Alternatif Gübrelerin Ekmeklik Buğdayın Tane Verimi, Verim Komponentleri ve Kalite Özelliklerine Etkileri

Yıl 2013, Cilt: 8 Sayı: 2, 88 - 97, 01.09.2013

Burhan Kara Hülya Gül

Öz

Araştırma; organik kaynaklı bazı gübrelerin ekmeklik buğdayda tane verimi, verim komponentleri ve protein oranına etkilerini araştırmak amacıyla, 2010/11 ve 2011/12 yıllarında Isparta ekolojik koşullarının kıraç şartlarında yürütülmüştür. Deneme Tesadüf Bloklarında Bölünmüş Parseller Deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak, ana parsellere gübre uygulamaları ve alt parsellere buğday çeşitleri gelecek şekilde kurulmuştur. Çeşitler arasında; her iki yılda da en yüksek tane verimi, verim komponentleri ve protein oranı Altay-2000 ve Yıldız çeşitlerinde, en düşük Sultan çeşidinde belirlenmiştir. Gübre uygulamaları karşılaştırıldığında; tane verimi, verim komponentleri ve protein oranı her iki yılda da en yüksek geleneksel gübre uygulamasında, en düşük deniz yosunu gübresinden elde edilmiştir. Gübre uygulaması x çeşit interaksiyonunda, en uzun başak boyu (sırasıyla, 9.3 ve 11.8 cm), en yüksek başaktaki tane sayısı (sırasıyla, 51.7 ve 58.0 adet), 1000 tane ağırlığı (sırasıyla, 37.5 ve 38.8 g), tane verimi (sırasıyla, 373.3 ve 384.7 kg/da) ve protein oranı (sırasıyla, % 12.6 ve 12.5) her iki yılda da geleneksel gübreleme uygulamasında Altay-2000 çeşidinden, hektolitre ağırlığı birinci yıl 77.0 kg ile geleneksel gübreleme uygulamasında Altay-2000 çeşidinden, ikinci yıl 78.7 kg ile yine geleneksel gübreleme uygulamasında Sultan çeşidinden, m2’de başak sayısı (sırasıyla, 374.1 ve 388.6 adet) ise deniz yosunu uygulamasında yıldız çeşidinden elde dilmiştir. Genel olarak, her iki yılda da tüm çeşitlerde en düşük tane verimi, verim komponentleri ve protein oranı hümik asit ve deniz yosunu uygulamalarında tespit edilmiştir. En düşük m2’de başak sayısı birinci yıl hümik asit, ikinci yıl ise ahır gübresinde belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Buğday, organik gübre, verim, protein

Effects of Alternative Manures on Grain Yield, Yield Components and Quality Characters of Different Bread Wheat Cultivars

Öz

The research was carried out to determine the effects on grain yield, yield components and
protein content of bread wheat in an arid condition of Isparta province during 2010/11 and 2011/12
growing seasons. The experiment was set up according to a Randomized Complete Block Design in a
split-plot arrangement with three replicates, where fertilizer practices were in the main plots while
the wheat cultivars were in subplots split within the main plots. For the wheat cultivars, while the
highest ear yield, its components and protein content were obtained from Altay-2000 cultivar, the
lowest was determined at the Sultan and Yıldız cultivar in both years. For the fertilizer practices,
while the conventional fertilizer practice resulted in the highest ear yield and yield components and
protein content however the lowest level was determined same features for the seaweed application
in both years. The highest ear length (9.3 and 11.8 cm), number of kernels per ear (51.7 and 58.0
grain), 1000 grain weight (37.5 and 38.8 g), grain yield (3733 and 3847 kg ha-1) and protein content
(12.6 and 12.5 %) were obtained from the conventional fertilizer on Altay-2000 in both 2010/11 and
2011/12, respectively. The highest hectoliter weight was determined from conventional fertilizer on
Altay-2000 (77.0 kg) and Sultan (78.7 kg) cultivars in both years, respectively. The highest ear
number per m2
(374.1 and 388.6) was obtained from Yıldız with the conventional fertilizer in both
years. Generally, the lowest ear yield, yield components and protein content were resulted from
humic acid and seaweed application for all cultivars. The lowest ear number per m2
was recorded for
humic acid and cattle manure applications in 2010/11 and 2011/12.

Anahtar Kelimeler

Wheat, organic fertilizer, yield, protein