F. H. Bradley Metafiziği Üzerine

Yıl 2016, Sayı: 37, 51 - 63, 20.04.2016

Emel Koç

Öz

F.H.Bradley (1846-1924) İngiliz
İdealistlerinin en ünlü, özgün ve felsefi açıdan en etkilisidir. O, XIX. yüzyılın
en önemli İngiliz metafizikçisidir. Bradley metafiziği, Aristotelesçi bir biçimde, “ilk ilkelere ya da nihai doğruluklara
ilişkin inceleme ya da evreni basit bir biçimde parça parça veya fragmentlerle
değil, fakat her nasılsa bir bütün olarak kavrama çabası” olarak tanımlamıştır.
Onun için evrene ilişkin böyle bir kavrayış saf görünüşe karşıt olarak
gerçekliği bilme girişimi, görünüşler alanını tahkik etme ve onları bir
gerçeklik ve değer sistemi içinde düzenleme ve fiziksel ve tinsel bir dünyanın
mutlak bir ilkeyi çeşitli derecelerle nasıl gerçekleştirdiğini gösterme
girişimi olarak ortaya çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Metafizik, Monizm, İdealizm, Mutlak, Mutlak Prensip

On the Metaphysics of F. H. Bradley

Öz

F.H.Bradley (1846-1924) was the most
famous, original and philosophically influential of the British Idealists. He
was the greatest British metaphysician of the nineteenth century. Bradley
defined metaphysics, in the Aristotelian manner, as the study of first
principles or ultimate truths or again the effort to comprehend the universe, not
simply piecemeal or by fragments, but somehow as a whole. To him, such a
comprehension of the universe became an attempt to know reality as against mere
appearance, an attempt to survey the field of appearances and to arrange them
in a system of reality and merit, and to show how the world, physical and
spiritual, realises by various degrees the one absolute principle.

Anahtar Kelimeler

Metaphysics, Monism, Idealism, Absolute, Absolute Principle

Kaynakça

• AKARSU, B., Felsefe Terimleri Sözlüğü, TDK Yayınları, Ankara 1979.
• ARISTOTELES, Metafizik, (çev. A. Arslan), Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir 1985.
• BRADLEY, F. H., Appearance and Reality, Oxford University Press, London 1897.
• BRADLEY, F. H., Appearance and Reality, Elibron Classics, London2005.
• BRADLEY, F. H., Essays on Truth and Reality, Oxford University Press, London 1914.
• BRADLEY, F. H., The Principle of Logic, Oxford University Press, London 1922.
• LOFTHOUSE, W., F. H. Bradley, Epworth Press, London 1949.
• RASHDALL, H., “The Metaphysic of Mr. F. H.Bradley”, Proc. British Academy, V, 1912.
• SCRUTON, R., Modern Felsefenin Kısa Tarihi, (çev. U. Özmakas-Ü. H. Yolsal), Dipnot Yayınları, Ankara 2015.
• SPEAKS, J., “Bradley’s Monist Idealism” https://www3.nde.edu/~jspeaks/courses/2007/8/43904/_H AN DOUTS/bradley-appearance-reality.pdf
• TROMBLEY, S., Modern Dünyaya Yön Veren 50 Düşünür, (çev. G. Gülbey), Kolektif Kitap, İstanbul 2013.
• WARD, J., “Bradley’s Doctrine of Experience”, Mind, XXXIV, 1925.
• WHITE, A. R., Methods of Metaphysics, Croom Helm Ltd., London 1987.
• WOLLHEIM, R., F. H. Bradley, Harmondsworth, Pelican Books, London 1959.