Okul Öncesi Eğitimi Öğretmen Adaylarının Özel Alan Yeterlik Algılarının İncelenmesi: İletişim, Yaratıcılık ve Estetik

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 1, 141 - 157, 18.04.2016

Necla Ekinci Damla Kaya

https://doi.org/10.19126/suje.90006

Cited By: 2

Öz

Bu araştırmanın amacı, okul öncesi eğitimi öğretmen adaylarının özel alan yeterliklerinden iletişim ile yaratıcılık ve estetik alanlarındaki yeterliklere sahip olma düzeylerini öğrencilerin kendi algılarına dayalı olarak belirlemektir. Araştırmanın örneklemini üç üniversitenin eğitim fakültelerinde öğrenim görmekte olan okul öncesi öğretmenliği 3. ve 4. sınıf öğrencileri oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) okul öncesi öğretmenliği özel alan yeterliklerinin beşli likert tipinde yapılandırılmasıyla oluşturulan anket formu kullanılmıştır. Yedi alanda tanımlanmış olan özel alan yeterlikleri bu araştırmada iletişim ile yaratıcılık ve estetik alanıyla sınırlı tutulmuştur. Araştırma sonucunda her üç üniversitenin öğrencilerinin iletişim ve yaratıcılık-estetik alanlarına ilişkin yeterlik algılarının yüksek olduğu görülmüştür. Öğretmen adaylarının yeterlik algıları cinsiyete göre kadınlar lehine anlamlı düzeyde farklılaşmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Aday öğretmen, özel alan yeterlikleri, öğretmen yetiştirme, okul öncesi öğretmen eğitimi.

Kaynakça

• Argun, Y. (2003). Eğitim Fakültesi Okul Öncesi Eğitimi Programına Devam Eden Öğrencilerin Mesleği Seçme Nedenlerinin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13, 22-28.
• Ataünal, A. (2000). Öğretmenlik Mesleğine Giriş. 20 Mayıs Eğitim Kültür ve Sosyal Dayanışma Vakfı Yayını. Ankara.
• Avcı, Y.E. (2011). Sınıf Öğretmenlerinin Kendi Görüşlerine Göre Özel Alan Yeterliklerine Sahip Olma Düzeyleri. Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi, Kilis 7 Aralık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Aydın, B., Bıçak, B. ve Kaya, S. (2010). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öğretmen Yeterliklerini Kazanma Düzeylerine İlişkin Algıları. 9. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu (20-22 Mayıs). Elazığ. http://www.pegem.net/akademi/sempozyumbildiri_detay.aspx?id=121296/ adresinden 18 Ekim 2015 tarihinde erişilmiştir.
• Bayhan, G. (2011). Öğretmenlerin Profesyonelliğinin İncelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi. İstanbul.
• Beyazkürk, D. (2006). Okulöncesi Öğretmenliği Programında Okuyan Erkek Öğrencilerin Algıları. Eurasian Journal of Educational Research. 22, 26-37.
• Bozkurt, N. (2015). Tarih Öğretmeni Adaylarının Özel Alan Yeterlik Algılarının Değerlendirilmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23, 65-86.
• Candeğer, Ü. (2013). Üniversitelerin Tarih Öğretmenliği Bölümlerinin İnternet Sayfalarında Bulunan Ders Programları ile Tarih Öğretmeni Özel Alan Yeterliklerinin Karşılaştırılması. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14, 329-346.
• Cerit, Y. (2012). Okulun Bürokratik Yapısı ile Sınıf Öğretmenlerinin Profesyonel Davranışları Arasındaki İlişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi [Educational Administration: Theory and Practice], 18(4), 497-521.
• Coşkun, E., Gelen, İ. ve Öztürk, E. P. (2009). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Öğretimi Planlama, Uygulama ve Değerlendirme Yeterlik Algıları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(12), 140-163.
• Coşkun, E., Özer, B. ve Tiryaki, N. E. (2010). Türkçe Öğretmen Adaylarının Özel Alan Yeterlik Algılarının Değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 123-136.
• Darling-Hammond, L. (1990), Teacher Professionalism: Why and How? (Edt) ANN LIEBERMAN Schools as Collaborative Cultures:Creating the Future Now, Falmer Press.
• Dede, Y. (2008). Matematik Öğretmenlerinin Öğretimlerine Yönelik Yeterlik Algıları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 741-757.
• Demiral, H., Baydar, F. ve Gönen, İ. (2010). Sınıf Öğretmenliği Özel Alan Yeterlilikleri Hakkında Öğretmen Adaylarının Görüşleri. https://www.academia.edu/985043/Sınıf_Öğretmenliği_Özel_Alan_Yeterlilikleri_Hakkında_Öğretmen_Adaylarının_Görüşleri/ adresinden 15 Ekim 2015 tarihinde erişilmiştir.
• Dowling, F. (2006). Physical Education Teacher Educators' Professional Identities,Continuing Professonal Development and the Issue of Gender Equalit. Physical Education and Sport Pedagogy, 11(3), 247-263.
• Dönmez, C. ve Uslu, S. (2014). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının özel alan yeterliklerine ilişkin öz-yeterlik inançlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 460-482.
• Erden, M. (1998), Öğretmenlik Mesleğine Giriş. Alkım Yayınları, İstanbul.
• Ergun, M., Yurdatapan, M. ve Sürmeli, H. (2013). Fen ve teknoloji özel alan yeterliklerinin öğretmen yetiştirme programlarında kazandırılmalarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerinin değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 200, 49-67.
• Erkan, S., Tugrul, B.,Üstün, E., Akman, B. ve Şendoğdu, M. (2002). Okulöncesi Öğretmenliği Öğrencilerine Ait Türkiye Profil Araştırması.Hacettepe Üniversitesi eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 108-116.
• Gelen, İ. ve Özer, B. (2008). Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterliklerine Sahip Olma Düzeyleri Hakkında Öğretmen Adayları ve Öğretmenlerin Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(9), 39-55.
• Güney, N., Aytan., T. ve Gün, M. (2010). Türkçe Öğretmeni Özel Alan Yeterlikleri ile İlköğretim İkinci Kademe Türkçe Öğretim Programı İlişkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi,
• (10), 286-315.
• Güven, D. (2010). Profesyonel Bir Meslek Olarak Türkiye’de Öğretmenlik. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 27(2), 13-21.
• Hacıoğlu, F. ve Alkan, C. (1997). Öğretmenlik Uygulamaları. Alkım Yayınevi, İstanbul.
• Hacıömeroğlu, G. ve Şahin, Ç. (2011). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Uygulama Öğretmenleri Hakkındaki Özel Alan Yeterlikleri Algısı. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 473-486.
• Hildebrandt, S. A. ve Eom, M. (2011). Teacher Professionalization: Motivational Factors and the Ifluence of Age . Teaching and Teacher Education, 27, 416-423.
• Kahramanoğlu, R. ve Ay, Y. (2013). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Özel Alan Yeterlik Algılarının Çeşitli Değişkenler Açısından Analizi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 2(2), 285-301.
• Karataş, U. U. (2002). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Yeterlilikleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.Adana.
• Karasar, N. (2007). Bilimsel Araştırma Yöntemleri: Kavramlar, İlkeler, Teknikler. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Kızıltaş, E., Halmatov, M. ve Sarıçam, H. (2012). Okul Öncesi Öğretmenliği Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,12(23), 173-189.
• Kök, M., Çiftçi, M. ve Ayık, A. (2011). Öğretmenlik Mesleği Özel Alan Yeterliklerine İlişkin Bir İnceleme. (Okul öncesi öğretmenliği örneği). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1), 169-183.
• Maltepe, S. (2011).Türkçe Öğretmeni Adaylarının Özel Alan Yeterliklerine Sahip Olma Durumlarına İlişkin Görüşleri. e-Journal of New World Sciences Academy, 6(2),1868-1877.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2008).Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü. Öğretmen Yeterlikleri Öğretmenlik Mesleği Genel ve Özel Alan Yeterlikleri. Ankara: Devlet Kitapları.
• MEB. (2015). Milli Eğitim İstatistikleri: Örgün Eğitim, 2014-2015. MEB Strateji Geliştirme Başkanlığı, Ankara
• Mokk, M.W.N.K.A., Grave, W.S. D., Wass, V., O'Sullivan, H., Zwaveling, J.H. ve Schuwirth, L.W.(2009). Professionalism: Evolution of the Concept. European Journal of Internal Medicine, 20, 81–84.
• Mustan, T. (2002). Dünyada ve Türkiye'de Öğretmen Yetiştirmede Yeni Yaklaşımlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 29, 115-127.
• Numanoğlu, G. ve Bayır, Ş. (2009). Bilgisayar Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterliklerine İlişkin Görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 10(1), 197-212.
• Öksüzoğlu, P. (2009). Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Yeterlik Algıları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Mersin.
• Özbilen, F. M. (2012). Sınıf Öğretmenlerinin Özel Alan Yeterlikleri Hakkındaki Görüşleri. Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Sak, R. Kızılkaya G., Yılmaz,Y. ve Dereli, M. (2015). Çocukların Bakış Açısıyla Erkek ve Kadın Okul Öncesi Öğretmenleri. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 142-162.
• Savcı, İ. (1999). Örgüt ve birey. 72 Tasarım Dizgi Fotokopi, Ankara.
• Seferoğlu, S. S. (2004). Öğretmen Yeterlikleri ve Mesleki Gelişim. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 58, 40-45.
• Sönmez, V. (Ed). (2004). Eğitimin Tarihsel Temelleri. Ankara:Anı.
• Taşar, H. (2012). İlköğretim Okullarında Çalışan Öğretmenlerin Mesleki Yeterlik Algılarının İncelenmesi (Adıyaman örneği). Verimlilik Dergisi, 4, 67-77.
• Türkeç, Y. (2012). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Yeterlik Düzeyleri.Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes üniversitesi. Aydın.
• Tschannen-Moran, M., Parish, J. ve DiPaola, M. F. (2006). School Climate and State Standards: How Interpersonal Relationships Influence Student Achievement. Journal of School Leadership, 16, 386-415.
• Üstün, E., Erkan, S. ve Akman, B. (2004). Türkiye'de Okul Öncesi Öğretmenliği Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 129-136.