Yeni Kamu Yönetimi Perspektifinden Türkiye’de Kamu Yönetimi Reformları: Genel Gerekçeler Üzerinden Bir İnceleme

Yıl 2014, Cilt: 19 Sayı: 3, 135 - 152, 01.09.2014

  Yrd.Doç.Dr.Mustafa Lamba

Öz

The purpose of this study is to examine the general justifications of the legal regulations enacted within scope of the reforms in public administration between the years of 2002-2014, by implementing content analysis in terms of main principles of New Public Management (NPM) approach. According to the results from the content analysis, it has been founded that the reforms of which the general frame was determined with the Fundamental Law Draft for the Public Administration, are coherent with the main principles of NPM. Efficiency and productivity were mentioned in a great majority of the general justifications, and transparency, accountability and participation in public administration were emphasized. The advantages of scale-economy, publicprivate partnership, and various service-provision alternatives were put emphasis for cost-reduction. Establishment of organized structures in more horizontal, flexible, decentralized and functional units was aimed for organizational structures. It was intended that the public organizations were restored in a control structure which would be result-oriented and also effected by citizens’ preferences instead of the process-oriented control structure. Furthermore, it has been founded that the catalyst state concept was driven forward by separating the public-policy determining and public-service providing units from each other, and that a new structure was intended to be established, which would be based on performance and grounded on contracting

Anahtar Kelimeler

-

YENİ KAMU YÖNETİMİ PERSPEKTİFİNDEN TÜRKİYE’DE KAMU YÖNETİMİ REFORMLARI: GENEL GEREKÇELER ÜZERİNDEN BİR İNCELEME

Öz

Bu çalışmanın amacı, 2002-2014 yılları arasında kamu yönetimi reformları kapsamında gerçekleştirilen yasal düzenlemelerin genel gerekçelerinin, Yeni Kamu Yönetimi anlayışının temel ilkeleri bakımından içerik analizi yapılarak incelenmesidir. İçerik analizi sonuçlarına göre, Kamu Yönetimi Temel Kanunu Tasarısı ile genel çerçevesi çizilen reformların Yeni Kamu Yönetiminin temel ilkeleri ile uyumlu olduğu görülmüştür. Genel gerekçelerin büyük çoğunluğunda etkinlik ve verimlilikten söz edilmiş, kamu yönetiminde, şeffaflık, hesap verebilirlik ve katılımcılığa vurgu yapılmıştır. Maliyetlerin azaltılması için, ölçek ekonomisinin avantajları, kamu-özel ortaklığı ve farklı hizmet sunma alternatifleri üzerinde durulmuştur. Örgüt yapısı olarak, daha yatay, esnek, desantralize ve fonksiyonel birimler şeklinde örgütlenmiş yapılar oluşturulması amaçlanmıştır. Kamu örgütleri, süreç odaklı denetimin yerine, sonuç odaklı ve vatandaşların da etkili olduğu bir denetim yapısına kavuşturulmaya çalışılmıştır. Ayrıca kamuda politika belirleyen ve hizmet sunan birimler ayrılarak katalizör devlet anlayışının ön plana çıkarıldığı, performansa dayalı ve sözleşmeciliği esas alan bir yapı oluşturulmak istendiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kamu Yönetimi, Yeni Kamu Yönetimi, Kamu Yönetiminde Reform, Etkinlik, Ölçek Büyütme, Genel Gerekçeler

Kaynakça

• AL, H. (2002). Kamu Yönetiminde Paradigma DeğiĢimi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü YayımlanmamıĢ Doktora Tezi.
• AL, H. (2004). “Türk Kamu Yönetiminde Liberal ve Postmodern Esintiler: Kamu Yönetimi Temel Kanunu Tasarısı”, Amme Ġdaresi Dergisi, 37(4): 1-10.
• AL, H. (2007). “Denetimde PiyasalaĢma Eğilimleri”, Bilgi Dergisi, 14 (1): 109-130
• ALTAN, Y., KERMAN U., AKTEL, M., METĠN, Y. ve EKE E. (2013). “Yerel Yönetimlerde Kamu Özel Ortaklığı Uygulaması: Büyükkabaca Belediyesi Örneği”, Uluslararası Alanya ĠĢletme Fakültesi Dergisi, 5(3): 9-17.
• ARSLAN, N. T. (2010). “Klasik - Neo Klasik DönüĢüm Süreci: “Yeni Kamu Yönetimi”, C.Ü. Ġktisadi ve Ġdari Bilimler Dergisi, 11(2): 21-38).
• AVANER, T. (2013). “AB Ġlerleme Raporları ve Türk Kamu Yönetimi”, (Ed.) Eyüp G. Ġsbir, Kamu Yönetiminde DeğiĢim ve Güncel Sorunlar, TODAĠE Yayını No:372, Ankara, 25-53.
• BARZELAY, M. (2001). The New Public Management: Improving Research and Policy Dialogue, University of California Press Berkeley and Los Angeles, California.
• BĠLGĠÇ, V. (2003). “Yeni Kamu Yönetimi AnlayıĢı”, (Edt.) Asım Balcı, Ahmet Nohutçu, Namık Kemal Öztürk ve Bayram CoĢkun, Kamu Yönetiminde ÇağdaĢ YaklaĢımlar, Seçkin Yayınları, Ankara, 25-38.
• DUGGETT, M. (2002). “Kamu Yönetiminde DeğiĢim: “Sonraki Adımlar””, Çeviren: A. Argun Akdoğan ve Onur Ender Aslan, Amme Ġdaresi Dergisi, 35(2): 1-9.
• FÁBĠÁN, A. (2010). “New Public Management And What Comes After”, Issues Of Business And Law, Vol: 2: 36-45.
• FALCONER, P. K. (2012), “Public Administration and The Public Management: Lesson From the UK Experience”, http://www.fu.unilj.si/personal/English/FALPOR97.pdf, 12.11.2012
• FERLĠE, E., ASHBURNER, L., FĠTZGERALD, L. and PETTĠTGREW, A. (1996). The New Public Management Ġn Action, Oxford University Press, New York.
• GÜZELSARI, S. (2004). “Kamu Yönetimi Disiplininde Yeni Kamu ĠĢletmeciliği ve YönetiĢim YaklaĢımları”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi GeliĢme ve Toplum AraĢtırmaları Merkezi TartıĢma Metinleri, No:66.
• HAKTANKAÇMAZ, M. Ġ. (2009). Yeni Kamu Yönetimi YaklaĢımı ve Türkiye’de Kamu Yönetimi Reformu, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Ankara.
• HOOD, C. (1991). “A Public Management For All Seasons?”, Public Administration, Vol.69: 3-19.
• HUGHES, O. (2003). E., Public Management and Administration, Third Edition, Palgrave Macmilan, New York.
• KALĠMULLAH, N. A., ALAM, K. M. A. and NOUR M. M. A. (2012). “New Public Management: Emergence and Principles”, Bup Journal, 1(1): 1-22.
• KERMAN, U., AKTEL, M., ALTAN Y. ve LAMBA M. (2012), “Türkiye’de Mahalli Ġdare Birlikleri”, Journal of Business Economics and Political Science, 1(1): 65-82.
• KETTL, D. F. (2005). The Global Public Management Revolution, Second Edition, Brookings Institution Press, Washington, D.C.
• KURT, M. ve UĞURLU, Ö. Y. (2007). “Yeni Kamu Yönetimi ve Yeni Kamu Yönetimi YaklaĢımının GeliĢiminde Avrupa Birliği’nin Rolü: Ġlerleme Raporları Ġçerik Analizi”, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Ġ.Ġ.B.F. Dergisi, 9(2): 81-109.
• LAMBA, M., ALTAN Y.,, AKTEL M. ve KERMAN U. (2014). “Sağlık Bakanlığı’nda Yeniden Yapılanma: Yeni Kamu Yönetimi Açısından Bir Değerlendirme”, Amme Ġdaresi Dergisi, 47(1): 53-78.
• LANE, J. E. (2000). The Public Sector: Concepts, Models and Approaches, Third Edition, Sage Publications, London.
• OSBORNE, D., GAEBLER, T. (1993), Reinventing Government, How the Entrepreneurial Spirit is Transforming the Public Sector, Plume, USA
• ÖMÜRGÖNÜLġEN, U. (1997). “The Emergence Of A New Approach To The Public Sector: The New Public Management”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 52(1): 518-565.
• POLLITT, C. (2007). “The New Public Management: An Overview of Its Current Status”, Administration and Public Management Review (Revista "Administratie si Management Public" (RAMP)), Issue: 08: 110-115.
• POLLITT, C. and BOUCKAERT, G. (2011). Public Management Reform: A Comparative Analysis of New Public Management, Governance, and the Neo-Weberian State, Third Edition, Oxford University Press.
• PROMBERGER, K. and RAUSKALA, I. (2003). “New Public Management: An Introduction From The UK Perspective”, http://edoc.vifapol.de/opus/volltexte/ 2010/2273/pdf/10657009510.pdf; 15.02.2013
• ġAYLAN, G. (2000). Kamu Personel Yönetiminden Ġnsan Kaynakları Yönetimine GeçiĢ, TESEV Yayınları, Ġstanbul.
• ġENCAN, H. (2006). “Kamu Yönetiminin Temel Ġlkeleri ve Yeniden Yapılandırılması Hakkında Kanun”, Yasama Dergisi, Sayı:1: 96-128.
• TÜSĠAD, (1995). 21. Yüzyıl Ġçin Yeni Bir Devlet Modeline Doğru: Optimal Devlet, Yayın No: TÜSĠAD-T/95, 2-174, Ġstanbul.
• YILMAZ, O. (2001). Kamu Yönetimi Reformu: Genel Eğilimler ve Ülke Deneyimleri, Ġktisadi Sektörler ve Koordinasyon Genel müdürlüğü Hukuki Tedbirler ve Kurumsal Düzenlemeler Dairesi BaĢkanlığı Yayını, Ankara.
• 08.06.2011 tarih ve 27958 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 643 sayılı “3046 sayılı Kanun ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname”
• 4924 Sayılı “Eleman Temininde Güçlük Çekilen Yerlerde SözleĢmeli Sağlık Personeli ÇalıĢtırılması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde DeğiĢiklik Yapılması Hakkında Kanun” Genel Gerekçesi http://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/ donem22/yil01/ss209m.htm, 19.03.2014
• 4982 Sayılı “Bilgi Edinme Hakkı Kanunu” Genel Gerekçesi http://www.tbmm.gov.tr/ sirasayi/donem22/yil01/ss248m.htm, 19.03.2014
• 5018 Sayılı “Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu” Genel Gerekçesi http://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem22/yil01/ss302m.htm, 19.03.2014
• 5176 Sayılı “Kamu Görevlileri Etik Kurulu Kurulması ve Bazı Kanunlarda DeğiĢiklik Yapılması Hakkında Kanun” Genel Gerekçesi http://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem22/yil01/ss432m.htm, 19.03.2014
• 5216 Sayılı “BüyükĢehir Belediyesi Kanunu” Genel Gerekçesi http://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem22/yil01/ss619m.htm, 19.03.2014
• 5227 sayılı “Kamu Yönetiminin Temel Ġlkeleri ve Yeniden Yapılandırılması Hakkında Kanun” Genel Gerekçesi http://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem22/yil01/ss349m.htm, 25.03.2014
• 5302 Sayılı “Ġl Özel Ġdaresi Kanunu” Genel Gerekçesi http://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem22/yil01/ss791m.htm, 25.03.2014
• 5355 Sayılı “Mahalli Ġdare Birlikleri Kanunu” Genel Gerekçesi http://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem22/yil01/ss819m.htm, 25.03.2014
• 5393 Sayılı “Belediye Kanunu” Genel Gerekçesi http://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem22/yil01/ss944m.htm, 25.03.2014
• 5449 Sayılı “Kalkınma Ajanslarının KuruluĢu, Koordinasyonu ve Görevleri Hakkında Kanun” Genel Gerekçesi http://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem22/yil01/ss920m.htm, 25.03.2014
• 6085 Sayılı “SayıĢtay Kanunu” Genel Gerekçesi http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tasari_teklif_gd.onerge_bilgileri?kanunlar_s ira_no=80607, 25.03.2014
• 6223 Sayılı “Kamu Hizmetlerinin Düzenli, Etkin ve Verimli Bir ġekilde Yürütülmesini Sağlamak Üzere Kamu Kurum ve KuruluĢlarının TeĢkilat, Görev ve Yetkileri ile Kamu Görevlilerine ĠliĢkin Konularda Yetki Kanunu” Genel Gerekçesi http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tasari_teklif_gd.onerge_bilgileri?kanunlar_s ira_no=80607, 25.03.2014
• 6328 Sayılı “Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu” Genel Gerekçesi http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tasari_teklif_sd.onerge_bilgileri?kanunlar_s ira_no=106395, 25.03.2014
• 6360 Sayılı “On Üç Ġlde BüyükĢehir Belediyesi ve Yirmi Altı Ġlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Kanun” Genel Gerekçesi http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tasari_teklif_sd.onerge_bilgileri?kanunlar_s ira_no=111710, 25.03.2014
• 6428 Sayılı “Sağlık Bakanlığınca Kamu Özel ĠĢbirliği Modeli ile Tesis Yaptırılması, Yenilenmesi ve Hizmet Alınması Hakkında Kanun” Genel Gerekçesi http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tasari_teklif_sd.onerge_bilgileri?kanunlar_s ira_no=115329, 25.03.2014
• 643 Sayılı KHK “3046 Sayılı Kanun ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde DeğiĢiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname” Genel Gerekçesi www2.tbmm.gov.tr/d24/1/1-0271.pdf, 25.03.2014