Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Numerical Modelling Analysis of Radial Deformations Around a Circular Tunnel Excavated in Weak Rock Masses

Yıl 2019, Cilt: 23 Sayı: 1, 66 - 73, 01.04.2019
https://doi.org/10.19113/sdufenbed.443405

Öz










Different
causes such as technological developments, population growth, safety and
comfort desired for travel have recently led to more tunnel opening. During the
tunnel excavation, the deformation prediction of the rock mass around the
tunnel is an important parameter for the support design. Researchers emphasize
that the deformations behind of the advancing face in circular tunnels vary
depending on distance to the face and proposed different equations that give
longitudinal deformation profile (LDP) for circular underground openings. By
using these equations, deformations around the tunnel can be estimated
approximately. Numerical or physical modeling is required to predict
deformations occurring in an underground opening. Numerical modeling method is
more preferred because it is both easy and economical. In this study, a
condition representing weak rock mass was determined and a circular opening
which is 6,63 m in diameter in this rock mass condition was modelled for
different depths (in situ stresses) based on the finite difference method. LDP
curves for different depths using the deformation values obtained from models
were created and the changes of depth-dependent deformation were investigated.
These LDP curves obtained by modeling were compared with the equations in the
literature. 

Kaynakça

  • [1] Corbetta, F., Bernaud, D., Nguyen-Minh, D., 1991. Contribution á la Méthode Convergerce-Confinement Parle Principe de la Similitude. Rev Fr Géotech, 54 (1991), 5-11.
  • [2] Panet, M., 1995. Calcul des Tunnels par la Methodede Convergence-Confinement. Presses de l'ENPC, Paris.
  • [3] Panet, M., Guenot, A., 1982. Analysis of Convergence Behind the Face of a Tunnel. Proceedings of the International Symposium on Tunneling, London, 197-204.
  • [4] Panet, M., 1993. Understanding Deformations in Tunnels. Comprehensive Rock Engineering, 1 (1993), 663-690.
  • [5] Carranza-Torres, C., Fairhurst, C., 2000. Application of the Convergence Confinement Method of Tunnel Design to Rock Masses that Satisfy the Hoek-Brown Failure Criterion. Tunnelling and Underground Space Technology, 15:2 (2000), 187-213.
  • [6] Hoek, E., 1999. Personal communication conducted by Carranza-Torres and Fairhurst. Taken from Carranza-Torres and Fairhurst (2000)'s paper.
  • [7] Chern, J.C., Shiao, F.Y., Yu, C.W., 1998. An Empirical Safety Criterion for Tunnel Construction. Proceedings of the Regional Symposium on Sediment Rock Engineering, Taipei, 222-227.
  • [8] Unlu, T, Gercek, H., 2003. Effect of Poisson's Ratio on the Normalized Radial Displacements Occurring Around the Face of a Circular Tunnel. Tunnelling and Underground Space Technology, 18 (2003), 547-553.
  • [9] Vlachopoulos, N., Diederichs, M.S., 2009. Improved Displacement Profiles for Convergence Confinement Analysis of Deep Tunnels. Rock Mechanics and Rock Engineering, 42 (2009), 131-146.
  • [10] Basarir, H., Genis, M., Ozarslan, A., 2010. The Analysis of Radial Displacements Occurring Near the Face of a Circular Opening in Weak Rock Mass. International Journal of Rock Mechanics & Mining Sciences, 47 (2010), 771-783.
  • [11] FLAC3D, 2005. Manuals, FLAC3D Version 3.0. Itasca Consulting Group, Inc., Mill Place, Minnesota.
  • [12] Karpuz, C., Hindistan, M.A., 2006. Kaya Mekaniği İlkeleri, Uygulamaları. TMMOB Maden Müh. Odası Yay., Eylül 2006, Ankara, 346 s.
  • [13] Bieniawski, Z.T., 1973. Engineering Classification of Jointed Rock Masses. Trans S Afr Inst Civ Eng, 15 (1973), 335-344.
  • [14] Barton, N.R., Lien, R., Lunde, J, 1974. Engineering Classification of Rock Masses for the Design of Tunnel Support. Rock Mechanics, 6:4 (1974), 189-239.
  • [15] Hoek, E., Marinos, P., Benissi, M., 1998. Applicability of the Geological Strength Index (GSI) Classification for Weak and Sheared Rock Masses-the Case of the Athens Schist Formation. Bulletin of Engineering Geology and the Environment, 57:2 (1998), 151-160.
  • [16] Bieniawski, Z.T., 1989. Engineering Rock Mass Classifications. Wiley, New York, 251 s.
  • [17] Hoek, E., Brown, E.T., 1997. Practical Estimates or Rock Mass Strength. International Journal of Rock Mechanics & Mining Sciences, 34:8 (1997), 1165-1186.
  • [18] Hoek, E., Brown, E.T., 1988. The Hoek-Brown Failure Criterion-1988 Update. Proceedings 15th Canadian Rock Mechanics Symposium, Toronto, 31-38.
  • [19] Hoek, E., Carranza-Torres, C. and Corkum, B. 2002. The Hoek-Brown Failure Criterion - 2002 Edition. Proc. NARMS-TAC, 267-273.
  • [20] Serafim, J.L., Pereira, J.P., 1983. Consideration of the Geomechanical Classification of Bieniawski. Proceedings of International Symposium on Engineering Geology and Underground Construction, 1 (II), Lisbon, 33-44.
  • [21] Teknik Rapor, 2016. TBM Hat Tünelleri ∅ 5.7m İç Çaplı Segment Kaplama Teknik Raporu. Dudullu-Bostancı Metrosu İnşaat ve Elektromekanik İşleri, Yer Altı Aktarma Merkezleri (otoparklar), Depo Alanı ile Yönetim Binası ve Kontrol Merkezi İnşaatı, 07.10.2016, 250 s.
  • [22] NTF PTK, 2008. NTF firmasına Ait Proje Tanıtım Kitapçığı. Beykoz-Kavacık Paşabahçe Tünel Yapımı, 250 s.
  • [23] Brown, E.T., Hoek, E., 1978. Trends in Relationships Between Measured and in Situ Stresses and Depth. International Journal of Rock Mechanics and Mining Sciences & Geomechanics Abstracts, 15:4 (1978), 211-215.

Zayıf Kaya Kütlesinde Açılan Dairesel Kesitli Bir Tünelde Radyal Deformasyonların Sayısal Modelleme ile Analizi

Yıl 2019, Cilt: 23 Sayı: 1, 66 - 73, 01.04.2019
https://doi.org/10.19113/sdufenbed.443405

Öz

Teknolojik
gelişmeler, nüfus artışı, seyahat için istenen güven ve konfor gibi farklı
nedenler son zamanlarda daha fazla tünel açımına neden olmuştur. Tünel kazısı
sırasında tünel çevresindeki kaya kütlesinde oluşacak deformasyonun tahmini tahkimat
tasarımı için önemli bir parametredir. Araştırmacılar dairesel tünellerde tünel
ilerleme yönünün arkasındaki deformasyonların aynaya olan mesafeye bağlı olarak
değiştiğini vurgulamışlar ve dairesel kesitli yer altı açıklıkları için uzunlamasına
deformasyon profilini (LDP) veren farklı eşitlikler önermişlerdir. Bu
eşitlikler kullanılarak tünel çevresinde oluşacak deformasyonlar yaklaşık
olarak tahmin edilebilmektedir. Bir yer altı açıklığında meydana gelecek
deformasyonları daha net tahmin etmek için sayısal veya fiziki modellemeler
yapılması gerekmektedir. Sayısal modelleme yöntemi hem kolay hem de ekonomik
olması nedeniyle daha çok tercih edilmektedir. Bu çalışmada, zayıf kaya kütlesini
temsilen bir koşul belirlenmiş ve bu kaya kütlesi koşulunda, 6,63 m kazı
çapında açılmış dairesel bir tünel farklı derinlikler (arazi gerilmesi) için sonlu
farklar yöntemine dayalı olarak modellenmiştir. Modellerden alınan deformasyon değerleri
kullanılarak farklı derinlikler için LDP eğrileri oluşturulmuş ve derinliğe
bağlı deformasyon değişimleri araştırılmıştır. Modelleme ile elde edilen bu LDP
eğrileri, literatürdeki eşitlikler ile karşılaştırılmıştır.
    

Kaynakça

  • [1] Corbetta, F., Bernaud, D., Nguyen-Minh, D., 1991. Contribution á la Méthode Convergerce-Confinement Parle Principe de la Similitude. Rev Fr Géotech, 54 (1991), 5-11.
  • [2] Panet, M., 1995. Calcul des Tunnels par la Methodede Convergence-Confinement. Presses de l'ENPC, Paris.
  • [3] Panet, M., Guenot, A., 1982. Analysis of Convergence Behind the Face of a Tunnel. Proceedings of the International Symposium on Tunneling, London, 197-204.
  • [4] Panet, M., 1993. Understanding Deformations in Tunnels. Comprehensive Rock Engineering, 1 (1993), 663-690.
  • [5] Carranza-Torres, C., Fairhurst, C., 2000. Application of the Convergence Confinement Method of Tunnel Design to Rock Masses that Satisfy the Hoek-Brown Failure Criterion. Tunnelling and Underground Space Technology, 15:2 (2000), 187-213.
  • [6] Hoek, E., 1999. Personal communication conducted by Carranza-Torres and Fairhurst. Taken from Carranza-Torres and Fairhurst (2000)'s paper.
  • [7] Chern, J.C., Shiao, F.Y., Yu, C.W., 1998. An Empirical Safety Criterion for Tunnel Construction. Proceedings of the Regional Symposium on Sediment Rock Engineering, Taipei, 222-227.
  • [8] Unlu, T, Gercek, H., 2003. Effect of Poisson's Ratio on the Normalized Radial Displacements Occurring Around the Face of a Circular Tunnel. Tunnelling and Underground Space Technology, 18 (2003), 547-553.
  • [9] Vlachopoulos, N., Diederichs, M.S., 2009. Improved Displacement Profiles for Convergence Confinement Analysis of Deep Tunnels. Rock Mechanics and Rock Engineering, 42 (2009), 131-146.
  • [10] Basarir, H., Genis, M., Ozarslan, A., 2010. The Analysis of Radial Displacements Occurring Near the Face of a Circular Opening in Weak Rock Mass. International Journal of Rock Mechanics & Mining Sciences, 47 (2010), 771-783.
  • [11] FLAC3D, 2005. Manuals, FLAC3D Version 3.0. Itasca Consulting Group, Inc., Mill Place, Minnesota.
  • [12] Karpuz, C., Hindistan, M.A., 2006. Kaya Mekaniği İlkeleri, Uygulamaları. TMMOB Maden Müh. Odası Yay., Eylül 2006, Ankara, 346 s.
  • [13] Bieniawski, Z.T., 1973. Engineering Classification of Jointed Rock Masses. Trans S Afr Inst Civ Eng, 15 (1973), 335-344.
  • [14] Barton, N.R., Lien, R., Lunde, J, 1974. Engineering Classification of Rock Masses for the Design of Tunnel Support. Rock Mechanics, 6:4 (1974), 189-239.
  • [15] Hoek, E., Marinos, P., Benissi, M., 1998. Applicability of the Geological Strength Index (GSI) Classification for Weak and Sheared Rock Masses-the Case of the Athens Schist Formation. Bulletin of Engineering Geology and the Environment, 57:2 (1998), 151-160.
  • [16] Bieniawski, Z.T., 1989. Engineering Rock Mass Classifications. Wiley, New York, 251 s.
  • [17] Hoek, E., Brown, E.T., 1997. Practical Estimates or Rock Mass Strength. International Journal of Rock Mechanics & Mining Sciences, 34:8 (1997), 1165-1186.
  • [18] Hoek, E., Brown, E.T., 1988. The Hoek-Brown Failure Criterion-1988 Update. Proceedings 15th Canadian Rock Mechanics Symposium, Toronto, 31-38.
  • [19] Hoek, E., Carranza-Torres, C. and Corkum, B. 2002. The Hoek-Brown Failure Criterion - 2002 Edition. Proc. NARMS-TAC, 267-273.
  • [20] Serafim, J.L., Pereira, J.P., 1983. Consideration of the Geomechanical Classification of Bieniawski. Proceedings of International Symposium on Engineering Geology and Underground Construction, 1 (II), Lisbon, 33-44.
  • [21] Teknik Rapor, 2016. TBM Hat Tünelleri ∅ 5.7m İç Çaplı Segment Kaplama Teknik Raporu. Dudullu-Bostancı Metrosu İnşaat ve Elektromekanik İşleri, Yer Altı Aktarma Merkezleri (otoparklar), Depo Alanı ile Yönetim Binası ve Kontrol Merkezi İnşaatı, 07.10.2016, 250 s.
  • [22] NTF PTK, 2008. NTF firmasına Ait Proje Tanıtım Kitapçığı. Beykoz-Kavacık Paşabahçe Tünel Yapımı, 250 s.
  • [23] Brown, E.T., Hoek, E., 1978. Trends in Relationships Between Measured and in Situ Stresses and Depth. International Journal of Rock Mechanics and Mining Sciences & Geomechanics Abstracts, 15:4 (1978), 211-215.
Toplam 23 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Mühendislik
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Alaattin Sakcalı 0000-0001-9246-917X

Hüseyin Yavuz Bu kişi benim 0000-0003-2728-7374

Yayımlanma Tarihi 1 Nisan 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2019 Cilt: 23 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Sakcalı, A., & Yavuz, H. (2019). Zayıf Kaya Kütlesinde Açılan Dairesel Kesitli Bir Tünelde Radyal Deformasyonların Sayısal Modelleme ile Analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 23(1), 66-73. https://doi.org/10.19113/sdufenbed.443405
AMA Sakcalı A, Yavuz H. Zayıf Kaya Kütlesinde Açılan Dairesel Kesitli Bir Tünelde Radyal Deformasyonların Sayısal Modelleme ile Analizi. Süleyman Demirel Üniv. Fen Bilim. Enst. Derg. Nisan 2019;23(1):66-73. doi:10.19113/sdufenbed.443405
Chicago Sakcalı, Alaattin, ve Hüseyin Yavuz. “Zayıf Kaya Kütlesinde Açılan Dairesel Kesitli Bir Tünelde Radyal Deformasyonların Sayısal Modelleme Ile Analizi”. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 23, sy. 1 (Nisan 2019): 66-73. https://doi.org/10.19113/sdufenbed.443405.
EndNote Sakcalı A, Yavuz H (01 Nisan 2019) Zayıf Kaya Kütlesinde Açılan Dairesel Kesitli Bir Tünelde Radyal Deformasyonların Sayısal Modelleme ile Analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 23 1 66–73.
IEEE A. Sakcalı ve H. Yavuz, “Zayıf Kaya Kütlesinde Açılan Dairesel Kesitli Bir Tünelde Radyal Deformasyonların Sayısal Modelleme ile Analizi”, Süleyman Demirel Üniv. Fen Bilim. Enst. Derg., c. 23, sy. 1, ss. 66–73, 2019, doi: 10.19113/sdufenbed.443405.
ISNAD Sakcalı, Alaattin - Yavuz, Hüseyin. “Zayıf Kaya Kütlesinde Açılan Dairesel Kesitli Bir Tünelde Radyal Deformasyonların Sayısal Modelleme Ile Analizi”. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 23/1 (Nisan 2019), 66-73. https://doi.org/10.19113/sdufenbed.443405.
JAMA Sakcalı A, Yavuz H. Zayıf Kaya Kütlesinde Açılan Dairesel Kesitli Bir Tünelde Radyal Deformasyonların Sayısal Modelleme ile Analizi. Süleyman Demirel Üniv. Fen Bilim. Enst. Derg. 2019;23:66–73.
MLA Sakcalı, Alaattin ve Hüseyin Yavuz. “Zayıf Kaya Kütlesinde Açılan Dairesel Kesitli Bir Tünelde Radyal Deformasyonların Sayısal Modelleme Ile Analizi”. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, c. 23, sy. 1, 2019, ss. 66-73, doi:10.19113/sdufenbed.443405.
Vancouver Sakcalı A, Yavuz H. Zayıf Kaya Kütlesinde Açılan Dairesel Kesitli Bir Tünelde Radyal Deformasyonların Sayısal Modelleme ile Analizi. Süleyman Demirel Üniv. Fen Bilim. Enst. Derg. 2019;23(1):66-73.

e-ISSN :1308-6529
Linking ISSN (ISSN-L): 1300-7688

Dergide yayımlanan tüm makalelere ücretiz olarak erişilebilinir ve Creative Commons CC BY-NC Atıf-GayriTicari lisansı ile açık erişime sunulur. Tüm yazarlar ve diğer dergi kullanıcıları bu durumu kabul etmiş sayılırlar. CC BY-NC lisansı hakkında detaylı bilgiye erişmek için tıklayınız.