Türkiye’de Okul Öncesi Eğitimdeki Rehberlik ve Denetim Süreci

Yıl 2017, Cilt: 8 Sayı: 3, 350 - 371, 30.07.2017

Zeynep Temiz

https://doi.org/10.17569/tojqi.331792

Öz

Okul öncesi eğitim kurumlarındaki eğitsel faaliyetler ilköğretim müfettişleri tarafından denetlenmekteydi. Fakat müfettişler, okul müdürleri ve öğretmenler okul öncesi eğitimdeki bu denetim sürecinde çeşitli sorunlar yaşamaktaydılar. Bu sorunları ortadan kaldırmak için Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) yeni bir yönerge yayınladı ve okul öncesi öğretmenlerini denetleme sorumluluğunu ilköğretim müfettişlerinden alarak okul müdürlerine geçirdi. Bu çalışma okul öncesi eğitimdeki yeni denetim sürecinin işleyen ya da işlemeyen yönlerini açığa çıkarma üzere yapılmıştır. Çalışmanın verileri Van ilinde çalışan sekiz bağımsız anaokulu müdürü ile gerçekleştirilen yarı-yapılandırılmış görüşmelerden oluşmaktadır. Çalışmada nitel araştırma desenlerinden biri olan enstrümantal vaka çalışması metodu benimsenmiştir. Bu çalışmada müdürlerin yeni denetim yönergesini okul öncesi eğitimde anlayıp uygulaması vaka olarak belirlenmiştir. Bu çalışmadaki vaka hem zaman (denetim ve rehberlikle ilgili yeni yönerge çıkarılır çıkarılmaz başlamış) hem de bağlam (sadece bağımsız anaokullarında çalışan müdürleri çalışmaya katmıştır) açısından sınırlandırılmıştır. Çalışmadan elde edilen veriler içerik analizine tabi tutulmuştur. Çalışmanın bulguları, eski denetim süreci iyi işlememesine rağmen müdürlerin yeni denetim süreci ile ilgili de çekincelerinin olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi eğitim, denetim, ilköğretim müfettişleri

Supervisory Process in Pre-school Education in Turkey

Öz

It was the responsibility of primary education supervisors to oversee the activities of pre-school education (PE) schools. All stakeholders in the education system, including teachers, principals and supervisors, were used to experiencing problems in the supervisory process related to early education. To address the issue, the Ministry of National Education (MONE) enacted new legislation that took the responsibility for auditing pre-school education teachers away from primary education supervisors, passing the duty to school principals. In the study, instrumental case study method, one of the qualitative research designs, has been adopted. The current study aims to shed light on functional and dysfunctional aspects of supervision in pre-school education. In order to scrutinize the new regulations related to the supervisory process in pre-school education, the researcher conducted semi-structured interviews with eight independent pre-school principals working in Van, Turkey. The current study utilized the instrumental case study approach, with the case being the principals’ understanding and implementation of new regulations in the supervisory process in a pre-school setting. This case is bounded by both time, having started immediately after Ministry of National Education issued a new regulation on supervisory processes, and by context, being the accounts of principals who work only in independent schools. The data obtained from the study were subjected to content analysis. The findings of the study revealed that while the previous supervisory process did not function as intended, the respondent principals had some reservations related to the new supervisory process. 

Anahtar Kelimeler

Pre-school education, supervision, primary education supervisors

Kaynakça

• Akbaba, S. (2002). Öğretmen yetiştirmede mesleki rehberliğin yeri ve önemi. Milli Eğitim Dergisi, 155-156, 21-31.
• Akdağ, Z. (2012). Beginning early childhood education teachers’ career perceptions, expectations, concerns and their experiences in public schools (Unpublished Doctoral Dissertation). Middle East Technical University, Ankara.
• Akdağ, Z. (2014). Supporting new early childhood education teachers in public schools. Mersin University Journal of the Faculty of Education, 10(1), 35-48.
• Arora, S. B. (2013). Leadership in Early Childhood Special Education (Unpublished Masters’ Thesis). George Mason University, Fairfax, VA.
• Balcı, F.A. ( 2011). Metaphorical images of school: school perceptions of primary education supervisors. Eurasian Journal of Educational Research, 44, 51–70.
• Başaran, İ. E. (2000). Eğitim yönetimi. Ankara: Feryal Matbaası.
• Budak, Ş. (2009, Haziran) İlköğretim müfettişlerinin okul öncesi eğitim kurumlarının denetimine ilişkin görüşleri, 1’inci Uluslararası Katılımlı Denetim Sempozyumu’nda sunulan bildiri, Ankara.
• Bush, T. (2012). Leadership in early childhood education. Educational Management Administration & Leadership, 41(1) 3–4.
• Büte, M., & Balcı, A (2010). Bağımsız anaokulu yöneticilerinin bakış açısından okul yönetimi süreçlerinin işleyişi ve sorunlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(4), 485-509.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Dağlıoğlu, E. (2008). Ülkemizde okul öncesi eğitim. Eğitime Bakış Dergisi, 12, 45-53.
• Ehren, M., Perryman, J., & Shackleton, N. (2015). Setting expectations for good education: How Dutch school inspections drive improvement. School Effectiveness and School Improvement, 26(2), 296-327.
• Fleming, J., & Love, M. (2003). A Systemic Change Model for Leadership, Inclusion, and Mentoring (SLIM). Early Childhood Education Journal, 31(1), 53-57.
• Gürkan, T. (2006). Okul öncesi eğitim denetim rehber kitabı, okul öncesi eğitimde denetim ve teftiş ilkeleri. İstanbul: YA-PA Yayın Pazarlama.
• Haktanır, G. (2008). Okul öncesi öğretmeninin niteliği. Eğitime Bakış Dergisi, 12, 22-40
• Haser, C., Star, J., 2009. Change in beliefs after first-year of teaching: The case of Turkish national curriculum context. International Journal of Educational Development 29(3), 293–302.
• Heikka, J., & Hujala, E. (2013) Early childhood leadership through the lens of distributed leadership, European Early Childhood Education Research Journal, 21(4), 568-580.
• Karadeniz, O., & Ulusoy, M. (2015). 4+ 4+ 4 eğitim sistemi ile sosyal bilgiler eğitiminde ortaya çıkan kaotik durumlar hakkında sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşleri. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 5(1), 99-108.
• Kaya, Y. K. (1991). Eğitim yönetimi, Set Ofset Matbaacılık, Ankara.
• Krecic, M. J., & Grmek, M. I. (2005). The reasons students choose teaching professions. Educational Studies, 31(3), 265-274.
• Leithwood, K.A., Jantzi, D., Earl, L., Watson, N., & Fullan, M. (2004). Strategic leadership for large-scale reform. School Leadership and Management, 24(1). 57-79.
• MONE (Ministry of National Education) (2010). Milli Eğitim Bakanlığı ilköğretim müfettişleri başkanlıkları yönetmeliği (Ministry of National Education primary education supervisor regulation) Retrieved March 22, 2014 from http://mevzuat.meb.gov.tr/html/55.html
• MONE (2014a). National education statistics - 2013-2014, formal education. Retrieved December 08, 2014, from http://sgb.meb.gov.tr/www/resmi-istatistikler/icerik/64
• MONE (2014b). 2014- year replacement needs schedule of primary school supervisions. Retrieved May 08, 2014, from http://personel.meb.gov.tr
• Patton, M. Q. (1980). Qualitative evaluation methods. Beverly Hills, CA: Sage
• Pemberton, P. D. (2009). Perception of leadership in early childhood education: Supervisors Speak (Unpublished Master’s Thesis). Nipissing University, North Bay, ON.
• Resmi Gazete (2014). Millî Eğitim Bakanlığı rehberlik ve denetim başkanlığı ile maarif müfettişleri başkanlıkları yönetmeliği. Retrieved April 05, 2017, from http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/05/20140524.htm&main=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/05/20140524.htm
• Sabancı, A., & Ömeroğlu, M. (2013). Views of independent kindergarten teachers about inspection done by province inspectors. International Online Journal of Educational Sciences, 5(3), 685-700.
• Schomburg, R. L. (1999). Leadership development in early childhood education. Journal of Early Childhood Teacher Education, 20(2), 215-219.
• Strauss, A., J. Corbin (1990) Basics of qualitative research: grounded theory procedures and techniques. London: Sage
• Sullivan, S., & Glanz, J. (2000). Supervision that improves teaching: Strategies and techniques (2nd ed.). California: Corwin Press.
• Şahin, B., & Dostoğlu, N. (2014). Evaluation of kindergarten group rooms in the context of size: Children and teacher's perspective in Turkey. European Journal of Contemporary Education, 10(4), 253-264.
• Wa Ho, D. C. (2011). Identifying leadership roles for quality in early childhood education programmes. International Journal of Leadership in Education: Theory and Practice, 14(1), 47-59.
• Tok, T., N., (2013). Türkiye’de eğitim denetmenlerinin profili. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 119-138.
• Turan, F. (2016). Okul öncesi eğitim kurumlarında eğitim öğretim faaliyetlerinin denetimi. International Journal of Eurasia Social Sciences, 7(23), 94-119.
• Uğurlu, C. T., & Abdurrezzak, S. (2016). Etkili okul ve okul liderliğine ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 22(3), 401-428. doi: 10.14527/kuey.2016.016
• Yavuz, M. (2010). Effectiveness of supervisions conducted by primary education supervisors according to school principals’ evaluations. The Journal of Educational Research, 103, 371–378
• Yin, Robert K. (2003). Case study research, design and methods (3rd ed.). Thousand Oaks, Calif: Sage Publications.
• Yücel, H. (2009), Okul öncesi eğitimi öğretmenlerinin denetimi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas.