Televizyon kanallarındaki gündüz programlarında kadın sağlığı ve toplumsal cinsiyete bakışın değerlendirilmesi

Yıl 2015, Cilt: 13 Sayı: 2, 137 - 146, 14.01.2016

Nilay Etiler Ülkü Zengin

https://doi.org/10.20518/thsd.02616

Cited By: 3

Öz

Amaç: Televizyonların gündüz kuşağı programları genellikle kadınlara yöneliktir ve sağlık alanı dahil olmak üzere kadınların ilgi alanına giren çeşitli konular işlenmektedir. Bu çalışmada, gündüz kuşağında yayınlanan televizyon programlarının kadın sağlığı konularına ve toplumsal cinsiyet sorunlarına yaklaşımın saptanması, aktarılan bilgilerin belirlenmesi amaçlanmıştır.

Yöntem: Mayıs-Haziran 2013 tarihlerinde televizyonlarda gündüz kuşağı programlarının nitel değerlendirme ile incelendiği tanımlayıcı bir çalışmadır. Gündüz kuşağında kadın ve sağlık programı olan 11 kanalda, sağlık programları arasında 18 bölüm, genel kadın programları arasında dördü olmak üzere toplamda 22 bölüm incelenmiştir.

Bulgular: Programlarda en fazla ele alınan konular zayıflama / sağlıklı beslenme ve estetik sorunlardır. Daha ender olarak kadınların üreme sağlığı sorunları (doğum, menopoz vb), kas-iskelet sistemi hastalıkları ele alınmıştır. Program boyunca geçen konuşmalarda satır aralarında verilen mesajlarla kadınların toplumsal cinsiyet rolleri yeniden üretildiği görülmektedir. Ayrıca programlarda kadınların hizmetin tüketicisi olarak ele alındığı ve sağlık bakımından ayakkabı tabanı ve tencere gibi çeşitli malzemelere kadar reklam öğelerine rastlanmıştır.

Sonuç: Toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin derin olduğu ülkemizde söz konusu programlar, mevcut toplumsal cinsiyet rollerini yeniden üreten bir işlev görmektedir. Ele alınan sağlık konuları ise toplumuzda kadın sağlığı sorunları ile örtüşmemekte, sağlık sorunları güzellik ve estetik yoğunluklu sunulmaktadır. Oysa söz konusu programlar, kadın sağlığını geliştirmenin bir aracı olmanın yanında giderek derinleşen toplumsal cinsiyet eşitsizliğinde bir müdahale aracı olabilecek niteliktedir. Bu konularda devletin ilgili kuruluşlarının yol göstericiliği ve denetimine gereksinim vardır.

Anahtar Kelimeler

Kitle iletişim araçları, televizyon, kadın sağlığı, toplumsal cinsiyet, medyada kadın görünümleri

Evaluation of view to women’s health and gender in television channels’ daytime programmes

Öz

Objective: Daytime programmes in television channels generally target women by considering several topics including health which are points of interests for women. In this study, we studied the contents of the daytime programmes of TV channels to women’s health and gender problems and to determine the transmitted knowledge.

Methods: This descriptive study applied qualitative assessment to daytime programmes in TV channels showing during May-June 2013. 11 channels which have daytime programmes about women and health, A total of 22 sessions were included in the study where 18 were health and 4 were general women programmes in 11 channels which have daytime programmes.

Results: The most discussed issues are about slimming and healthy nutrition and beauty issues in those programmes. Women’s reproductive health issues (labour, menopause etc.) or their musculoskeletal disorders were rarely discussed. In the discussions, gender roles of women are presented with many hidden messages. In addition, we found that women were treated as consumers with advertising of many items from health care to several materials including shoes sole and cooker pots.

Conclusion: These kinds of programmes are functioning to reproduce existing gender roles in Turkey where the gender gap is already deep. The health topics discussed do not overlap with women’s health problems our society’s health problems were densely presented with beauty and esthetic contents. However these programmes could be used both as a tool in women’s health promotion and as an intervention to decrease the gender gap in our society, a gap that is increasing gradually. There is a necessity that relevant institutions of the government should plan and control these issues.

Anahtar Kelimeler

Mass media, television, women’s health, gender, images of women in media