Organik Koşullarda Yetiştirilen Bazı Kışlık Ekmeklik Buğday Genotiplerinde, Bazı Agronomik, Fizyolojik ve Teknolojik Özellikler Arasındaki İlişkilerin Saptanması

Yıl 2016, Cilt: 25 Sayı: ÖZEL SAYI-1, 24 - 30, 30.11.2016

Bilge Bahar Necmiye Bahar

https://doi.org/10.21566/tarbitderg.280051

Öz

Bu çalışma, 2012-2013 yetiştirme mevsiminde 19 kışlık
ekmeklik buğday genotipi ile organik koşullarda, tesadüf blokları deneme
desenine göre üç tekrarlamalı olarak yürütülmüş olup; çalışmada, agronomik,
fizyolojik ve teknolojik özellikler arasındaki ilişkiler incelenmiştir.
İncelenen özellikler arasındaki ilişkiler değerlendirildiğinde, tam çiçeklenme
ve orta hamur olum dönemlerinde klorofil içeriklerinin protein oranı, yaş gluten
oranı, enerji ve sedim değerleri arasındaki önemli olumlu ilişkileri, klorofil
içeriklerine bağlı olarak kalite değerlerinin de arttığını göstermektedir. Yine
tam çiçeklenme döneminde membran kararlılığının (MTS) protein oranı ve yaş gluten
oranı arasındaki önemli olumlu ilişkiler, sıcağa dayanım kriteri olan MTS’nin
kalite üzerindeki olumlu etkisini vurgulamaktadır. Çalışmada ayrıca, protein
oranı, yaş gluten oranı, enerji, danede ve unda sedim değerlerinin, dane verimi
ve biyolojik verimle olan önemli olumsuz ilişkileri; kalite ve verim arasındaki
tezatlığı bir kez daha doğrulamıştır. Ayrıca, başaklanma süresi ile protein
oranı, yaş gluten oranı, alveografik enerji değeri ve dane sedim değerleri
arasında önemli olumlu ilişkiler bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Ekmeklik buğday, verim, klorofil içeriği, MTS

Determination of the Relationships among Some Agronomical, Physiological, and Technological Traits of Some Winter Bread Wheat Genotypes under Organic Conditions

Öz

This study was conducted with 19
winter bread wheat genotypes according to the completely randomized blocks
design with three replication under organic conditions in the growth season of
2012-2013. In the study, relationships among agronomical, physiological, and
technological traits were evaluated. Significant positive correlations of the
chlorophyll contents which measured at full anthesis and soft dough ripeness
stages with the protein content, wet gluten ratio, alveographic energy of whole
grain and zeleny sedim of flour have indicated that quality values of the
genotypes have increased depending on chlorophyll contents. Besides, the
significant positive correlations of the membrane thermostability (MTS)
measured at full anthesis with the protein content and wet gluten ratio have
stressed the favorable effect of MTS on the quality traits, which is a heat and
drought stress resistance criterion. In the study, the significant negative
correlations of the grain yield and biomass with some technological traits such
as protein content, wet gluten ratio, alveographic energy, and zeleny sedim on
the whole grain have presented once more the contrast relationships between
quality and yield. Also, heading time showed significant positive correlations
with protein content, wet gluten ratio, energy, and zeleny sedimentation.

Anahtar Kelimeler

Bread wheat, yield, chlorophyll content, MTS

Kaynakça

• Kaynaklar
• Anonim, 2012. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üni., Toprak Bölümü Lab. Analiz Sonuçları. Kahramanmaraş
• Anonim, 2013. Gümüşhane İli Meteoroloji Müdürlüğü Aylık Hava Raporları. Gümüşhane
• Bahar B., Yıldırım M. ve Yucel C., 2011. Heat and drought resistance criteria in spring bread wheat (Triticum aestivum L.): Morpho-physiological parameters for heat tolerance. Scientific Research and Essays, 6(10): 2212-2220
• Bell M.A. and Fischer R.A., 1994. Guide to Plant and Crop Sampling: Measurements and Observations for Agronomic and Physiological Research in Small Grain Cereals. Wheat Special Report, 32, CIMMYT, Mexico
• Blum A. and Ebercon A., 1981. Cell Membrane Stability as a Measure of Drought and Heat Tolerance in Wheat. Crop Science, 21: 43-47
• Broadbent F.E., De Datta S.K and Laureles EV, 1987. Measurement of Nitrogen Utilization Efficiency in Rice Genotypes. Agronomy Journal, 79(5): 786-791
• FAO, 2008. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome, www.fao.org
• FAO, 2013. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome, www.fao.org.Fischer R.A., Bidinger F., Syme J.R. and Wall P.C, 1981. Leaf photosynthesis, leaf permeability, crop growth, and yield of short spring wheat genotypes under ırrigation. Crop Sci., 21: 367-373
• Genç İ., Yağbasanlar T., Özkan H., Yıldırım M., Yücel C., Özer S., Bahar B., Altıntaş S. ve Topal M., 2003. Çukurova Koşullarına Uygun Buğday Islah Çalışmaları. Türkiye 5. Tarla Bitkileri Kongresi, Ekim 2003, Diyarbakır, Tarla Bitkileri Islahı Bildiriler Kitabı: 41-46
• Iskender F.A., Emad M., Maarof A.L., Muhammed O., Aubaidi A.L., Kazal K., Janabi A.L., Abdulbased A., Laith A.L., Rawi A.A. and Ali H.A., 1994. New Wheat Cultivars Introduced by Fast Neutrons in Iraq. Rachis.13: 1-2
• Jackson P., Robertson M., Cooper M. and Hammer G., 1996. The role of physiological understanding in plant breeding from a breeding perspective. Field Crops Res., 49: 11-37
• JMP, 2007. SAS Institute Inc., Cary, North Carolina 27513, USA
• Koç M., Barutçular C. ve Genç İ., 2003. Photosynthesis and productivity of old and modern durum wheats in a mediterraean enivironment. Crop Science, 43(6): 2089-2097
• Reynolds M.P., Delgado B.M.I., Gutierre-Rodriguez M. and Larque-Saavedra A., 2000. Phosynthesis of wheat in a warm, ırrigated environment I: Genetic diversity and crop productivity. Field Crops Research, 66: 37-50
• Reynolds M.P., Nagarajan S., Razzaque M..A. and Ageeb O.A.A., 2001. Heat Tolerance. Application of Physiology in Wheat Breeding. (Eds: M.P. Reynolds, I. Ortiz-Monasterio, A. McNab). Mexico, DF, CIMMYT
• Yıldırım M., Akıncı C., Koç M. ve Barutçular C., 2009. Bitki örtüsü serinliği ve klorofil miktarının makarnalık buğday ıslahında kullanım olanakları. Anadolu Tarım Bilim Dergisi, 24(3):158-166
• Yıldırım M., Bahar B., Genc I., Korkmaz K. ve Karnez E., 2007. Diallel analysis of wheat parents and their F2 progenies under medium and low level of available N in soil. Plant Nutrition, 30: 937-945
• Yıldırım M., Kılıç H., Kendal E. ve Karahan T., 2011. Applicability of chlorophyll meter readings as yield predictor in durum wheat. Journal of Plant Nutrition, 34: 151–164
• Zadoks J.C., Chang T.T. and Konzak C.F., 1974. A decimal code for the growth stages of cereals. Weeds Research, 14: 412-415