Türkiye’de Koruyucu Toprak İşleme ve Doğrudan Ekimin Benimsenmesi ve Yaygınlaştırılması için Atılması Gereken Adımlar

Yıl 2016, Cilt: 12 Sayı: 4, 243 - 253, 14.10.2016

Ahmet Çelik

Öz

Genel olarak doğal kaynakları ve çevre korumayı amaçlayan ve sürekli verimliliğe odaklanan

koruyucu tarım; toprak işlemeyi azaltan, değiştiren veya tamamen ortadan kaldıran yöntemlerden

birini içermektedir. Tarımsal ekosistemi yönetmede önemli bir yaklaşım olarak ta ön plana çıkan

koruyucu tarım, dünya genelinde yaklaşık olarak 157 milyon hektar alan üzerinde yaygın bir şekilde

uygulanmaktadır. En hızlı ilerleme bitkisel üretim alanlarının yaklaşık %60’ında bu uygulamalara yer

veren Güney Amerika’da ortaya çıkmıştır. Dünya genelinde bu uygulamanın yapıldığı ülkeler ve

coğrafi konumları dikkate alındığında, koruyucu toprak işleme ve doğrudan ekimin her iklim, toprak

ve bitki koşullarında; kuzey yarım küreden güney yarım küreye, deniz seviyesinden 3000 metreye

kadar rakıma, yıllık toplam 250 mm yağış alan bölgelerden 2500 mm yağış alan bölgelere kadar çok

geniş bir alanda uygulandığı görülmektedir. Türkiye’de de son yıllarda toprak ve su kaynaklarının

korunması konusunda artan duyarlılık, ekonomik üretim talepleri ve enerji tasarrufuna olan eğilim,

toprak işlemede önemli değişiklikleri gündeme getirmiştir. Bu değişikliklere bağlı olarak geleneksel

toprak işlemeye alternatif koruyucu toprak işleme ve özellikle doğrudan ekim yöntemine olan ilgi

giderek artmaktadır. Türkiye’ de henüz başlangıç aşamasında ancak önemli bir potansiyeli olan

doğrudan ekim ve koruyucu toprak işleme uygulamasının yaygınlaştırılması yönünde son yıllarda

önemli çabalar sarf edilmektedir. Bu çalışmada, koruyucu toprak işleme ve doğrudan ekim

uygulamalarının Türkiye’de benimsenmesi ve yaygınlaştırılmasının önündeki engeller ve atılması

gereken adımlar üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Koruyucu tarım, koruyucu toprak işleme, doğrudan ekim, benimseme

Kaynakça

• Anonymous, 2014. Tarım Alet ve Makina İstatistikleri, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), http://www.tuik.gov.tr/VeriBilgi.do?alt_id=1006. Erişim tarihi: Kasım, 2015.
• Anonymous, 2015. Getting started in direct seeding. Soil Facts, Saskatchewan Soil Conservation Association, http://www.ssca.ca/, Erişim tarihi: Kasım, 2015.
• Çelik, A., 2009. Anıza doğrudan ekim makinalarının performansına etkili faktörler. Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 40 (2), 101-108.
• Derpsch, R., 2008.No-tillage and conservation agriculture: A progress report. No-Till Farming Systems. World Association of Soil and Water Conservation (WASWC) Special Publication N:3, p:7.
• Duiker, S. ve J.C Myres, 2006. Steps towards a successful transition to no-till. College of Agricultural Science, Agricultural Research and Cooperative Extension, Penn State University, 36 p.
• FAO, 2015. http://www.fao.org/ag/ca/. Basic principles of conservation agriculture. Erişim tarihi: Kasım, 2015.Friedrich, T., A. Kassam ve Taher, 2009. Adoption of conservation agriculture and the role of policy and institutional support. International Consultation on No- Till with Soil Cover and Crop Rotation, Shortandy, 8-10 July, Kazakhstan.
• Kassam A., T. Friedrich, R. Derpsch ve J. Kienzle, 2014. Worldwide adoption of conservation agriculture. 6th World Congress on Conservation Agriculture, 22-25 June 2014, Winnipeg, Canada.
• Pieri C., G. Evers, J. Landers, P. O’Connell and E. Terry, 2002. No-Till Farming for Sustainable Rural Development. Agriculture and Rural Development Working Paper, World Bank, Washington DC. 65 pp. Rogers, E. 2003. Diffusion of Innovations, 5th Ed. New York, NY, Free Press, p:221.
• Tatlıdil, H. 1997. Tarımda Yeniliklerin Benimsenmesi ve Yayılması.http://web.adu.edu.tr/akademik/garmagan/der sler/tyi/yenilik.pdf. Erişim tarihi:Kasım, 2015.