Öz
Edebî eserlerde arketipler farklı şekillerde ortaya
çıkmaktadır. Gölge arketipi, Carl Gustav Jung’un kolektif/ortak bilinç dışı
kuramında yer alan önemli arketiplerden birisidir. Gölge; insan, toplum ve
medeniyet tarafından hoş karşılanmadığı için bilinç dışına bastırılan ilk
benliğimizdir. Gölgenin ortaya çıkmasına imkân sağlayan nedenlerden biri
kitledir. Bireyin psikolojisine nazaran kitle psikolojisi birçok durumda
farklılık göstermektedir. Bu makale, öncelikle gölge arketipi ve kitle
psikolojisini tanımlamaya, daha sonra Yusuf Atılgan’ın, “Çıkılmayan” adlı
öyküsünde gölge arketipi ve kitle psikolojisinin başkarakter üzerindeki
etkisini anlamlandırmaya çalışacaktır.
Anahtar Kelimeler
Yusuf Atılgan Gölge Arketipi Kitle Psikolojisi arketipsel eleştiri gölge kitle öykü
Kaynakça
- Atılgan, Yusuf (2013). Bütün Öyküleri. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Fordham, Frieda (2015). Jung Psikolojisinin Ana Hatları. Çev. Aslan Yalçıner. İstanbul: Say Yayınları.
- Gülsoy, Murat (2012). “Küçük Yağmacının Otomobil Sevgisi”. https://muratgulsoy.wordpress.com/2012/09/30/kucuk-yagmacinin-otomobil-sevdasi/ (Erişim Tarihi: 10 Ekim 2016).
- Jung, Carl Gustav (2005). Dört Arketip. Çev. Zehra Aksu Yılmazer. İstanbul: Metis Yayınları.
- Le Bon, Gustave (2015). Kitleler Psikolojisi. Çev. Fatma Zehra Bayrak. İstanbul: Hayat Yayınları.
- Oğuz, Orhan (2012). “Yusuf Atılgan’ın Hikâyelerinde Kent”. Turkish Studies, International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 7/1 Winter 2012, s. 1653-1669.
Öz
In literary works, the archetypes arise in various forms. The
shadow archetype is one of the most important components of Carl Gustav Jung’s collective
unconscious theory. The shadow is our primary ego suppressed to unconscious
since it is not well received by the society and civilization. One of the
reasons that urge the shadow to appear is the mass, and mass psychology is more
changeable than individual pschology in many cases. This article primarily aims
at defining the shadow archetype and mass psychology and secondly, it tries to
explain their effect on the protagonist in the story of “Çıkılmayan” by Yusuf
Atılgan.
Anahtar Kelimeler
Key Words: Yusuf Atılgan Shadow Archetype Crowd Psychology archetypical criticism shadow crowd story
Kaynakça
- Atılgan, Yusuf (2013). Bütün Öyküleri. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Fordham, Frieda (2015). Jung Psikolojisinin Ana Hatları. Çev. Aslan Yalçıner. İstanbul: Say Yayınları.
- Gülsoy, Murat (2012). “Küçük Yağmacının Otomobil Sevgisi”. https://muratgulsoy.wordpress.com/2012/09/30/kucuk-yagmacinin-otomobil-sevdasi/ (Erişim Tarihi: 10 Ekim 2016).
- Jung, Carl Gustav (2005). Dört Arketip. Çev. Zehra Aksu Yılmazer. İstanbul: Metis Yayınları.
- Le Bon, Gustave (2015). Kitleler Psikolojisi. Çev. Fatma Zehra Bayrak. İstanbul: Hayat Yayınları.
- Oğuz, Orhan (2012). “Yusuf Atılgan’ın Hikâyelerinde Kent”. Turkish Studies, International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 7/1 Winter 2012, s. 1653-1669.
Ayrıntılar
| Konular | Sanat ve Edebiyat |
|---|---|
| Bölüm | ARAŞTIRMA MAKALELERİ (TÜRKÇE ) |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Aralık 2016 |
| Gönderilme Tarihi | 18 Kasım 2016 |
| Kabul Tarihi | 29 Aralık 2016 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2016 Cilt: 1 Sayı: 2 |
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.