Determination of Some Characteristics of M1 Seedling of Milk Thistle (Silybum marianum (L.) Gaertn.) Obtained by Treatment of Different Doses of Gama Irradiation

Yıl 2013, Cilt: 8 Sayı: 1, 78 - 83, 01.06.2013

Duran Katar Hümeyra Yaman İlhan Subaşı Yusuf Arslan

Öz

This study was counducted in The Central Research Institute for Field Crops in Ankara in
2010. The aim of this study was to determine the most efficient dose of gamma irradiation for the
mutation breeding program of milk thistle (Silybum marianum (L.) Gaertn.). In the research, some
characteristics of M1 plants of milk thistle obtained by irradiation of the seeds with different doses of
gama rays (0, 200, 300, 400 and 500 Gy) were studied. The result of study showed that emergence
rate (%), seedling height, seedling root length, seedling fresh weight and seedling dry weight were
decreased by the application of increasing doses of gama irradiation. According to the results of this
research, mean values of characters were varied between 34.3-80.0 % in emergence rate, 4.76-6.08 cm
in seedling root length (cm), 6.09-11.00 cm in seedling height, 577.66-1164.00 mg in seedling fresh
weight and 38.33-82.33 mg in seedling dry weight. From the results of the study, it was concluded
that the most efficient doses of gamma rays for mutation breeding program of milk thistle (Silybum
marianum (L.) Gaertn.) could be 200-400Gy.

Anahtar Kelimeler

Silybum marianum (L.) Gaertn., gamma rays, mutation breeding

Meryemana Dikeni (Silybum marianum (L.) Gaertn.) Bitkisi Tohumlarına Farklı Dozlarda Gama Işını Uygulamasıyla Elde Edilen M1 Bitkilerinin Fidelerinin Bazı Özelliklerinin Belirlenmesi

Öz

Bu araştırma 2010 yılında Ankara’da yürütülmüştür. Bu çalışmanın amacı, meryemana dikeni (Silybum marianum (L.) Gaertn.) bitkisinin mutasyon ıslahında kullanılacak olan gama ışınlaması için en etkin dozun belirlenmesidir. Araştırmada, meryemana dikeni bitkisinin tohumlarına uygulanan farklı gama dozlarının (0, 200, 300, 400 ve 500 Gy) oluşturduğu M1 bitkilerinin bazı özellikleri incelenmiştir. Çalışmamızın sonucunda elde edilen veriler artan gama dozlarının M1 bitkilerinde çıkış oranı (%), fide kök uzunluğu (cm), fide sürgün uzunluğu (cm), fide yaş ve kuru ağırlıkları (mg) üzerinde azaltıcı bir etkide bulunduğunu göstermiştir. Elde edilen sonuçlar incelendiğinde, değişen gama dozlarına bağlı olarak çıkış oranının % 34.333-80.000, fide kök uzunluğunun 4.767-6.087 cm, fide sürgün uzunluğunun 6.097-11.000 cm, fide yaş ağırlığının 577.667-1164.000 mg ve fide kuru ağırlığının 38.333-82.333 mg arasında değiştiği gözlemlenmiştir. Araştırma sonuçları dikkate alındığında, meryemana dikeni bitkisinin mutasyon ıslahı çalışmaları için 200-400 Gy gama ışını dozlarının en etkin doz olabileceği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Silybum marianum (L.) Gaertn., gama ışınları, mutasyon ıslahı