Öğretmenlerinin Yansıtıcı Düşünme Eğilimleri İle Yaratıcı Düşünme Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 2, 20 - 29, 15.04.2019

Mustafa Erol Ahmet Erol Sebahattin Çalışır Mehmet Bozan

Öz

Bu çalışmanın amacı
öğretmenlerin yansıtıcı düşünme eğilimleri ve yaratıcı düşünme düzeyleri
arasındaki ilişkinin incelenmesi şeklinde belirlenmiştir. Bu amaç doğrultusunda
çalışma nicel araştırma desenlerinden ilişkisel tarama araştırması ile
yürütülmüştür. Araştırmanın katılımcıları 2016-2017 eğitim öğretim yılında
İstanbul’un Esenyurt ilçesinde görev yapan okul öncesi, sınıf ve branş
öğretmenleri oluşturmuştur. Araştırmanın verileri “Ne Kadar Yaratıcısınız?”
Yaratıcılık Ölçeği ve Öğretmenlerin Yansıtıcı Düşünme Eğilimleri Ölçeği ile
elde edilmiştir. Araştırmada elde edilen veriler T-Testi, İlişkisiz Örneklemler
Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), puan değerleri arasındaki ilişkileri
belirlemek için Pearson Momentler Çarpımı ve veriler arasındaki yordama durumunu
ortaya koymak için Basit Doğrusal Regresyon analizi gibi istatiksel yöntemler
kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın bulguları dikkate alındığın
ölçeğin alt boyutlarından sorgulayıcı ve etkili öğretim ve mesleğe bakış
açıları arasında cinsiyete göre anlamlı farklılık belirlenirken diğer alt
boyutlarda anlamlı farklılık bulunamamıştır. Ayrıca ölçeğin açık fikirlilik alt
boyutunda 0-5 yıl çalışan öğretmenler 6-10 ve 11-15 arasında görev yapan
öğretmenlere göre daha açık fikirli oldukları ve branş öğretmenlerinin sınıf
öğretmenlerine göre daha araştırmacı oldukları belirlenmiştir. Yansıtıcı
düşünme alt boyutları ile yaratıcı düşünme puanları arasında pozitif yönde
anlamlı ilişkiler belirlenmiş ve yansıtıcı düşünme puanlarının toplam varyansı
%19 düzeyinde açıkladığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yansıtıcı Düşünme, Yaratıcı Düşünme

Kaynakça

• Alp, S., ve Taşkın, Ş. Ç. (2008). Eğitimde yansıtıcı düşüncenin önemi ve yansıtıcı düşünceyi geliştirme. Milli Eğitim Dergisi, 178, 311-320.
• Cengiz, C., ve Karataş, F. Ö. (2014). Yansıtıcı düşünmeyi geliştirme: Fen Bilgisi öğretmen adayları ile gerçekleştirilen yansıtıcı günlük tutma uygulamasının etkileri, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(4), 120-129.
• Doğan Dolapçıoğlu, S. (2007). Sınıf öğretmenlerinin yansıtıcı düşünme düzeylerinin değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
• Duran, C., ve Saraçoğlu, M. (2009). Yeniliğin yaratıcılıkla olan ilişkisi ve yaratıcılığın geliştirilmesi, Celal Bayar Üniversitesi İ.B.F.F Dergisi,16(1), 57-71.
• Hepşen, O. (2010). Yansıtıcı düşünme etkinliklerinin piyano öğrenme sürecinde öğrencilerin akademik başarısına etkisi, e-Journal of New World Sciences Academy, 5(3), 128-138. Lipman, M. (2003). Thinking in Education. Cambridge University Press. New York.
• Mousavi, S. H., Heidary, A., & Pour F. K. (2011). The relationship between leadership styles and physical education teachers creativity. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 1(3), 82-84.
• Öncü, E. Ç. (2012). Erken çocukluk döneminde yaratıcılık ve geliştirilmesi. Pegem Akedemi, Ankara
• Özcan, T. ( 2002), İlköğretim sosyal bilgiler dersinin genel amaçlarının öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi: Kilis ilinde bir araştırma, (Yüksek Lisans Tezi), Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Polat, M. (2017). Sınıf öğretmenlerinin eleştirel düşünme eğilimleri ile yaratıcılık düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Adıyaman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adıyaman.
• Sönmez, V. (2010). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık
• Tuna, S. ve Temizkalp, G. (2013). Öğretmen adaylarının yaratıcılık düzeyleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(2),
• Tümkaya, S., ve Hurioğlu, L.(2013). Öğretim elemanlarının yansıtıcı düşünme becerileri, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(1), 243-256
• Uçar, R., ve Dağlı, A. (2017). İlkokul müdürlerinin dağıtımcı liderlik davranışları ile öğretmenlerin motivasyon ve yaratıcılık düzeyleri arasındaki ilişki, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 16(60), 198-2016.
• Uslu, M. (2013). Müzik eğitiminin yaratıcılık boyutu, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 71-80.
• Yenilmez, K., ve Yolcu, B. (2007). Öğretmen davranışlarının yaratıcı düşünme becerilerinin gelişimine katkısı. Sosyal Bilimler Dergisi, 18, 95-105.