Farklı Kişilik Özelliklerine Sahip Bireylerin Risk Algılarının Tüketici Davranışı Açısından İncelenmesi: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2015, Cilt: 20 Sayı: 2, 361 - 385, 01.06.2015

  Öğr.Gör.Veysel Dal  Yrd.Doç.Dr.Ahmet Hüsrev Eroğlu

Öz

The aim of this research is to present the differences about risk perception related to notebook purchasing among individuals who have different personality traits. For this purpose, a quantitative research has been conducted with university students (n:170). The research results present that there are correlations between perceived risks and personality traits at different dimensions and levels. At the same time, research results show that there are perceived risk disparities among individuals who have different personality traits. The negative significant correlation between psychological perceived risk and personal average income has been established. The results present that there are perceived risk differences between men and women at different dimensions and levels. On the other hand, there is no significant correlation between perceived risk and product usage time. Significant perceived risk dissimilarities between notebook owners and non-owners are determined

Anahtar Kelimeler

-

FARKLI KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNE SAHİP BİREYLERİN RİSK ALGILARININ TÜKETİCİ DAVRANIŞI AÇISINDAN İNCELENMESİ: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Öz

Çalışmanın amacı farklı kişilik özelliklerine sahip bireylerin dizüstü bilgisayar satın almaya ilişkin algıladıkları risklerin farklılık gösterip göstermediğini tüketici davranışı çerçevesinde ortaya koymaktır. Bu amaçla üniversite öğrencileri (n:170) ile nicel bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonuçları bireylerin algıladıkları riskler ile kişilik özellikleri arasında farklı boyut ve düzeylerde ilişkilerin olduğunu ve aynı zamanda farklı kişilik özelliği gösteren bireylerin algıladıkları risklerin de farklı olduğunu göstermiştir. Algılanan psikolojik risk düzeyi ile ortalama aylık gelir arasında anlamlı negatif yönlü ilişki bulunmuştur. Araştırma sonuçları erkek ve bayanların algılanan finansal risk düzeylerinin anlamlı derecede farklı olduğunu göstermiştir. Algılanan risk düzeyleri ile dizüstü bilgisayar kullanım süresi arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmemiştir. Ürüne sahip olanlar ile olmayanlar arasında algılanan risk düzeylerinin anlamlı olarak farklı olduğu anlaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

Tüketici Davranışı, Algılanan Risk, Kişilik, 16 PF

Kaynakça

• ATKINSON, R.L. ve diğerleri, Psikolojiye Giriş, Arkadaş Yayınevi, 2.Baskı, Çeviren: Yavuz Alagon, Ankara, 2002
• BURGER, J.M., Kişilik, Kaknüs Yayınları, 1.Basım, Türkçesi: İnan Deniz Erguvan Sarıoğlu, İstanbul, 2006
• CATTELL, H., & MEAD, A. (2008). The sixteen personality factor questionnaire (16PF). In G. Boyle, G. Matthews, & D. Saklofske (Eds.), The SAGE handbook of personality theory and assessment: Volume 2- Personality measurement and testing. http://dx.doi.org/10.4135/9781849200479.n7 London: SAGE Publications Ltd. doi:
• CONCHAR, M.P. ve G.M. ZINKHAN, C. PETERS, S. OLAVARRETA, “An Integrated Framework for the Conceptualization of Consumers’ Perceived-Risk Processing”, Journal of the Academy of Marketing Science, Volume 32, No. 4, 2004
• CÜCELOĞLU, D., İnsan ve Davranışı: Psikolojinin Temel Kavramları, Remzi Kitapevi, 16.Basım, İstanbul, Ağustos 2007
• DAVRANIŞ BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ (2008). 16PF Kişilik Envanteri (Beşinci Versiyon), <http://www.dbe.com.tr/Default.aspx?SectionID=338>, (8.11.2008)
• DAVRANIŞ BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ (2008). 16PF Kişilik Envanteri Test Künyesi, <http://www.dbe.com.tr/Default.aspx?SectionID=339>, (8.11.2008)
• DOOLIN, B., S. DILLON, F.THOMPSON, J. L. CORNER, “Perceived Risk, The İnternet Shoping Experience and Online Purchasing Behavior:A New Zealand Perspective” Journal Of Global İnformation Management, Apr-Jun, 2005
• DOWLING, G.R., “Perceived Risk: The Concept and Its Measurement”, Psychology & Marketing, Volume 3, Issue3, 1986 DPSİKİYATRİ, Psikiyatride Önemli Kişiler: Henry Murray, <http://www.dpsikiyatri.com/HenryMurray.asp>, (17.07.2008)
• ERDEM, F.,“Girişimcilerde Risk Alma Eğilimi ve Belirsizliğe Tolerans İlişkisine Kültürel Yaklaşım”, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, (2), 2001
• FEIST, J., Theoris of Personality, Holt Rinehart, and Winston, İnc. Saunders Collage Puplishing, Second Edition, United State of America, 1990
• FUREDI, F., Korku Kültürü: Risk Almamanın Riskleri, Çeviren: BARIŞ Yıldırım, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2001
• HALL, C.S., G. LİNDZEY, J.B. CAMPBELL, Theories of Personality, John Wiley & Sons, Inc., Fourth Edition, United State of America, 1998
• HEWSTONE, M., F. FINCHAM, J. FOSTER, Psychology, Blackwell Puplishing, United States of America, 2005
• HOYER, W.D., D.J. MACLNNIS, Consumer Behaviour, Houghton Mifflin Company, Third Edition, Boston-New York, 2004
• ISIR, T., “Örgütlerde Personel Seçim Süreci: Bir Kamu Kuruluşundaki Yönetici Personelin Kişilik Özelliklerinin Tespit Edilerek Personel Seçim Sürecinin İyileştirilmesi Üzerine Bir Araştırma”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Adana, 2006
• İNANÇ, B.Y., E.E. YERLİKAYA, Kişilik Kuramları, Pegem Akademi Yayınevi, 1.Baskı, Ankara, Temmuz 2008
• KAVAS, A.C., A. KATRİNLİ, Ö.T. ÖZMEN, Tüketici Davranışları, Anadolu Üniversitesi Yayın No:880, AÖF Yayın No:468, Eskişehir, 1997
• KAVAS, A.C., Tüketici Davranışları, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları, No:880, Eskişehir, 1997
• KOÇ, E., Tüketici Davranışı ve Pazarlama Stratejileri: Global ve Yerel Yaklaşım, Seçkin Yayıncılık, 1.Basım, Ankara, 2007
• KURTULUŞ, K., Pazarlama Araştırmaları, Literatür Yayıncılık, Genişletilmiş 7.Basım, İstanbul, 2004
• MOWEN, J.C., Consumer Behavior, Prentice-Hall, Englewood Cliffs, Fourth Edition New Jersey, 1994
• MOWEN, J.C., M.S. MINOR, Consumer Behaviour: A Framework, Prentice-Hall, 1st Ed., United States of America, 2001
• ODABAŞI, Y., Tüketici Davranışı ve Pazarlama Stratejisi, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Yayın No:908, Eskişehir, 1998
• ORDUN, G.“Beş Temel Kişilik Özelliği ve Alt Faktörlerin Analizine İlişkin Bir Çalışma”, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme Dergisi, Cilt:33, Sayı:2, Kasım 2004
• ÖNER, N., Türkiye’de Kullanılan Psikolojik Testler: Bir Başvuru Kaynağı, 3.Basım, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, Yayın No:584, İstanbul, 1997
• ÖZER, L. ve S. GÜLPINAR, “Hizmet Sektöründe Algıladıkları Riskler: Hava Yolları Sektöründe Bir Araştırma”, Ticaret ve Turizm Egitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 1, 2005
• ÖZER, P.S., Ö.N.T.ÖZMEN ve E.D.ERİŞ, “Öğrenilmiş Gereksinimlere Yönelik Bir Ölçek Geliştirme Çalışması”, Ege Akademik Bakış Dergisi, 7(2), 2007
• ÖZGÜVEN, İ.E., Psikolojik Testler, PDRM Yayınları, 3.Baskı, Ankara, 1999
• ÖZKALP, E., Psikolojiye Giriş Dersleri, Anadolu Üniversitesi Basımevi, 1. Baskı, Eskişehir, 2003
• ÖZTÜRK, A., Yöneylem Araştırması, Ekin Kitapevi Yayınları, Genişletilmiş 7.Basım, Bursa, 2001
• PETER, J.P. ve M.J. RYAN, “An Investigation Of Perceived Risk At the Brand Level”, Journal of Marketing Research, Vol:13, May, 1976.
• SCHIFFMAN, L.G., L.L. KANUK, Consumer Behaviour, Pearson Prentice Hall, İnternational Edition (Eighth Edition), USA, 2004
• SENNETT, R., Karakter Aşınması: Yeni Kapitalizmde İşin Kişilik Üzerindeki Etkileri, Çeviren: BARIŞ Yıldırım, Ayrıntı Yayınları, İkinci Basım, İstanbul, 2005
• STONE, R.N., K. GRONHAUG, “Perceived Risk: Further Considerations For The Marketing Discipline”, European Journal of Marketing. Bradford:, Vol.27, Iss. 3, 1993
• TUNCER, Y., “Yeni Ürün Geliştirmede Tüketici Açısından Algılanabilir Riskin Rolü ve Bir Uygulama”, T.C. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Üretim Yönetimi ve Pazarlama Bilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2000 TÜRK DİL KURUMU (2008). <http://tdkterim.gov.tr/bts/?kategori=veritbn&kelimesec=267075> , (07.11.2008)
• Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Bülteni, Sayı:10, s.2, Haziran 2008, <http://www.tcmb.gov.tr/yeni/iletisimgm/Bulten_Turkce10.pdf >, (03.07.2008)
• WOODSIDE, A.G., “Informal Group Influence on Risk Taking”, Journal of Marketing Research, Vol. IX, May 1972
• YALÇINKAYA, T., Risk ve Belirsizlik Algılamasının İktisadi Davranışlara Yansımaları, Muğla Üniversitesi İİBF Tartışma Tebliğleri, No:2004/05, Muğla, 2004
• YANBASTI, G., Kişilik Kuramları, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları No: 53, Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir; 1996
• YARAMAN, A., Toplumsal Değişme ve Kişilik Özellikleri; Prometheus’tan Narkissos’a, Bağlam Yayınları, 1.Basım, İstanbul, 2003