Turkish Becoming Rich in Literary Texts

Yıl 2017, Cilt: 2 Sayı: 2, 171 - 179, 15.12.2017

Saadettin Yıldız

https://doi.org/10.29110/soylemdergi.327152

Öz

From past to present, language is undoubtedly one of the most important
elements that influence the existence of humankind. Even though there are many
criteria about the richness of languages, the most salient of them is their
lexicon. Yet, lexicon is not a concept that entirely comprehends the language.
It just quantitatively reflects the number of words in a language. On the other
hand “vocabulary” is used as an expression that involves whole richness of a
language. Besides, the expression of “language’s richness” means to understand
a language’s narrative power and diversity of narration ways. In this respect,
Turkish shows a remarkable linguistic richness. 

Language prospers with connotations. Therefore, when considering the
richness of a language, literary texts written in that language must be taken
into consideration. In this context, especially poetry offers notable
opportunities to measure the richness of languages. One of the most striking
expression pattern of Turkish is imitative-indefinite noun phrase that is a subgenre
of indefinite noun phrase. The studies on this type of noun phrase are crucial
in terms of indicating the richness of Turkish. In this study, with the
mentioned features above, some certain assessments will be made about the
richness of Turkish through literary texts.

Anahtar Kelimeler

Turkish, lexicon, vocabulary, linguistics, analysis

Edebî Metinlerde Zenginleşen Türkçe

Öz

Geçmişten
günümüze değin insanoğlunun varoluşunda rol oynayan en önemli ögelerden biri
şüphesiz dildir. Dillerin zenginliği hakkında pek çok ölçüt bulunmasına rağmen,
bunlardan en dikkat çekeni onların kelime dağarcığıdır. Ancak kelime dağarcığı,
dillerdeki kelime sayısını nicel olarak yansıtması bakımından dili bütünüyle
kavrayan bir terim olarak karşımıza çıkmaz. Buna karşın “söz varlığı”, dilin
zenginliklerini bütün yönleriyle karşılayan bir ifade olarak kullanılır.
Ayrıca, dilin zenginliği ifadesinden, sözü edilen dilin anlatım gücünü ve
anlatma yollarının çeşitliliğini anlamak gerekir. Bu bakımdan Türkçe, dikkate
değer bir dilbilimsel zenginlik göstermektedir. 

  Dil, çağrışımlarla zenginleşir. Buna bağlı
olarak bir dilin zenginliği değerlendirilirken o dille yazılmış edebî
metinlerin dikkate alınması gerekmektedir. Bu bağlamda özellikle şiir türü,
dillerin zenginliklerini ölçümlemek bakımından dikkate değer imkânlar
sunmaktadır. Türkçenin en dikkat çekici ifade kalıplarından biri, belirtisiz
isim tamlamasının bir türü olan benzetmeli belirtisiz isim tamlamalarıdır.  Bu tamlama türü üzerine yapılan incelemeler,
Türkçenin zenginliklerini belirtmek açısından son derece önemlidir. Bu
çalışmada sözü edilen özelliklerinden hareketle, Türkçenin zenginlikleri üzerine
edebi metinler aracılığıyla değerlendirmelerde bulunulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Türkçe, kelime dağarcığı, sözvarlığı, dilbilim, inceleme

Kaynakça

• Aksan, Doğan (1996). Türkçenin Söz Varlığı. Ankara: Engin Yayınları.
• Aksan, Doğan (2003). Dil, Şu Büyülü Düzen… Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Bilgegil, Kaya (1984). Türk Dilbilgisi. İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Ergin, Muharrem (1999). Türk Dil Bilgisi. İstanbul: Bayrak Basım.
• Korkmaz, Zeynep (1992). Gramer Terimleri Sözlüğü. Ankara: TDK Yayınları.
• Türk Dil Kurumu (2011). Büyük Türkçe Sözlük. Ankara: TDK Yayınları.
• Üstüner, Ahat (Ocak 2001). “Türkçenin Anlatım Gücü”. Türk Dili. S. 589. ss. 50-57.