The Effects of Nitrogen Fertilizer Forms Applied at Different Growing Periods on Yield and Yield Components of Winter Rapeseed (Brassica napus ssp. oleifera L.)

Yıl 2008, Cilt: 17 Sayı: 1-2, - , 01.06.2008

Neslihan Üstüner Özer Kolsarıcı Mehmet Kaya

Öz

This research was conducted to investigate the effects of nitrogen fertilizer forms applied at different growing stages (rosette, jointing stage, pre-flowering and post-flowering) on yield and yield components of winter rapeseed. In the study, winter rapeseed cultivar Orkan and ammonium sulphate (26% N), ammonium nitrate (33% N) and urea (44% N) were used as material. Plant height, number of lateral branches, number of capsule in main branch, one thousand seed weight, seed yield and oil ratio were determined in the study. The results revealed that nitrogen fertilizer forms and fertilizer application stages significantly affected the investigated traits. The highest seed yield would be obtained if ammonium sulphate in rosette stage, urea in jointing stage and ammonium nitrate in pre-flowering stage were applied. However, urea should be advised to increase seed yield of rapeseed if nitrogen fertilizer is generally applied in jointing stage in rapeseed. 

Anahtar Kelimeler

Rapeseed; Brassica napus L.; nitrogen fertilizer forms; growth stage; yield; oil ratio

Farklı Gelisme Dönemlerinde Uygulanan Azotlu Gübre Formlarının Kıslık Kolza (Brassica napus ssp. oleifera L.)’ nın Verim ve Verim Öğelerin Etkileri

Öz

Bu araştırma, kışlık kolza (Brassica napus ssp. oleifera L.)’nın farklı gelişme dönemlerinde (rozet, sapa kalkma, çiçeklenme başlangıcı ve çiçeklenme sonu) uygulanan farklı azotlu gübre formlarının verim ve verim öğelerine etkilerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada materyal olarak Orkan kışlık kolza çeşidi ile amonyum sülfat (%26N), amonyum nitrat (%33N) ve üre (%44) gübreleri kullanılmıştır. Araştırmada, bitki boyu, yan dal sayısı, ana sapta kapsül sayısı, bin tane ağırlığı, tane verimi ve yağ oranı incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, uygulama zamanları ve azotlu gübre formlarının incelenen özellikleri önemli şekilde etkilediği belirlenmiştir. Amonyum sülfat gübresi rozet döneminde, üre gübresi sapa kalkma döneminde, amonyum nitrat gübresi ise çiçeklenme başlangıcında uygulandığında en yüksek verim tane verimi elde edilmiştir. Ancak, pratikte azotlu gübre uygulamasının sapa kalkma döneminde yapıldığı göz önüne alınırsa, bu dönemde tane verimini arttırmak amacıyla üre gübresi önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Kolza; Brassica napus; azotlu gübre formu; gelişme dönemi; verim; yağ oranı

Kaynakça

• Al-Jaloud, Ali, A., Hussian, G., Karimulla, S., Al-Hamidi and Akil, H. 1995. Effect of irrigation and nitrogen on yield and yield components of two rapeseed cultivars. Agricultural Water Management, 30:57- 68.
• Başalma, D. 1999. Azotlu gübrelemenin kolzanın verim ve verim öğelerine etkisi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 8: 1-2.
• Behrens, T., Horst, W.J. and Wiesler, F. 2001. Effect of rate, timing and form of nitrogen application on yield formation and nitrogen balance in oilseed rape production. Plant Nutrition – Food Security and Sustainability of Agro-ecosystems, 800- 801.
• Cheema, M.A., Malik, M.A., Hussain, A., Shah, S.H. and Basra, S.M.A. 2001. Effects of time and rate of nitrogen and phosphorus Application on the growth and the seed and oil yields of Canola. J. Agronomy & Crop Science, 186: 103- 110.
• Diepenbrock, W. and Henning, K. 1978. Ertragsbuilding beim Raps. Bauernblatt für Schleswigholstein, 128: 1154- 1156.
• Grami, A. and Stefansson, R. 1977. Studies on the effect on the nitrogen fertilization and growth regulators on seed yield and some quality criteria of oilseed rape. Fett. Wissenscraft Technologie, 9: 353- 357.
• İncekara, F. 1972. Endüstri Bitkileri ve Islahı Cilt 2. Ege Üniversitesi, İzmir, 198s.
• Karaaslan, D. 1998. Farklı kolza çeşitlerinin adaptasyon kabiliyetleri ve verim potansiyellerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Doğu Anadolu Tarım Kongresi Bildiri Kitabı. Atatürk Üniversitesi Zir. Fak. Erzurum.
• Kolsarıcı, Ö., Başalma, D., Kaya, M.D. ve İsler, N. 2005. Yağ Bitkileri Üretimi. 6. Türkiye Ziraat Mühendisleri Teknik Tarım Kongresi, Cilt:I 409- 429. Ankara,
• Lauger, R.H.M. and Hill, G.M. 1982. Agricultural plants. Cambridge University Press, 167- 177, England.
• Lutman, P.J.W. and Dixon, F.L. 1987. The effect of drilling date on the growth and yield of oilseed rape (B.napus L.). J. of Agric. Sci., 108: 225- 265.
• Westphal, A. and Marquard, R. 1981. Yield and quality of Brassica species. In Ethiopiaplant Research and Development, 13: 114- 127.
• Wright, G.C., Smith, C.J. and Woodroffe M.R. 1988. The effect of irrigation and nitrogen fertilizer on rapeseed production in South-Eastern Australia, I. Growth and seed yield. Irrig. Sci., 9: 1- 13.