Bir sanayi sitesinde küçük ölçekli işyerlerindeki risk faktörleri ve yaşam kalitesi ile ilişkisi

Yıl 2015, Cilt: 13 Sayı: 2, 97 - 114, 14.01.2016

Ersin Uskun Mustafa Öztürk Ahmet Kişioğlu Yonca Sönmez

https://doi.org/10.20518/thsd.45474

Cited By: 4

Öz

Amaç: Çalışma ortamı çalışanların sağlık, sosyal ve kültürel durumlarına etki eden faktörlere sahiptir. Yaşam kalitesi; sağlık durumunun değerlendirilmesinde önemli bir sonuç ölçümüdür. Bu araştırmanın amacı bir sanayi sitesinde bulunan küçük ölçekli işyerlerinde çalışanların çalışma ortamındaki riskleri belirlemek ve yaşam kalitesi ile ilişkisini incelemektir.

Yöntem: Kesitsel tipteki bu çalışma 500 küçük ölçekli işyeri bulunduran bir sanayi sitesinde gerçekleştirildi. Basit rasgele örnekleme yöntemiyle 125 işyeri seçildi ve çalışanların tamamına (n=298)  anket uygulandı. Yaşam kalitesi ölçümü için Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği Kısa Formu-Türkçe Versiyonu (WHOQOL-BREF-TR) kullanıldı. Analiz için, tanımlayıcı istatistikler, Mann Whitney U, t-testi, varyans analizi, Pearson korelasyon ve lineer regresyon analizleri kullanıldı.

Bulgular: Araştırma grubunun ortalama yaşı 34.8±10.9’du ve %94.6’sı erkekti. Fiziksel, psikolojik, sosyal, çevresel ve kültüre standardize (ulusal) çevre alan puanları (ortalama±ss) sırasıyla 15.5±2.4, 14.7±2.5, 15.3±3.0, 13.8±2.5 ve 14.9±4.3’dü. Çalışma ortamında en yaygın belirlenen riskler sırasıyla psikososyal (%96.3), ergonomik (%67.1), kimyasal (%32.9), fiziksel (%32.2) ve biyolojik (%28.5) risklerdi. En az bir riske maruz kalan çalışanların fiziksel, psikolojik ve kültüre standardize çevre alanı puanları diğerlerinden anlamlı biçimde düşüktü (sırasıyla p<0.05, p<0.05 ve p<0.05).

Sonuç: Bu araştırmanın sonucunda;  cinsiyetin, ekonomik düzeye ilişkin algının ve risk içeren bir ortamda çalışmanın, yaşam kalitesi alt alanlarının anlamlı yordayıcıları arasında bulunduğu ve özellikle risk içeren bir ortamda çalışmanın, fiziksel ve psikolojik alanda en önemli yordayıcı olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çalışma ortamı, risk, yaşam kalitesi, WHOQOL-BREF

Risk factors of small scale work places in an industrial site in relations to quality of life

Öz

Objective: Working environments include many factors that affect the workers’ health, their social and cultural situations. Quality of life is an important outcome measure for evaluation of health conditions. This study determines the risk factors of workers in small-scale work places in an industrial site and evaluates their relationship with quality of life.

Methods: This cross-sectional study was performed at an industrial site which includes 500 small scale work places. 125 work places were selected by randomized sampling and all workers (n=298) in these work places were asked to completed a questionnaire. The World Health Organization Quality of Life Scale (Turkish Version) (WHOQOL-BREF-TR) was used to measure the quality of life. For analysis, descriptive statistics, Mann Whitney U, independent t test, variance analyses, Pearson’s correlation and linear regression were used.

Results: The mean age of the study group was 34.8±10.9 and 94.6% of the subjects were male. Physical, psychological, social, environmental and national environmental domain scores (mean±standart deviation) were found as 15.5±2.4, 14.7±2.5, 15.3±3.0, 13.8±2.5 and 14.9±4.3 respectively. In the working environment, the most common risks were (respectively) psychosocial (96.3%), ergonomic (67.1%), chemical (32.9%), physical (32.2%) and biological risks (28.5%). Physical, psychological, and national environmental domain scores of workers who were exposed at least one risk were found to be lower than others.

 Conclusion: Sex, perception of own economic potential and the working environment were risks with significant relevance for the quality of life. The study concluded that the working environment in particular includes risks that were the most important factor on physical and psychological domains.

Anahtar Kelimeler

Working environment, risk, quality of life, WHOQOL-BREF