Polislerin Kişilerarası Problem Çözme Becerileri ile Öfke ve Öfke İfade Tarzları

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 46, 15 - 34, 01.10.2016

Emre Yılmaz Meliha Tuzgöl Dost

Öz

Bu araştırma polislerin kişilerarası problem çözme becerileri ile öfke ve öfke ifade tarzlarının benlik saygısı, cinsiyet ve hizmet süresi değişkenlerine göre incelenmesi amacıyla yapılan betimsel bir çalışmadır. Çalışma grubunu Emniyet Genel Müdürlüğü’ne bağlı beş Daire Başkanlığı’nda ve Ankara Çevik Kuvvet Şube Müdürlüğü’nde görevli 503 polis memuru ve rütbeli polis amiri oluşturmuştur. Araştırmada polislerin kişilerarası problem çözme becerilerini belirlemek amacıyla Çam ve Tümkaya (2007) tarafından geliştirilen Kişilerarası Problem Çözme Envanteri, sürekli öfke ve öfke ifade tarzlarını belirlemek amacıyla Spielberger, Jacobs, Russell ve Crane (1983) tarafından geliştirilen ve Özer (1994) tarafından uyarlanan Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzı Ölçeği, benlik saygısı düzeylerini belirlemek amacıyla ise Rosenberg (1965) tarafından geliştirilen ve Çuhadaroğlu (1986) tarafından uyarlanan Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği-Kısa Formu kullanılmıştır. Araştırmada çok değişkenli varyans analizi (MANOVA) kullanılmış, Tukey ve Tamhane çoklu karşılaştırma testlerinden yararlanılmıştır. Ayrıca bağımsız değişkenin bağımlı değişken üzerinde ne derece etkili olduğunu gösteren etki büyüklüğü (eta kare) değerleri incelenmiştir. Analizlerde hata payının üst sınırı .05 olarak kabul edilmiştir. Araştırma sonucunda, polislerin kişilerarası problem çözme becerilerinin benlik saygısı ve hizmet süresine göre anlamlı olarak farklı olduğu, cinsiyete göre ise anlamlı düzeyde farklılık göstermediği belirlenmiştir. Ayrıca polislerin sürekli öfke ve öfke ifade tarzlarının hizmet süresi ve benlik saygısı değişkenlerine göre anlamlı olarak farklılaştığı, cinsiyete göre ise anlamlı düzeyde farklılık göstermediği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kişilerarası problem çözme, Sürekli öfke, Öfke ifade tarzı, Benlik saygısı, Polis

Kaynakça

• Arslan, C. (2010). Öfke ve öfkeyi ifade etme biçimlerinin, stresle başa çıkma ve kişilerarası problem çözme açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(1), 7-43.
• Bilgenoğlu, A. A. (2009). The moderating role of social problem solving skills on work – family - personal life conflict and psychological well-being relationship (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Koç Üniversitesi, İstanbul.
• Buker, H. ve Wiecko, F. (2007). Are causes of police stress global: Testing the effects of common police stressors on the Turkish National Police. Policing: An International Journal of Police Strategies and Management, 30(2), 291-309.
• Burke, J. R. (1993). Work-family stress conflict, coping and burnout in police officers. Stress Medicine, 9, 171- 180.
• Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (11. bs.). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Certel, Z. ve Bahadır, Z. (2012). Takım sporu yapan sporcularda benlik saygısı ve sürekli öfke ve öfke ifade tarz ilişkisinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 14(2), 157-164.
• Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2. bs.). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Crank, P. J. ve Caldero, M. A. (1991). The production of occupational stress in medium sized police agencies: A survey of line officers in eight municipal departments. Journal of Criminal Justice, 19(4), 339-349.
• Çakır, İ. (2006). Polislerin iş stresi ve bazı değişkenlere göre stresle başa çıkma tarzlarının karşılaştırılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Çam, S. ve Tümkaya, S. (2006). Üniversite öğrencilerinde kişilerarası problem çözme. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2), 119-132.
• Çam, S. ve Tümkaya, S. (2007). Kişilerarası Problem Çözme Envanteri’nin (KPÇE) geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 28(3), 95-108.
• Çam, S. ve Tümkaya, S. (2008). Kişilerarası problem çözme envanteri lise öğrencileri formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 5(2), 1-17.
• Çam, S., Tümkaya, S. ve Yerlikaya, E. (2011). Kişilerarası problem çözme envanterinin yetişkin örnekleminde geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(1), 1703-1724.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Çuhadaroğlu, F. (1986). Ergenlerde benlik saygısı (Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• D’Zurilla T. J. ve Goldfried M. R. (1971). Problem solving and behavior modification. Journal of Abnormal Psychology, 78(1), 107-126.
• D’Zurilla, T. J. ve Nezu, A. (1982). Social problem-solving in adults. P. C. Kendall (Ed.). Advances in cognitivebehavioral research and therapy içinde (s. 201-274). New York: Academic Press.
• D’Zurilla, T. J., Maydeu-Olivares, A. ve Kant, G. L. (1998). Age and gender differences in social problem-solving ability. Personality and Individual Differences, 25(2), 241-252.
• D'Zurilla, T. J., Chang, E. C. ve Sanna, L. J. (2003). Self-esteem and social problem solving as predictors of aggression in college students. Journal of Social and Clinical Psychology, 22, 424-440.
• D’Zurilla, T. J., Nezu, A. M. ve Maydeu-Olivares, A. (2004). What is social problem solving?: Meanings, models, and measures. E. C. Chang, T. J. D’Zurilla ve L.J. Sanna (Ed.). Social problem solving: Theory, research, and training içinde (s. 11-27). Washington, DC: American Psychological Association.
• Ergin, B. E. (2009). Kişilerarası problem çözme davranışı, yetişkinlerde bağlanma biçimleri ve psikolojik rahatsızlık belirtileri arasındaki ilişkiler (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Esme A. L., Tverskoy, A. ve D’Zurilla, T. J. (2005). The relations of internalizing symptoms to conflict and interpersonal problem solving in close relationships. Cognitive Therapy and Research, 29(4), 445-462.
• Fitzjarrell, S. L. (2011). A descriptive study of the problem-solving styles of traditional patrol and neighborhood police officers (Doktora tezi). Capella University, Minnesota.
• Gül, S. K. (2008). Police job stress in the USA. Turkish Journal of Police Studies, 10(1), 1-13.
• Gül, Z. ve Delice, M. (2011). Police job stress and stress reduction / coping programs: The effects on the relationship with spouses. Turkish Journal of Police Studies, 13(3), 19-38.
• Hamarta, E., Arslan, C., Saygın, Y. ve Özyeşil, Z. (2009). Benlik saygısı ve akılcı olmayan inançlar bakımından üniversite öğrencilerinin stresle başa çıkma yaklaşımlarının analizi. Değerler Eğitimi Dergisi, 7(18), 25-42.
• Hazır, K. ve Budak, G. (2009). Çalışanlarda benlik saygısının, problem çözme tarzlarına etkileri, sağlık personeli üzerinde uygulamalı bir araştırma. Savunma Bilimleri Dergisi, 8(1), 15-24.
• Heppner, P. P. ve Baker, C. E. (1997). Applications of the problem solving inventory. Measurement & Evaluation in Counseling & Development, 29(4), 229-241.
• Kernis, M. H., Grannemann, B. D. ve Barclay, L. C. (1989). Stability and level of self-esteem as predictors of anger arousal and hostility. Journal of Personality and Social Psychology, 56(6), 1013-1022.
• Kışkır, G. (2011). Öğretmen adaylarının bilişötesi farkındalık düzeyleri ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Köksal, F. ve Gençdoğan, B. (2007). Depresif olanlar ile olmayanların suçluluk, utanç ve öfke tarzlarının incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(1), 163-175.
• Kroes, H. W. (1976). Society's victim, the policeman: An analysis of job stress in policing. Illinois: Charles C. Thomas.
• Kurt, N. (2011). Çevik kuvvet personelinin stresle başa çıkma tutumları, psikolojik dayanıklılıkları ve iş doyumu düzeyleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Kuruoğlu, D. S. (2009). Üniversite öğrencilerinin sürekli öfke düzeyleri, öfke ifade tarzları ile obsesif kompulsif semptomları arasındaki ilişki (Yüksek lisans tezi). Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
• McKee, M., Roring, S., Winterowd, C. ve Porras, C. (2012). The relationship of negative self-chemas and insecure partner attachment styles with anger experience and expression among male batterers. Journal of Interpersonal Violence, 27(13), 2685-2702.
• Nacar, F. S. (2010). Sınıf öğretmenlerinin iletişim ve kişilerarası problem çözme becerilerinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Okyay, N. (2009). Emniyet teşkilatına bağlı okullardan mezun olup çevik kuvvet şube müdürlüğünde görev yapan polislerin psikolojik hizmet algıları, iş doyumu ve tükenmişlik düzeyinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Önem, Ç. (2010). Üniversite öğrencilerinin öfke ve öfkeyi ifade etme biçimlerinin akılcı olmayan inançlar ve bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Özbulak, B. E. ve Serin, N. B. (2011). Okul psikolojik danışmanlarının problem çözme ve sosyal beceri düzeylerinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 302-312.
• Özer, A. K. (1994). Sürekli öfke (sl-öfke) ve öfke ifade tarzı (öfke-tarz) ölçeklerinin ön çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 9(31), 26-35.
• Pope, A. W., McHale, S. M. ve Craighead, W. E. (1988). Self-esteem enhancement with children and adolescents. Pergamon Press.
• Rosenberg, M. (1965). Society and the adolescent self-image. Princeton, NJ: Princeton University Press. Emre Yılmaz & Meliha Tuzgöl Dost
• Sever, M. ve Cinoğlu, H. (2010). Amerikan polisinde iş stresinden kaynaklanan aile içi şiddet olaylarının sosyolojik ve istatistiksel analizi. Polis Bilimleri Dergisi, 12(1), 125-146.
• Sigler, T. R.,Wilson, N. C. ve Zack, A. (1991). Police stress and teacher stress at work and at home. Journal of Criminal Justice, 19, 361-370.
• Soykan, Ç. (2003). Öfke ve öfke yönetimi. Kriz Dergisi, 11(2), 19-27.
• Spielberger, C. D. (1988). State trait anger expression inventory. Odessa, FL: Psychological Assessment Resources Inc.
• Spielberger, C. D., Jacobs, G., Russell, S. ve Crane, R. S. (1983). Assessment of anger: The state-trait anger scale. Advances in Personality Assessment, 2, 159-187.
• Şanlı, S. (2006). Adana ilinde çalışan polislerin iş doyumu ve tükenmişlik düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Şeker, B. D. ve Zırhlıoğlu, G. (2009). Van Emniyet Müdürlüğü kadrosunda çalışan polislerin tükenmişlik, iş doyumu ve yaşam doyumları arasındaki ilişkilerin değerlendirilmesi. Polis Bilimleri Dergisi, 11(4), 1-26.
• Tansel, B., Gökçakan, Z. ve Çelikkaleli, Ö. (2012). Çevik kuvvet polislerinin psikolojik belirti düzeyleri ve stresle baş etme yollarının incelenmesi. Polis Bilimleri Dergisi, 14(3), 45-66.
• Topal, H. (2011). Eğitim fakültesi öğrencilerinin kişilerarası problem çözme becerileri ve yönelimleri ile fonksiyonel olmayan tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Yeşilorman, M. (2003). Stress on police officers and stress management. Turkish Journal of Police Studies (Polis Bilimleri Dergisi), 5(1), 91-119.