Hastanelerde Tedavi İşlem Maliyet Analizi: Lomber Diskektominin İşlem Maliyetleri, Fatura Bedelleri ve Teşhis İlişkili Gruplara Dayalı Maliyet Analizi Uygulaması

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 2, 167 - 199, 31.10.2016

Hüseyin Aslan Mehmet Top

Öz

Bu çalışmanın amacı Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde 2013 yılı
içerisinde gerçekleştirilen lomber diskektomi 
işlem maliyetlerini tedavi protokollerine göre belirlemek, bu işlem  için ilgili hastane tarafından Sosyal
Güvenlik Kurumuna ödenmesi için gönderilen ortalama fatura fiyatlarını
hesaplamak ve lomber diskektomi işlemi yapılan yatan hastaların  TİG (Teşhis İlişkili Gruplar) sistemindeki
ortalama bağıl fiyatlarına göre TİG fatura değerlerini hesaplamaktır. Bu
hesaplamalara göre gerçek işlem maliyeti, TİG işlem fiyatı, ortalama hizmet
aktivite tutarı ve ortalama fatura tutarı arasında kıyaslamanın yapılması
amaçlanmaktadır.  Araştırma tam ve fiili
maliyetlendirme esas alınarak tedavi protokollerine göre yapılmıştır.
Araştırmada T.C. Sağlık Bakanlığı Ankara Numune Eğitim ve Araştırma
Hastenesi’nin 2013 yılına ait verileri esas alınmıştır. Araştırmada kullanılan
faturalarda paket fiyat yerine, fiili gerçekleşen fatura tutarları
kullanılmıştır. TİG’e ilişkin veriler, T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri
Genel Müdürlüğü TİG Daire Başkanlığı’nden elde edilmiştir. Araştırma sonucunda;
tedavi protokollerine ait gerçek işlem maliyetleri - TİG işlem tutarları –
fatura tutarları arasında farklılıkların olduğu saptanmıştır.

 

Anahtar Kelimeler

Maliyet, maliyet analizi, TİG, fatura, gerçek işlem maliyeti, tedavi protokolleri, lomber diskektomi

Kaynakça

• Akca, N. (2007), “Sağlık Hizmetlerinde Fiyatlandırma ve Hastane Hizmetlerinde Maliyete Göre Fiyatlandırma Modeline İlişkin Örnek Bir Uygulama”, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitisü Sağlık Kurumları Yönetimi Anabilim Dalı.
• Altıntaş, A. T. (2003), “Hastane İşletmelerinde Maliyet Muhasebesi Uygulaması, İ. Ü. Kardiyoloji Enstitüsü’nde Bir Örnek Uygulama”, (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı.
• Arts, M. P.; Brand, R, M. E. Akker, B. W. Koes, R. H. Bartels, W. C. Peul, Leiden-The Hague Spine Intervention Prognostic Study Group, (SIPS), (2009), “Tubular Diskectomy vs Conventional Microdiskectomy for Sciatica: A Randomized Controlled Trial”, JAMA, 302 (2): 149-158.
• Arts, M. P.; Brand, R, M. E. Akker, B. W. Koes, R. H. Bartels, W. F. Tan, W. C. Peul (2011), “Tubular Discectomy Versus Conventional Microdiscectomy for the Treatment of Lumbar Disc Herniation: Two-Year Results Of A Double-Blind Randomised Controlled Trial”, Neurosurgery, 69 (1): 135-44.
• Boyacı, A. Y. (2006), “Üniversite Hastanelerinde Uygulananan Sağlık Paket Program Uygulamalarının Maliyet Analizi”, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Uygulama ve Araştırma Hastanesinde Bir Uygulama, (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Hastane ve Sağlık Kuruluşlarında Yönetim Bilim Dalı.
• Ceran, Y., Özdemir (2013), “Sağlık İşletmelerinde Paket İşlem Fiyat Uygulamasının Hedef Maliyetleme Yöntemi ve Stratejik Pazarlama Muhasebesi Açısından Değerlendirilmesi ve Özel X Diyaliz Merkezinde Bir Uygulama”, Selçuk Üniversitesi İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 26: 450-478.
• Dranove, D. (1996), Measuring Costs, (İçinde: A. F. Sloan, F. A. (Edt.,), “Valuing Health Care: Casts, Benefits and Effectiveness of Pharmaceuticals and Other Medical Technologies”, New York, USA, Cambridge University Press, pp. 61-75.
• Durukan, S.; Akar, Ç., İ. Şahin (2007), “Seçilmiş Hastanelerde Karşılaştırmalı Poliklinik Gider Yeri Birim Maliyetleri”, Ankara, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 10 (1): 19-47.
• Eminsoy, M. G. (2008), “Paket Ameliyatlardan Laparoskopik Kolesistektominin Hizmet Maliyetlerinin Belirlenmesi ve BUT-SUT Fiyatlarıyla Karşılaştırılması”, (Yüksek Lisans Tezi), Ankara, Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Sağlık Kurumları İşletmeciliği Anabilim Dalı.
• Esatoğlu, A. E.; Ağırbaş, İ., P. Payziner, Y. Akbulut, B. Göktaş, Y. Özatkan, E. Uğurluoğlu, T. Yıldırım, M. Törüner, H.Gök, K. Çetin Atasoy, S. Ü Çakır, İ. Ökten (2010), “Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanelerinde Maliyet Analizi”, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 63(1), 17-27.
• Malter A. D.; Larson E. B., N. Urban, R. A. Deyo, “Cost-Effectiveness of Lumbar Discectomy for the Treatment of Herniated İntervertebral Disc.”, Spine 1996; 21(9): 1048-1055.
• Ocak, S. (2001), “Kamu Hastaneleri Tomografi Ünitelerinin Maliyet-Hacim-Kar Analizleri ve Bir Örnek Uygulama”, (Yüksek Lisans Tezi), Muğla, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı.
• Okumuş, O. (2008), “On Grup Hastalık İçin Maliyet Etkililik Çalışmalarının Sistematik İncelenmesi”, (Yüksek Lisans Tezi), Ankara, Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Sağlık Kurumları İşletmeciliği Anabilim Dalı.
• Righesso, O.; Falavigna, A., O. Avanzi (2007), “Comparison of Open Discectomy With Microendoscopic Discectomy in Lumbar Disc Herniations: Results of a Randomized Controlled Trial”, Neurosurgery, 61(3): 545-549.
• Ryang, Y. M.; Oertel, M. F., L. Mayfrank, J. M. Gilsbach, V. Rohde, “Standard Open Microdiscectomy Versus Minimal Access Trocar Microdiscectomy: Results of a Prospective Randomized Study”, Neurosurgery, 2008; 62(1): 174-182.
• Sağlık Uygulama Tebliği 2013, Resmi Gazete Tarihi: 24.03.2013, Resmi Gazete Sayısı: 28597.
• T.C. Sağlık Bakanlığı Performans Yönetimi ve Kalite Geliştirme Daire Başkanlığı (2011), “Teşhis İlişkili Gruplar: 5. ICD 10 AM Avustralya Kodalama Standartları”, Ankara.
• T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Teşhis İlişkili Gruplar Daire Başkanlığı, [http://www.tig.saglik.gov.tr/ana-sayfa/1-37984/20141222.html].
• Top, M. (2013), “Sağlık Kurumlarında Maliyet Yönetimi”, Eskişehir, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını, No: 2865, Açıköğretim Fakültesi Yayını, No: 1822.
• Zengin, O. (2013), “Ağız ve Diş Sağlığı Merkezlerinde Maliyet Analizi ve Bir Uygulama”, (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı Muhasebe Finasman Bilim Dalı.