Duygusal Emeğin Otel çalışanları Üzerinden Kavramsal Boyutları İle Tartışılması

Yıl 2017, Sayı: 40, 149 - 163, 04.07.2017

Ertan Çakmakcı Şinasi Öztürk

Öz

Bu çalışma, duygusal emek
kullanımının çalışanlar üzerine etkilerini kavramsal açıdan tartışmayı
amaçlamaktadır. Duygusal emeğin, duygusal tükenme, duyarsızlaşma, kişisel
başarı hissinde azalma ve yabancılaşma ile aile ve sosyal yaşamlarına etkileri
turizm ve otelcilik sektörü çalışanları örneği üzerinden ele alınmıştır.
Duygusal emek, çalışanların duyguları üzerinden yürütülen bir emek biçimi
olması nedeniyle, bedensel ve zihinsel emek olarak emek piyasası içinde
sınıflandırmaya tabi tutulan klasik emek biçimlerinden farklı özelliklere ve
etkilere sahip olabilmektedir.  Bu
etkiler çalışanların kendi gerçek duyguları ile gösterdikleri duygular arasında
bir uyum ya da uyumsuzluk olup olmadığına göre değişebilmektedir.

Bu çalışmada, duygusal emeğin
gösterim şekillerine göre çalışanların iş ve iş dışı yaşamlarının nasıl etkilendiği
tartışmalarına odaklanılmıştır. Emeğin, kapitalist emek piyasasındaki durumu,
küreselleşme ve neo-liberal politikalar çerçevesinden ele alınarak temel
kavramlar tartışılmaya çalışılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Duygusal emek, turizm, otelcilik, tükenmişlik

Kaynakça

• ANGELO, Rocco. M. ve Vladimir, Andrew. N., Hospitality Today. USA: Educational Institute of the American Hotel and Motel Assocation, 1998.
• ASHFORTH, Blake. E. ve Humprey, Ronald, H. “Emotional Labor in Service Roles: The Influence of Identity”. Academy of Management Review, 18 (1), 1993, 88-115
• AYKAÇ, Aslıhan. Yeni İşler, Yeni İşçiler: Turizm Sektöründe Emek, İletişim Yayınları, İstanbul, 2009.
• BALL, R. M. “Seasonality: A Problem For Workers in the Tourism Labour Market”. Service Industrial Journal, 8 (4), 1988, 501-513.
• BAUMAN, Zygmunt, Küreselleşme. (Çev. Yılmaz, A), Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2010.
• BAUMAN, Zygmunt, Sosyolojik Düşünmek. (Çev. Yılmaz, A), Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2010.
• BONEFELD, Werner. “Sermaye, Emek ve İlksel Birikim: Sınıf ve Kuruluş Üzerine”. (Ed.), Ana C. Dinerstein ve Michael Neary, Emek Tartışması içinde, (Çev. Yalçın Ö.), Otonom Yayıncılık, İstanbul, 2008.
• BROOK, Paul, “The Alienated Heart: Hochschild’s ‘Emotional Labour’ Thesis and The Anticapitalist Politics of Alienation”. Capital ve Class, 33 (7), 2009, 7-31.
• BROTHERİDGE, Celeste, M., ve Grandey, A. Alicia, “Emotional Labor and Burnout: Comparing Two Perspectives of People Work”. Journal of Vocational Behavior, 60, 2002, 17-39.
• CHONG, Patricia. “Servitude with a Smile: A Re-Examination of Emotional Labour”. Labour Policies and Globalisation, 14, 2009, 177-185.
• CHOY, Dexter, JL. “The Quality of Tourism Employment”. Tourism Management, 16 (2), 1995, 129-137.
• CHU, Kay, Hei-Li. “The Effects of Emotional Labor on Employee Work Outcomes”. Yayınlanmamış Doktora tezi, Virginia Polytechnic Institute and State University, Virginia, USA, 2002.
• CLARKE, Simon. “Sınıf Mücadelesi ve İşçi Sınıfı: Meta Fetişizmi Sorunu”. (Ed.), Ana C. Dinerstein ve Michael Neary, Emek Tartışması içinde, (Çev. Yalçın Ö.), Otonom Yayıncılık, İstanbul, 2008.
• DİNERSTEİN, Ana, C. ve Neary, Michael. “Buradan Ütopyaya: Emek Tartışmasına İlham Kaynağı Bulmak”. (Ed.), Ana C. Dinerstein ve Michael Neary, Emek Tartışması içinde, (Çev. Yalçın Ö.), Otonom Yayıncılık, İstanbul, 2006.
• EMİRGİL, Burak, F. “Yeni Kapitalizmde Emeği Sorunsallaştırmak: Emeğin Maddi-Olmayan Görünümleri”. Çalışma ve Toplum Dergisi, 1, 2010, 221-238.
• GÜZEL, Serkan, Çalışma Sosyolojisi Modern İşgücünün Oluşumu. Literatürk Acedemia, İstanbul:2008.
• HALL, C. Michael. Tourism And Politics. John Wiley ve Sons Ltd. England, 1996.
• HARDT, Michael ve Negri, Antonio. İmparatorluk. (Çev. Yılmaz, A.), Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2012.
• HOCHSCHİLD, A. Russell. “Emotion Work, Feeling Rules, and Social Structure”. The American Journal Of Sociology, 85 (3), 1979, 551-575.
• HOCHSCHİLD, A. Russell. The Managed Heart Commercialization of Human Feeling. University of California Press, 1983.
• KARATEPE, Osman. M. ve Uludağ, Orhan. “Role Stress, Burnout and Their Effects on Frontline Hotel Employees’ Job Performance: Evidence from Northen Cyprus”. International Journal Of Tourism Research, 10, 2008, 111-126.
• KART, Elife. “Bir Duygu Yönetimi Süreci Olarak Duygusal Emeğin Çalışanlar Üzerindeki Etkisi”. Çalışma ve Toplum, 2011, 211-230.
• LOO, Karen ve Lamm, Felicity. “Ocupational Stress in the Hospitality- An Employment Relations Perspective”. New Zealand Journal Of Employment Relations, 30 (1), 2005, 23-47.
• MARKS, Karl. “Yabancılaşmış Emek”. 1844 Elyazmaları içinde, (Çev. Somer, K.), Sol Yayınları, Ankara, 1976.
• MARKS, Karl. Artı-Değer Teorileri. (Çev. Fincancı, Y.), Sol Yayınları, Ankara, 1998.
• MARKS, Karl. Ücretli Emek ve Sermaye: Ücret, Fiyat ve Kâr. (Çev. Belli, S.), Sol Yayınları, Ankara, 2008.
• MASLACH, Christina ve Goldberg, Julia. “Prevention of Burnout: New Perspectives”. Applied & Preventive Psychology, Cambridge University Press, 7, 1998, 63-74.
• MORRİS, Andrew. J. ve Feldman, Daniel. C. “The Dimensions, Antecedents, and Consequences of Emotional Labor”. Academy of Management Review, 21 (4), 1996, 986-1010.
• MUNCK, Ronaldo. Emeğin Yeni Dünyası, Küresel Mücadele, Küresel Dayanışma. (Çev. Tekçe, M.), Kitap Yayınevi, İstanbul, 2003.
• ÖREN, Kenan. Çalışma Sosyolojisi. Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic. Ltd. Şti., Ankara, 2013.
• PİENAAR, Jacabus ve Willemse, Sharron A. “Burnout, Engagement, Coping and General Health of Service Employees in the Hospitality Industry”. Tourism Management, 29, 2008, 1053-1063.
• RİLEY, Michael. Human Resource Issues in International Tourism. Tom Baum (Ed.), Butterworth-Heinemann Ltd., Oxford, 1993.
• SENNETT, Richard. Karakter Aşınması. (Çev. Yıldırım, B.), Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2011.
• TRACY, Sarah, J. “Becoming a Character for Commerce: Emotion Labor, Self-Subordination, and Discursive Construction of İdentity in a Total Institution”. Management Communication Quarterly, 14 (1), 2000, 90-128.