ETKİN BİR İLETİŞİM ARACI OLARAK VAAZ

Yıl 2015, Cilt: 2 Sayı: 1, 67 - 85, 22.12.2015

Bahattin Turgut

Öz

Topluma dinin mesajlarını iletmenin en etkin yollarından biri şüphesiz ki vaazdır. Hz. Muhammed (s.a.v) peygamberlik görevinin henüz baş- larında iken çevresini vaaz ederek uyarmakla emrolunmuştur. O, ömrü boyunca gönüllere hitap eden vaaz ve nasihatleriyle insanlarla iletişim kurup dinini yaymıştır. Hz. Peygamberden sonra onun varisleri konu- munda olan âlimler, vaizler ve hatipler de onu örnek alarak yaşamaya ve yaşadıklarını başkalarına vaaz aracılığıyla aktarmaya çalışmışlardır. Diyanet İşleri Başkanlığının taşradaki sesi olan Vaizler, camide cema- ate, cezaevinde mahkûmlara, huzurevlerinde yaşlılara, yetiştirme yurt- larında çocuklara, Aile İrşad ve Dinî Rehberlik bürolarında ve fetva heyetlerinde ihtiyaç duyan herkese, medya aracılığıyla toplumun tüm kesimlerine vaaz ederek, ibadethanelerde ders halkaları oluşturarak dinin gerçeklerini anlatmaya çalışırlar. Vaizlerin böylesine toplumun tüm kesimlerini kuşatan vaazları ve dersleri, dinin gerçeklerini ihtiva etmeli, cemaatin problemlerine çözüm üretmelidir. Toplumu birbiriyle kaynaştırmalı, insanları birbiriyle kardeş yapmalıdır. Vaazlar, toplumun güncel problemlerine ışık tutabilmelidir. Vaazların verimli olması için, belli bir plan ve üslup çerçevesinde sunulması gerekir.

Anahtar Kelimeler

Vaaz, vaiz, nasihat, iletişim

Kaynakça

• Ahmadov, Shahi, “Hz. Ali’nin Vaaz Açısından Yeri ve Konumu”, Vaaz ve Vaizlik Sempozyumu, (17-18 Aralık 2011 DİB Ankara), Ankara: DİB Yay., 2013, II, 535-544.
• Bayraktar, Mehmet Faruk, Türkiye’de Vaizlik Tarihçesi ve Problemleri, İstanbul: MÜ? İFAV Yay., 2009.
• Buharî, İmam Muhammed ibn İsmail, el-Camiu’s-Sahih (Sahih-i Buhari), Kitabu’l- Cihad, 143; Kitabu’l-İlim, 12.
• Büyükkörükçü, Abdurrahman, “Tahir Büyükkörükçü” Vaaz ve Vaizlik Sempozyu- mu, (17-18 Aralık 2011 DİB Ankara), Ankara: DİB Yay., 2013, II, 545- 559.
• Coşkunsever, Asude, “Sosyal Hizmet Kurumlarında Vaaz / Dinî Danışmanlık”, Vaaz ve Vaizlik Sempozyumu (17-18 Aralık 2011 DİB Ankara), Ankara: DİB Yay., 2013, II, 42-53.
• Coştu, Kamil, “Hayat Boyu Eğitim Bakımından Ceza ve İnfaz Kurumlarındaki Tutuklu ve Yükümlülere Yönelik Vaaz ve Dini Danışmanlık Hizmetleri”, Vaaz ve Vaizlik Sempozyumu, (17-18 Aralık 2011 Ankara), Ankara: DİB Yay., 2013, II, 30-39.
• Çakan, İsmail Lütfi, Dinî Hitabet Çeşitleri- İlkeleri - Örnekleri, İstanbul: MÜ? İFAV. Yay., 1998.
• Çetin, Abdurrahman, Hitabet ve İrşad–Din Hizmetlerinde İletişim ve Güzel Konuş- ma, İstanbul: Emin Yay., 2008.
• Doğdu, Süleyman, Dinî Hitabet, Ankara: MEB Yay., 1981.
• Ebu Davud, el-İmam el-Hafız Süleyman b. Eş’as b. İshak el-Ezdî es-Sicistanî, Sünen-i Ebi Davud, el-Cumu’a, 1078.
• İbn Manzur, (Ebü’l-Fadl Muhammed b. Mükerrem b. Ali el-Ensari ibn Manzur) Lisanu’l-Arab, Beyrut: Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1997, XV, 345.
• İbn Sa’d (Ebû Abdillah Muhammed b. Sa’d el-Kâtib el-Hâşimî), et- Tabakatü’l- Kübra, I.
• Kazancı, Ahmet Lütfi, Peygamberimizin Hitabeti, İstanbul: Ensar Neşriyat, 2010.
• Keskin, Fatma Abide, “Batı Dünyasından Örnek Vaaz İçerik Analizleri”, Vaaz ve Vaizlik Sempozyumu. (17-18 Aralık 2011 DİB Ankara), Ankara: DİB Yay., 2013, II, 130- 138.
• Müslim, Müslim bin Haccâc bin Müslim el-Kuşeyri en-Nişaburî, Sahih-i Müslim, Fedailü’s-Sahabe, 4; İman 95.
• Soysaldı, Mehmet, Dinî Hitabet, Ankara: Bizim Büro Basımevi, 2005
• Soysaldı, Mehmet, “İslâmî Tebliğde Hz. Peygamber Örnekliği”, Diyanet İlmî Der- gi, Ankara: DİB Yay., 2006, XXXXII, sy. 2, s. 69-98
• Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ b. Sevre et-Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Birr 17; Menakıb, 1.
• Tümer, Günay, “Vaazda Takip Edilecek Metod”, Diyanet İlmî Dergi, Ankara: DİB Yay.,1978, XVII, sy. 1, s. 5-22.
• Ünal Mehmet, “Kur’an’ın öğrettiği Vaiz Profili” Vaaz ve Vaizlik Sempozyumu (17- 18 Aralık 2011 Ankara), Ankara: DİB yay. 2011.