Diyarbakır Tekstil ve Hazır Giyim Sektörünün Elmas Modeli İle Kümelenme Analizi

Yıl 2014, Cilt: 19 Sayı: 2, 323 - 341, 01.06.2014

  Recep Akdağ Yrd.Doç.Dr.Mehmet Mete Doç.Dr.Abdurrahim Emhan

Öz

In these days, especially in the emerging economies, the local/regional development with clustering models and competitiveness remain important. In this study, it is aimed to cluster analyze the Textile and Clothing Sector of Diyarbakir by means of the cluster maps and the Porter Diamond Model. The focus group technique was used as the primary means of data collection, and six focus group meetings were held. Secondly, the printed and visual media about the sector were inspected. In light of the data collected, the cluster map and the competitiveness diamond of the Textile and Clothing of Diyarbakir were created. The rings separated from the sector’s value chain and the actors that should be completed were determined. Especially the supplies of yarn, woven and dyed fabrics, third party products, and machinery and spare parts were found to be the broken rings. Also, deficiencies on the relationships with the other institutions, the production, the distribution, and the physical infrastructure are the other factors which found to have negative effects on the sector. The competitiveness diamond showed that the sector is still fortunate and competitive, but there are also parts which need improvement

Anahtar Kelimeler

-

DİYARBAKIR TEKSTİL VE HAZIR GİYİM SEKTÖRÜNÜN ELMAS MODELİ İLE KÜMELENME ANALİZİ

Öz

Günümüzde özellikle gelişmekte olan ülke ekonomilerinde kümelenme modeli ile yerel/bölgesel kalkınma ve rekabet önemini korumaktadır. Bu çalışmada, küme haritası ve Porter’ın Elmas Modeli aracılığıyla Diyarbakır Tekstil ve Hazır Giyim Sektörünün kümelenme analizinin yapılması amaçlanmıştır. Araştırmanın amacına ulaşabilmek için, birincil veri elde etme yöntemi olarak odak (fokus) grup tekniği kullanılmış, toplamda altı adet odak grup toplantısı yapılmıştır. İkincil araştırma yöntemi olarak da sektörle ilgili yazılı ve görsel kaynaklar incelenmiştir. Araştırmadan elde edilen veriler ışığında Diyarbakır Tekstil ve Hazır Giyim Sektörü İçin Küme Haritası ve Rekabet Elması oluşturulmuştur. Küme haritasına göre değer zincirinden kopan halkalar ile tamamlanması gereken sektörel aktörler belirlenmiştir. Buna göre, özellikle iplik, dokuma ve boyalı kumaş üretimi, yan sanayi ürünleri ile makine ve yedek parça tedariki değer zincirinden kopan halkalar olarak tespit edilmiştir. Ayrıca işbirliği yapılacak kurumlar ile üretim, dağıtım ve fiziki altyapı yetersizlikleri de sektörü olumsuz etkileyen önemli unsurlar olarak bulunmuştur. Rekabet elmasına bakıldığında sektörün yine de avantajlı ve rekabetçilik seviyesinin ileri düzeyde olduğu, ancak dezavantajlı ve geliştirilmesi gereken konuların da çokluğu dikkat çekmektedir

Anahtar Kelimeler

Kümelenme, Elmas Modeli, Rekabetçilik, Tekstil ve Hazır Giyim

Kaynakça

• ALSAÇ, F. (2010). Bölgesel GeliĢme Aracı Olarak Kümelenme YaklaĢımı, DPT Uzmanlık Tezi, Ankara.
• ALTUNIġIK, R., COġKUN, R., BAYRAKTAROĞLU, S. ve YILDIRIM E. (2007). Sosyal Bilimlerde AraĢtırma Yöntemleri, Sakarya Yayıncılık, Adapazarı.
• AYAġ, N. (2003). Bölgesel Rekabet Gücünü GeliĢtirmeye Yönelik Alternatif bir YaklaĢım: Yeni Endüstriyel Bölgeler YaklaĢımı (Denizli Örneği), Doktora Tezi, Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• BULU, M. ve ERASLAN, Ġ.H. (2004). Kümelenme YaklaĢımı, Ġ. Bakan. (Ed.). ÇağdaĢ Yönetim YaklaĢımları Ġlkeler, Kavramlar ve YaklaĢımlar içinde (159-169), Beta Basım Yayım Dağıtım A.ġ., Ġstanbul.
• BULU, M., ERASLAN Ġ.H. ve KAYA H. (2006). “Türk Elektronik Sektörünün Rekabetçilik Analizi”, Ġstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(9): 49-66.
• CORTRIGHT, J. (2006). Making Sense of Clusters: Regional Competitiveness and Economic Development, The USA, Washington: The Brookings Institution.
• ÇAĞLAR, E. (2006). Türkiye’de YerelleĢme ve Rekabet Gücü: Kümelenmeye Dayalı Politikalar ve Organize Sanayi Bölgeleri, Bölgesel Kalkınma ve YönetiĢim Sempozyumu Kitabı içinde (305-315), TEPAV, Ankara.
• DĠCLE KALKINMA AJANSI BATMAN YATIRIM DESTEK OFĠSĠ, (2011). Hazır Giyim Sanayi Sektör Analizi, Batman.
• DPT. (2007). Dokuzuncu Kalkınma Planı Tekstil, Deri ve Giyim Sanayi Özel Ġhtisas Komisyonu Raporu, Ankara.
• ERENLER, G., ALÜFTEKĠN, N., YÜKSEL, Ö., TAġ, A. ve BAYRAKTAR, F. (2011). “Denizli Tekstil Hazır Giyim Sektörü Bölgesel YoğunlaĢma (Kümelenme) Göstergeleri”, Endüstri Mühendisliği Dergisi. 23(2): 2-27.
• FIRAT KALKINMA AJANSI, (2011). Bingöl Ġli Tekstil ve Konfeksiyon Sektörü, Malatya.
• GRANT, R.M. (1991). “Porter's Competitive Advantage of Nations: An Assessment”, Strategic Management Journal, 12: 535-548.
• GÜNSĠAD (2012a). Diyarbakır Tekstil ve Hazır Giyim Sektörü Kümelenme Stratejik Yol Haritası, Diyarbakır.
• GÜNSĠAD (2012b). Diyarbakır Tekstil ve Hazır Giyim Sektörü Saha Analizi ÇalıĢması Sonuçları Değerlendirme Raporu, Diyarbakır.
• GÜRPINAR, K. ve BARCA, M. (2007). “Türk Mobilya Sektörünün Uluslararası Rekabet Gücü Düzeyi ve Nedenleri”, EskiĢehir Osmangazi Üniversitesi ĠĠBF Dergisi. 2(2): 41-61.
• ĠHRACAT GENEL MÜDÜRLÜĞÜ, (2012). Hazır Giyim Sanayi Sektörü, Ankara. ĠSTANBUL TEKSTĠL VE KONFEKSĠYON ĠHRACATÇI BĠRLĠKLERĠ (ĠTKĠB). (2011). Ġspanya Ülke Raporu, Ġstanbul.
• KARACADAĞ KALKINMA AJANSI, (2010a). Diyarbakır Ġli Sanayi Raporu, Diyarbakır.
• KARACADAĞ KALKINMA AJANSI, (2010b). TRC2 Diyarbakır-ġanlıurfa Bölgesi Bölge Planı Mevcut Durum Analizi (2011-2013), Diyarbakır.
• KANOĞLU, N. ve ÖNGÜT, Ç.E. (2003). Dünyada ve Türkiye’de Tekstil-Hazır Giyim Sektörleri ve Türkiye’nin Rekabet Gücü, DPT, Ankara.
• KARATAġ, N. (2006). Firma KümeleĢme Eğilimleri Üzerine Ampirik Bir AraĢtırma: Ġzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi Örneği, 37(3): 47-57.
• KOSGEB. (2010). Diyarbakır Bölgesinde Faaliyet Gösteren Tarım, Sanayi ve Hizmet Sektörlerinin Uluslararası Rekabetçilik ve Makro Düzey Kümelenme Analizi, Ankara.
• KUAH, A.T.H. (2002). “Cluster Theory and Practice: Advantages for the Small Business Locating in Vibrant Cluster”, Journal of Research in Marketing and Entrepreneurship, 4(3): 206-228.
• NAKĠP, M. (2013), Pazarlama AraĢtırmalarına GiriĢ, Seçkin Yayıncılık, Ankara. ÖNGÜT, Ç.E. (2007). Türk Tekstil ve Hazır Giyim Sanayinin DeğiĢen Dünya Rekabet ġartlarına Uyumu, DPT Uzmanlık Tezi, Ankara.
• PORTER, M. (1990). The Competitive Advantages of Nations, New York, Macmillian Inc. PORTER, M. (1998). Clusters and New Economics of Competition. Harvard Business Review, November-December, 77-90.
• SANAYĠ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (2010). Tekstil, Hazır giyim, Deri ve Deri Ürünleri Sektörleri Raporu. Ankara.
• SANAYĠ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (2012). Tekstil, Hazır giyim, Deri ve Deri Ürünleri Sektörleri Raporu, Ankara.
• TĠFTĠK, H. ve ZĠNCĠRKIRAN, M. (2013). “Effect of Clustering Activities to Competitive Power in Terms of SME’s Innovative Management Approach”, Journal of Alternative Perspectives in the Social Sciences, 5(3): 533-550.
• TOKOL, T. (2010). Pazarlama AraĢtırması, Dora Basım Yayın, Bursa.