Öğretmen Adaylarının Farklı Bilgi Uçurma (Whistle-blowing) Tercihlerinde Belirleyici Olan Kültürel Değerler

Asiye Toker Gökçe; Ebru Oğuz

doi:10.19126/suje.56400

-

Yıl 2015, Cilt: 5 Sayı: 1, 55 - 69, 30.04.2015

Asiye Toker Gökçe Ebru Oğuz

https://doi.org/10.19126/suje.56400

Cited By: 5

Öz

This paper examines whistle-blowing intentions of prospective teachers. Therefore, the kinds of ethical / illegal cases the prospective teachers would blow the whistle, and their choices of whistle blowing were examined at first. Then, possible relationship between the participants' cultural values and choices of whistle blowing were examined. The research was figured as survey model. The research group involved 289 prospective teachers who participated a teacher certification program at İstanbul and Ankara in 2013-2014 academic year. 73% of the participants were female and 27% were male. The instruments were constructed by the literature. The prospective teachers revealed that they would blow the whistle when they would observe sexual abuse, bribery, and theft. The results revealed that the participants would prefer identified whistle blowing by using formal channels to the external. The prospective teachers' individualism cultural value is higher than the other one. Finally, there was positive significant relationship between the cultural value and the choice of whistle blowing. The fact that education at schools forms cultural value is well known. Therefore, it is possible that all reforms at the education system would differentiate prospective teachers' cultural values. Thus, the need of studying whistle blowing among the prospective teachers as well as the teachers is arisen

Anahtar Kelimeler

Whistle blowing, individualism, cultural value, prospective teacher, collectivism

Kaynakça

Asian Institute of Management. (2006). Whistle blowing in the philippines: awareness, attitudes and structu- res. Contract No. 7137453. Hills Governance Center. www.aim-hills.ph. İndirme Tarihi: 27.04.2012.
Henle, C. A., Giacalone, R. A., and Jurkiewicz, C. L. (2005).The role of ethical ideology in workplace deviance. Journal of Business Ethics, 56(3), 219–230.
Hofstede,G. (1980). Culture’s consequences: International differencesin work-related values. Beverly Hills, CA: Sage Publications
Hofstede, G. (1983). The cultural relativity of organizational practices and theories. Journal of Internatio- nal Business Studies, 14(2), 75-89.
Institute of Public Administration Australia. (n.d). Whistleblowing. http://www.ipaa.org.au/. İndirme Tarihi: 27.04.2012.
Kavak, Y., Aydın, A., ve Akbaba Altun, S. (2007). Öğretmen yetiştirme ve eğitim fakülteleri (1982-2007). Ankara: YÖK Yayını 2007-5.
Miceli, M. P., Near, J. P. (1985). Characteristics of organizational climate and perceived wrongdoing associated with whistleblowing decisions. Personnel Psychology, 38 (3), 525-544.
Miceli, M.P., Near, J.P. (1988). Individual and situatıonal correlates of whistle-blowing Personnel Psycho- logy, 41, 267-281.
Miceli, M. P. Near, J. P., Schwenk, C. R. (1991). Who blows the whistle and why? Industrial and Labor Relations Review, 45 (1), 113-130.
Miceli, M. P., Near, J. P. (1994). Relationships among value congruence, perceived victimization, and retaliation against whistleblowers: the case of internal auditors’. J. Management, 20, 773–794.
Miceli, M. P., Near, J.P. (2005). Standing uporstanding by: What predicts blowing the whistle on organi- zational wrong doing? Research in Personneland Human Resources Management, 24, 95-136.
Near, J.P., Rehg, M.T., Scotter, J.R.V., Miceli, M.P. (2004). Does type of wrongdoing affect the whistleb- lowing process? Business Ethics Quarterly, 14( 2), 219-242.
Park, H., Blenkinsopp, J., Oktem, M. K., Omurgonulsen, U. (2008). Cultural orientation and attitudes toward different forms of whistleblowing: a comparison of south korea, turkey, and the u.k. Jo- urnal of Business Ethics, 82, 929–939.
Taras, V., Steel, P., Kirkman, B.L. (2012). Improving national cultural indices using a longitudinal meta- analysis of Hofstede’s dimensions, Journal of World Business, 47, 329–341.
Toker Gökçe, A. (2013a). Okullarda bilgi uçurma: İş doyumu ve örgütsel bağlılık ilişkisi. Dicle Üniversite- si Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 261-282.
Toker Gökçe A. (2013b). Teachers’ value orientations as determinants of preference for external and anonymous whistleblowing. International Journal of Humanities and Social Science, 3(4), 163-173.
Toker-Gökçe, A.,Oğuz, E. (11-13 Eylül 2014). Öğretmenlerin farklı bilgi uçurma tercihlerinde belirleyici olan kültürel değerleri. V. Eğitim Yönetimi Forumu Bildiri Özetleri Kitabı. EYFOR, Konya.
Toker-Gökçe, A. ve Alataş, H. (2014). (11-13 Eylül 2014). Öğretmenlerin istenmeyen yönetici davranışla- rına yönelik tutumları: bilgi uçurma (whistle-blowing) mı? sessiz kalma mı? V. Eğitim Yönetimi Forumu Bildiri Özetleri Kitabı. EYFOR, Konya.
Vinten, G. (1996). Whistleblowing in the health-related professions. The Indian Journal of Medical Ethics.
Woiceshyn, J. (2011). A model for ethical decision making in business: reasoning, intuition, and rational moral principles. J Bus Ethics, 104, 311–323.

Öğretmen Adaylarının Farklı Bilgi Uçurma (Whistle-blowing) Tercihlerinde Belirleyici Olan Kültürel Değerler

Yıl 2015, Cilt: 5 Sayı: 1, 55 - 69, 30.04.2015

Asiye Toker Gökçe Ebru Oğuz

https://doi.org/10.19126/suje.56400

Cited By: 5

Öz

Bu araştırma, öğretmen adaylarının farklı bilgi uçurma tercihlerinde belirleyici olan kültürel değerleri irdelemektedir. Bu bağlamda, öncelikle öğretmen adaylarının hangi etik/yasa dışı durum hakkında bilgi uçurabilecekleri ile olası bilgi uçurma tercihleri incelenmiştir. Ardından katılımcıların okullarda sahip oldukları kültürel değerler ile olası bilgi uçurma tercihleri arasında bir ilişki olup olmadığı incelenmiştir. Araştırma tarama modeline göre desenlenmiştir. Araştırma grubunu, 2013-2014 öğretim yılında, İstanbul ve Ankara’da iki farklı üniversitede Pedagojik Formasyon Sertifika Programı’na devam eden 289 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmaya katılan öğretmen adaylarının %73'ü kadın, % 27'si erkektir. Öğretmen adayları cinsel taciz, rüşvet ve hırsızlık olaylarında bilgi uçurabileceklerini belirtmiştir. Araştırma sonucunda katılımcılar kimliğini açıklayarak, dışa resmi kanalarla bilgi uçurabilecekleri ortaya çıkmıştır. Öğretmen adaylarının bireyci kültürel değeri toplulukçu değere göre daha yüksektir. Son olarak kültürel değerler ile bilgi uçurma tercihi arasında pozitif yönde anlamlı ilişkinin olduğu belirlenmiştir. Okullarda verilen eğitimin kültürel değerlerin oluşmasında etkili olduğu bilinmektedir. Dolayısı ile halihazırda görev yapan öğretmenlerin kültürel değerleri ile çalışılan bilgi uçurma konusunun öğretmen adayları ile de çalışılması gereği doğmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Bilgi uçurma, bireycilik, kültürel değer, öğretmen adayı, toplulukçuluk

Kaynakça

Asian Institute of Management. (2006). Whistle blowing in the philippines: awareness, attitudes and structu- res. Contract No. 7137453. Hills Governance Center. www.aim-hills.ph. İndirme Tarihi: 27.04.2012.
Henle, C. A., Giacalone, R. A., and Jurkiewicz, C. L. (2005).The role of ethical ideology in workplace deviance. Journal of Business Ethics, 56(3), 219–230.
Hofstede,G. (1980). Culture’s consequences: International differencesin work-related values. Beverly Hills, CA: Sage Publications
Hofstede, G. (1983). The cultural relativity of organizational practices and theories. Journal of Internatio- nal Business Studies, 14(2), 75-89.
Institute of Public Administration Australia. (n.d). Whistleblowing. http://www.ipaa.org.au/. İndirme Tarihi: 27.04.2012.
Kavak, Y., Aydın, A., ve Akbaba Altun, S. (2007). Öğretmen yetiştirme ve eğitim fakülteleri (1982-2007). Ankara: YÖK Yayını 2007-5.
Miceli, M. P., Near, J. P. (1985). Characteristics of organizational climate and perceived wrongdoing associated with whistleblowing decisions. Personnel Psychology, 38 (3), 525-544.
Miceli, M.P., Near, J.P. (1988). Individual and situatıonal correlates of whistle-blowing Personnel Psycho- logy, 41, 267-281.
Miceli, M. P. Near, J. P., Schwenk, C. R. (1991). Who blows the whistle and why? Industrial and Labor Relations Review, 45 (1), 113-130.
Miceli, M. P., Near, J. P. (1994). Relationships among value congruence, perceived victimization, and retaliation against whistleblowers: the case of internal auditors’. J. Management, 20, 773–794.
Miceli, M. P., Near, J.P. (2005). Standing uporstanding by: What predicts blowing the whistle on organi- zational wrong doing? Research in Personneland Human Resources Management, 24, 95-136.
Near, J.P., Rehg, M.T., Scotter, J.R.V., Miceli, M.P. (2004). Does type of wrongdoing affect the whistleb- lowing process? Business Ethics Quarterly, 14( 2), 219-242.
Park, H., Blenkinsopp, J., Oktem, M. K., Omurgonulsen, U. (2008). Cultural orientation and attitudes toward different forms of whistleblowing: a comparison of south korea, turkey, and the u.k. Jo- urnal of Business Ethics, 82, 929–939.
Taras, V., Steel, P., Kirkman, B.L. (2012). Improving national cultural indices using a longitudinal meta- analysis of Hofstede’s dimensions, Journal of World Business, 47, 329–341.
Toker Gökçe, A. (2013a). Okullarda bilgi uçurma: İş doyumu ve örgütsel bağlılık ilişkisi. Dicle Üniversite- si Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 261-282.
Toker Gökçe A. (2013b). Teachers’ value orientations as determinants of preference for external and anonymous whistleblowing. International Journal of Humanities and Social Science, 3(4), 163-173.
Toker-Gökçe, A.,Oğuz, E. (11-13 Eylül 2014). Öğretmenlerin farklı bilgi uçurma tercihlerinde belirleyici olan kültürel değerleri. V. Eğitim Yönetimi Forumu Bildiri Özetleri Kitabı. EYFOR, Konya.
Toker-Gökçe, A. ve Alataş, H. (2014). (11-13 Eylül 2014). Öğretmenlerin istenmeyen yönetici davranışla- rına yönelik tutumları: bilgi uçurma (whistle-blowing) mı? sessiz kalma mı? V. Eğitim Yönetimi Forumu Bildiri Özetleri Kitabı. EYFOR, Konya.
Vinten, G. (1996). Whistleblowing in the health-related professions. The Indian Journal of Medical Ethics.
Woiceshyn, J. (2011). A model for ethical decision making in business: reasoning, intuition, and rational moral principles. J Bus Ethics, 104, 311–323.

Toplam 20 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil	Türkçe
Bölüm	Makaleler
Yazarlar	Asiye Toker Gökçe Ebru Oğuz Bu kişi benim
Yayımlanma Tarihi	30 Nisan 2015
Yayımlandığı Sayı	Yıl 2015 Cilt: 5 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA	Toker Gökçe, A., & Oğuz, E. (2015). Öğretmen Adaylarının Farklı Bilgi Uçurma (Whistle-blowing) Tercihlerinde Belirleyici Olan Kültürel Değerler. Sakarya University Journal of Education, 5(1), 55-69. https://doi.org/10.19126/suje.56400