HALGENT ŞELALESİ (GÜMÜŞHANE)

Yıl 2018, Sayı: 45, 260 - 277, 28.12.2018

Yıldırım Atayeter Uğur Tozkoparan Onur Yayla

Öz

Türkiye coğrafyasında jeomorfolojik
şekiller açısından her zaman ilgi çeken oluşumlardan bir tanesi de
şelalelerdir. Öyle ki ülkemizin birçok şelalesi artık coğrafya ile akademik
anlamda ilgilenmeyen insanların dahi hakkında bilgi sahibi olmasını sağlayacak
kadar tanınmış, tanıtılmıştır. (Kapuzbaşı Şelaleleri (Yahyalı/Kayseri),
Kurşunlu, Manavgat Şelaleleri (Antalya) vb. Ancak halen ülkemizde tanıtımı
yapılmamış irili ufaklı birçok doğal şelale de vardır.

Bu
çalışmada henüz tanıtımı yapılmamış bir şelalenin tanıtımı yapılacaktır.

Gümüşhane İl merkezinde yer alan Halgent Şelalesi
Eskibağlar mahallesinde yer almaktadır. Yaklaşık olarak 30 metre yüksekten
düşen görüntüsü ile izleyicisini etkileyen bu şelale, karayolları(tüneller) çalışması
yapılmadan önce daha iç kısımlara doğru ulaşan çok daha gösterişli manzaralar
sunan bir görünüme sahip iken bu gün maalesef tünellerin giriş kısmına sıkışıp
kalmış durumdadır.                               

Halgent Şelalesi çevresi önemli turistik
potansiyele sahip olmasına rağmen maalesef bu potansiyel turizm sektörüne kazandırılamamıştır. Oysa Halgent
Şelalesinin ulaşım yollarına, şehir merkezine ve diğer çekiciliklerle nerede
ise iç içe olması en büyük avantajıdır. Bu çalışmada, Halgent Şelalesi ve yakın
çevresinin fiziki coğrafyası bazı beşeri özellikler ile beraber ele alınarak
yöre ekonomisine de katkı sağlayabilmesi için yapılması gereken hususlar dile
getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Gümüşhane şelaleler, Halgent Şelalesi, Halgent

Kaynakça

• Alemdağ, S., Gürocak, Z., ve Oktay, C.Ö. (2015). Bağlarbaşı–Tekke (Gümüşhane) Karayolundaki Kaya Şevlerinin Kinematik ve Limit Denge Yöntemleri ile Değerlendirilmesi. Artvin Çoruh Üniversitesi, Doğal Afetler Uygulama ve Araştırma Merkezi, Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 1-10.
• Ardos, M. (1979). Türkiye Jeomorfolojisinde Neotektonik. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları.
• Atayeter, Y., Çiloğlu, M.H., Büyükkal, A.H. (2007). ‘Uçansu Çağlayanları (Gebiz-Antalya)’. Marmara Coğrafya Dergisi, S.16, 205-220.
• Ceylan, M.A. (2000). Güney Çağlayanının Rekreasyonel Önemi. Doğu Coğrafya Dergisi, V: 3, S: 61-76.
• Doğanay, H. (2001). Türkiye Turizm Coğrafyası. Konya: Çizgi Kitabevi.
• Doğanay, H. (1990). Turistik Potansiyeli Yönünden Gürlevik Çağlayanı. Atatürk Üniv. Fen Edeb. Fak Araştırma Dergisi, S.8, S: 147-161.
• Doğanay, H. (1994). Tortum (Uzundere) Çağlayanı Ve Turistik Potansiyeli (Coğrafi Bir Tanıtım). Kalkınma Bankası Turizm Yıllığı, s.76, 92, Ankara.
• Doğanay, H. (2000). Türkiye De Az Tanınan Üç Doğa Harikası: Tomara, Sırakayalar Ve Muradiye Çağlayanları. Doğu Coğrafya Dergisi, v:3, s:1-24.
• Doğanay, H., Zaman, S. (2001). Kurşunlu ve Düden Çağlayanları: Coğrafî Bir Tanıtım. Doğu Coğrafya Dergisi, V:7, N: 5, S: 1- 34.
• Ergin, İ. (1992). Değirmendere-Yanbolu deresi ve Harşit çayı arasındaki sahanın bitki coğrafyası. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü s:146, İstanbul.
• Erinç, S. (2015). Jeomorfoloji I-II. İstanbul: Der Yayınları.
• Günal, N. (2013). Türkiye’de İklimin Doğal Bitki Örtüsü Üzerindeki Etkileri. ACTA TURCICA Yıl V, Sayı 1, s: 3-5.
• Güney, E. (1994). Jeoloji-Jeomorfoloji Terimleri Sözlüğü. Diyarbakır: Dicle Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
• Harita Genel Komutanlığı, (1984) Türkiye Topografya Haritaları, 1:25.000 Ölçekli Trabzon- H43-a1 Paftası, Ankara.
• Hoşgören, Y. (2015). Jeomorfoloji’ nin Ana Çizgileri I-II. İstanbul: Çantay Yayınları.
• İzbırak, R. (1990). Sular Coğrafyası. İstanbul: Meb Öğretmen Kitapları Yayınları.
• İzbırak, R. (1992). Coğrafi Terimler Sözlüğü. İstanbul: Meb Öğretmen Kitapları Yayınları.
• İzbırak, R. (1989). Yerbilimi Bilgileri. İstanbul: Meb Öğretmen Kitapları Yayınları.
• Keskin, İ., (2016)., M.T.A. Genel Müdürlüğü Türkiye Jeoloji Haritaları Serisi, 1:100.000 Ölçekli Trabzon-H43 Paftası, Ankara.
• Merdan, K., Okuroğlu, M. (2016). Alternatif Turizm Çeşitlerinin Gümüşhane Turizmine Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Eylül 2016 20 (3): 961-984.
• M.T.A 1:500.000 Ölçekli sayısal haritalarından yararlanılmıştır. ( http: // www. mta. gov. Tr / v3. 0 / hizmetler / 500 cd )
• Polat, S., Kargı, S., Güney, Y. (2012). Gümüşsu (Homa) Şelalesi (Çivril-Denizli). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S, 27.
• Tozlu, S. (2007). Gümüşhane Rumları ve Pontusçuluk. Veysel Usta (Ed.), Başlangıçtan Günümüze Pontus Sorunu (s.397). Trabzon: Serander Yayıncılık.
• Uzun, A., Zeybek, H.İ. (1996). Akçakale Mağarası(Gümüşhane). Türk Coğrafya Dergisi, 39-53.
• Uzun, S., Uzun, A., Yılmaz, C., Zeybek, H. İ. (2005). Erfelek Çağlayanları. Doğu Coğrafya Dergisi s: 14, 331–348.
• Üçüncüoğlu, G. A. (2015). Can Chaldiye Ardasa - Süleymaniye Halk Kültürü - Ardasa Canca - Chaldiye Halkı-Gümüşhane'nin Halk Medeniyeti. Trabzon: Aysın Rafet Ataç Vakfı Yayını.
• Yalçınalp, B., Ersoy, H., Fırat Ersoy, A ., Keke, C. (2007). Bahçecik (Gümüşhane) travertenlerinin Jeolojik ve Jeoteknik Özellikleri. Jeoloji Mühendisliği Dergisi, 25-34.
• Yalçınlar, İ. (1968), Strüktüral Morfoloji C:1. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları.Zaman, M. (2000). Gümüşhane İlinin Turizm Potansiyeli. Doğu Coğrafya Dergisi, 209-236.