TY  - JOUR
T1  - Terzi Baba’nın “Kenzü’l-Miftâh” Adlı Eserinde Bazı Tasavvufî Kavramlara Yaklaşımı
TT  - The Approach of Terzi Baba on Some Sufi Concepts in His Work “Kenzu’l-Miftâh”
AU  - Çetin, Nuran
PY  - 2018
DA  - June
DO  - 10.29288/ilted.399925
JF  - İlahiyat Tetkikleri Dergisi
JO  - ilted
PB  - Atatürk Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2458-7508
SP  - 207
EP  - 234
IS  - 49
LA  - tr
AB  - Muhammed Vehbî meşhur adıyla Terzi baba XIX. yüzyılda yaşamıştır. Adıgeçen zât, Abdullah Mekkî vasıtasıyla Nakşibendiyyetarîkatının Hâlidiyye kolunun kurucusu Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî’ye (ö.1242/1827) intisâb etmiş ve onun halîfesi olmuştur. Terzi Baba, NakşîliğinHâlidî kolunun Erzincan ve dolaylarında yayılmasında önemli görevlerüstlenmiştir. Bununla birlikte o,tasavvufa dair konuları şiirsel ifadelerle“Kenzü’l-Miftâh” adlı eserinde dile getirmiştir. Bu makalede, MuhammedVehbî’nin tasavvufî anlayışını yansıtan düşünceleri onun günümüze ulaşan tekeseri “Kenzü’l-Miftâh” bağlamında incelenecektir. İki bölümden müteşekkilmakalenin birinci kısmında Muhammed Vehbî’nin hayatı ve eserleri, ikincikısmında “Kenzü’l-Miftâh” adlı eserindeki tasavvufî düşüncelerine yerverilecektir. Sonuç kısmında ise konuyla ilgili değerlendirme yapılacaktır.
KW  - Tasavvuf
KW  - Muhammed Vehbî Hayyât Erzincânî
KW  - Terzi Baba
KW  - Mutasavvıf
KW  - Kenzü’l-Miftâh
N2  - Muhammed Vehbi, alsoknown as Terzi Baba, lived in XIX. century. He devoted himself toMawlânâ Khâleed al-Baghdâdî (d. 1242/1827), the founder of the Halidiyyebranch of the Naqshbandi cult through ‘AbdullahMakkî, andbecame his caliph. Terzi Baba had undertaken important duties in spreading the Hâlidîbranch of the Naqshbandi cult in Erzincan andits surroundings. He expressed mysticism with poetic expressions in his work Kenzü’l-Miftâh.Inthis article, the thoughts reflecting Muhammed Vehbi’s mystic understandingwill be examined in the context of his only work,Kenzü’l-Miftâh which is the only surviving work ofhis. In the first part of the manuscript, which consists of two parts, MuhammedVehbi’s life and works will be dealt with; and in the second part, his sufisticideas mentioned in his work Kenzü’l-Miftâh will be examined. Inthe conclusion part, an evaluation about the subject will be done.
CR  - Albayrak, Nurettin. “Terzi Baba (ö. 1264/1848)”. Sahâbeden Günümüze Allah Dostları. 9: 95-98. İstanbul: Şûle Yayınları, 1996.
CR  - Albayrak, Nurettin. “Terzi Baba”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 40: 521-522. Ankara: TDV Yayınları, 2011.
CR  - Ankarâvî, İsmâil. Minhâcü’l-Fukarâ. Haz. Saadettin Ekici. İstanbul: İnsan Yayınları, 1996.
CR  - Asım Efendi. Kāmus Tercümesi. İstanbul: Matbaa-i Bahriye, 1305.
CR  - Aşçı İbrâhim Dede. Çok Yönlü Bir Sûfînin Gözüyle Son Dönem Osmanlı Hayatı Aşçı Dede’nin Hatıraları. Haz. Mustafa Koç - Eyüp 
Tanrıverdi. İstanbul: Kitabevi Yayıncılık, 2006.
CR  - Azamat, Nihat. “Aşçı İbrâhim Dede Mecmuası”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi.  3: 546-547. Ankara: TDV Yayınları, 2011.
CR  - Bağdatlı İsmâil Paşa. Hediyyetü’l-ârifîn esmâü’l-müellifîn ve âsârü’l-musannifîn. 2 cilt. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları, 1951.
CR  - Bursalı Mehmed Tâhir Efendi. Osmanlı Müellifleri. İstanbul: Matbaa-i Âmire, 1333.
CR  - Er, Şaban. Erzincanlı Terzi Baba Hayyat Muhammed Vehbî Külliyâtı. İstanbul: Kutup Yıldızı Yayınları, 2014.
CR  - Fatsa, Mehmet. Tasavvufta Mekkî Kolu. İstanbul: Mavi Yayıncılık, 2000.
CR  - Haydarîzâde İbrâhim Fasih Efendi. Mecd-i Talid (Büyük Doğuş). Haz. Yakup Çiçek. İstanbul: Umran Yayınları, ts.
CR  - Hayyât Vehbî Erzincânî. Kenzü’l-Miftâh. İstanbul: Urfâvî el-Hâc Halîl Efendi Tâş Destgâhları, 1286/1869.
CR  - İsmâil b. Muhammed el-Aclûnî. Keşfü’l-Hafâ. Beyrut 1405.
CR  - Kâşânî, Abdürrezâk. Istılâhâtu’s-Sufiyye Sûfilerin Kavramları. Bursa: Bursa Akademi Yayınları, 2014.
CR  - Kâşânî, Abdürrezâk. Letâifü’l- ‘alâm fî işârâtı ehli’l-ilhâm Tasavvuf Sözlüğü. Trc. Ekrem Demirli. İstanbul: İz Yayıncılık, 2004.
CR  - Kelâbâzî. et-Ta‘arruf li mezhebi ehli’t-tasavvuf, Doğuş Devrinde Tasavvuf, Trc. Süleyman Uludağ. İstanbul: Dergâh Yayınları, 1992.
CR  - Kılıç, Mahmud Erol. İbn Arabî Düşüncesine Giriş Şeyh-i Ekber. İstanbul: Sûfî Kitap, 2013.
CR  - Kuşeyrî, Abdülkerim. Kuşeyrî Risâlesi. Haz. Süleyman Uludağ. İstanbul: Dergâh Yayınları, 1999.
CR  - Muhammed b. İsmâil el- Buhârî. es-Sahîh. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
CR  - Özköse Kadir - Halil İbrahim Şimşek. Altın Silsile’den Altın Halkalar. Ankara: Nasihat Yayınları, 2009.
CR  - Seyyid Şerif Cürcânî. Ta‘rîfât Tasavvuf Istılâhları. Trc. Abdülaziz Mecdî Tolun. Haz. Abdurrahman Acer. İstanbul: Litera Yayınları, 2014.
CR  - Şafak, Yakup. “Terzi Baba’nın Miftâhu’l-Kenzi’nin Aslı Mensûr mudur?”. Yedi İklim 5 /42 (Eylül 1993): 72-74.
CR  - Şahin, Tahir Erdoğan.  Anadolu’nun Tarihi Akışı İçerisinde Siyasi Ekonomik Sosyal ve Kültürel Açıdan Erzincan Tarihi. Erzincan: Hayra 
Hizmet ve Dayanışma Vakfı Yayınları, 1987.
CR  - Şimşek, Halil İbrahim. Halil Hamdi Dağistânî Hayatı Eserleri ve Tasavvufî Görüşleri. Çorum: Hitit Kitap Yayınevi, 2014.
CR  - Uludağ, Süleyman. “Havâtır”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 16: 526. Ankara: TDV Yayınları, 1997.
CR  - Uludağ, Süleyman. Tasavvuf Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Marifet Yayınları, 1999.
CR  - Vassâf, Hüseyin. Sefîne-i evliyâ-yı ebrâr fî şerh-i esmâr-ı esrâr. Yazma Bağışlar, 2305-2309. Süleymaniye Kütüphanesi.
CR  - Yılmaz, Hasan Kâmil. Tasavvuf Mes’eleleri. İstanbul: Erkam Yayınları, 1997.
CR  - Yurt, Vehbi. Terzi Baba ve Erzincan. İstanbul: Birun Yayıncılık, 2011.
UR  - https://doi.org/10.29288/ilted.399925
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/475681
ER  -