Türkiye İçin İşsizlik Histerisine Karşın Doğal Oran Hipotezinin Doğrusal Dışı Yöntemlerle Sınanması

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 2, 28 - 46, 31.10.2016

Seymur Ağazade

Öz

İşsizlik
histerisi veya doğal oran hipotezlerinin geçerliliği işsizlik oranı serilerinin
durağanlık özelliklerine göre belirlenebilmektedir. Bu çalışmada, Türkiye için bu
hipotezlerin geçerliliği doğrusal dışılığı dikkate alan simetrik ve asimetrik
birim kök testleri kullanılarak araştırılmıştır. Kullanılan doğrusal dışı
yöntemler birim kök sürecini üssel veya lojistik yumuşak geçiş şeklinde
modelleyen yöntemlerdir. Ocak 2005 – Eylül 2015 dönemini kapsayan çalışmada Türkiye
geneli için işsizlik oranı, tarım dışı işsizlik oranı ve genç nüfusta işsizlik
oranı serileri için durağanlık analizleri yapılmıştır. Elde edilen test sonuçları
her üç işsizlik göstergesi için işsizlik histerisi hipotezinin geçerli olduğunu
desteklerken, Türkiye için doğal oran hipotezinin geçerliliğine ilişkin herhangi
bir bulgu sunmamıştır. İşsizlik oranlarında histeri etkilerinin varlığı
enflasyonu azaltma maliyetlerinde artırıcı sonuçlara neden olurken, enflasyon
kontrolünün sağlanması ile veya yapısal faktörlerdeki değişmeler sonucu yükselen
işsizliğin azaltılması için yapısal reformların gerekliliğini de ortaya
koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

İşsizlik histerisi, doğal oran, doğrusal dışılık, Türkiye

Kaynakça

• Ansoy, İbrahim (2013), “Türkiye'de İşgücü Piyasası Göstergelerine Etki Eden Şokların Kalıcılığının Analizi”, TİSK Akademi, 8(15), 22-41.
• Arestis, Philip ve Iris Biefang-Frisancho Mariscal (2000), “OECD Unemployment: Structural Breaks and Stationarity”, Applied Economics, 32(4), 399-403.
• Barışık, Salih ve Emrah İsmail Çevik (2008), “İşsizlikte Histeri Etkisi: Uzun Hafıza Modelleri”, Kamu İş, 9(4), 1-36.
• Barro, Robert J. (1988), “The Persistence of Unemployment”, The American Economic Review, 78(2), 32-37.
• Bayrakdar, Seda (2015), “Türkiye için İşsizlik Histerisi ya da Doğal İşsizlik Oranı Hipotezinin Geçerliliğinin Sınanması”, İktisat Politikası Araştırmaları Dergisi, 2(2), 45-61.
• Blanchard, Olivier J. ve Lawrence H. Summers (1986a), Hysteresis in Unemployment, Massachusetts Institute of Technology Dept. of Economics 430.
• Blanchard, Olivier J. ve Lawrence H. Summers (1986b), Hysteresis and the European Unemployment Problem, NBER Macroeconomics Annual 1, 15-78.
• Blanchard, Olivier J. ve Lawrence H. Summers (1988), “Beyond the Natural Rate Hypothesis”, The American Economic Review, 78(2), 182-187.
• Camarero, Mariam; Carrıon-ı-Sılvestre, Josep Lluís ve Cecilio Tamarit (2006), “Testing for Hysteresis in Unemployment in OECD Countries: New Evidence using Stationarity Panel Tests with Breaks”, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 68(2), 167-182.
• Cuestas, Juan C. ve Javier Ordóñez (2014), “Smooth Transitions, Asymmetric Adjustment and Unit Roots”, Applied Economics Letters, 14(21), 969-972.
• Çınar, Mehmet; Akay, Hülya Kanalcı ve Feridun Yılmaz (2014), “A Sectoral Analysis of Hysteresis in Unemployment: Evidence from Turkey”, Bilig Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 69, 29-52.
• Dickey, David A. ve Wayne A. Fuller (1979), “Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Journal of the American Statistical Association, 74(336a), 427-431.
• Enders, Walter ve C. W. J. Granger (1998), “Unit-Root Tests and Asymmetric Adjustment with an Example Using the Term Structure of Interest Rates”, Journal of Business & Economic Statistics, 16(3), 304-311.
• Friedman, Milton (1986), “The Role of Monetary Policy”, The American Economic Review, 58(1), 1-17.
• Gözgör, Giray (2012), “Hysteresis in Regional Unemployment Rates in Turkey”, International Journal of Economics and Finance, 4(9), 175-181.
• Gustavsson, Magnus ve Pär Österholm (2006), “Hysteresis and Non-linearities in Unemployment Rates”, Applied Economics Letters, 13(9), 545-548.
• Güloğlu, Bülent ve M. Serdar İspir (2011), “Doğal İşsizlik Oranı mı? İşsizlik Histerisi mi? Türkiye İçin Sektörel Panel Birim Kök Sınaması Analizi”, Ege Akademik Bakış, 11(2), 205 -215.
• Jaeger, Albert ve Martin Parkinson (1994), “Some Evidence on Hysteresis in Unemployment Rates”, European Economic Review, 38(2), 329-342.
• Kapetanios, George; Shin, Yongcheol ve Andy Snell (2003), “Testing for a Unit Root in the Nonlinear STAR Framework”, Journal of Econometrics, 112(2), 359-379.
• Koçyiğit, Ali; Bayat, Tayfur ve Ali Tüfekçi (2011), “Türkiye’de İşsizlik Histerisi ve Star Modelleri Uygulaması”, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, 31(2), 45-60.
• Kruse, Robinson (2011), “A New Unit Root Test Against ESTAR Based On a Class of Modified Statistics”, Statistical Papers, 52(1), 71-85.
• Küçükkale, Yakup (2001), “Doğal İşsizlik Oranındaki Keynesyen İsteri Üzerine Klasik Bir İnceleme: Kalman Filtre Tahmin Tekniği ile Türkiye Örneği 1950-1995”, V Ulusal Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu, Adana.
• León-Ledesma, Miguel A. ve Peter McAdam (2004), “Unemployment, Hysteresis and Transition”, Scottish Journal o f Political Economy, 51(3), 377-401.
• Lindbeck, Assar ve Dennis J. Snower (1988), “Cooperation, Harassment, and Involuntary Unemployment: An Insider-Outsider Approach”, The American Economic Review, 78(1), 167-188.
• Mercan, Mehmet; Yurttançıkmaz, Ziya Çağlar ve Fatih Çakmak (2015), “İşsizlik Histerisi Hipotezinin Türkiye, AB-15, AB-27, OECD ve G-8 Ülkeleri İçin Yatay Kesit Bağımlılığı ve Yapısal Kırılmalar Altında Testi: Dinamik Panel Veri Analizi”, TİSK Akademi, 10(19), 44-65.
• Neftçi, Salih N. (1984), “Are Economic Time Series Asymmetric Over the Business Cycle?”, Journal of Political Economy, 92(2), 307-328.
• Nelson, Charles R. ve Charles I. Plosser (1982), “Trends and Random Walks in Macroeconomic Time Series: Some Evidence and Implications”, Journal of Monetary Economics, 10(2), 139-162.
• Özcan, Burcu (2012), “İşsizlik Histerisi Hipotezi OECD Ülkeleri İçin Geçerli mi? Yapısal Kırılmalı Birim Kök Analizi”, Erciyes Üniversitesi İİBF Dergisi, 40, 95-117.
• Özkan, Yılmaz ve Abdulkadir Altınsoy (2015), “İşsizlik ve İstihdamda Histeri Etkisi (Türkiye, 1988-2014)” Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 16. Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Kongresi Özel Sayısı, 123-130.
• Pazarlıoğlu, M. Vedat ve Emrah İ. Çevik (2007), “Ratchet Model: 1939-2005 Dönemi Türkiye Uygulaması”, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 17-34.
• Phelps, Edmund S. (1968), “Money-Wage Dynamics and Labor-Market Equilibrium”, Journal of Political Economy, 76(4), 678-711.
• Phelps, Edmund S. (1999), “Behind This Structural Boom: The Role of Asset Valuations”, The American Economic Review, 89(2), 63-68.
• Røed, Knut (1996), “Unemployment Hysteresis-Macro Evidence from 16 OECD Countries”, Empirical Economics, 21(4), 589-600.
• Romero-Avila, Diego ve Carlos Usabiaga (2007), “Unit Root Tests, Persistence, and the Unemployment Rate of the U.S. States”, Southern Economic Journal, 73(3), 698-716.
• Saraç, Taha B. (2014), “İşsizlikte Histeri Etkisi: Türkiye Örneği”, Ege Akademik Bakış, 14(3), 335-344.
• Sollis, Robert (2009), “A Simple Unit Root Test Against Asymmetric STAR Nonlinearity with an Application to Real Exchange Rates in Nordic Countries”, Economic Modelling, 26(1), 118-125.
• Song, Frank M. ve Yangru Wu (1997), “Hysteresis in Unemployment: Evidence from 48 U.S. States”, Economic Inquiry, 35, 235-244.
• Song, Frank M. ve Yangru Wu (1998), “Hysteresis Unemployment: Evidence from OECD Countries”, The Quarterly Review of Economics and Finance, 38(2), 181-192.
• Tobin, James (1972), “Inflation and Unemployment”, The American Economic Review, 62(1), 1-18.
• TÜİK (2015), Mevsim Etkilerinden Arındırılmış Temel İşgücü Göstergeleri, Türkiye İstatistik Kurumu Sitesi.
• Yılancı, Veli (2009), “Yapısal Kırılmalar Altında Türkiye İçin İşsizlik Histerisinin Sınanması”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 10(2), 324-335.
• Yıldırım, Selim (2011), “Türkiye’de Histeri Hipotezinin Geçerliliğinin Çoklu Yapısal Kırılmalı Ckp Birim Kök Testiyle Sınanması”, Akdeniz Üniversitesi İİBF Dergisi, 11(22), 28-47.