@article{article_619241, title={Ahlâki Bir Değer Olarak Özür Dileme ve Özür Etiği}, journal={Cumhuriyet İlahiyat Dergisi}, volume={23}, pages={1189–1208}, year={2019}, DOI={10.18505/cuid.619241}, author={Mücahit, Mustafa}, keywords={Din Eğitimi,Değerler Eğitimi,Özür Dileme,Çocuk Eğitimi,Etik}, abstract={<p class="MsoNormal" style="text-align:justify;margin:3pt 0cm;text-indent:0cm;"> <span style="font-size:9pt;font-family:’Gentium Plus’;"> <span style="font-size:14px;">Bu çalışma, toplumsal ilişkilerde bireylerin birbirlerine karşı işlemiş
olduğu kusurların telafi edilmesi ve bozulan ilişkilerin düzeltilmesinde </span> <i> <span style="font-size:14px;">özür
dilemenin </span> </i> <span style="font-size:14px;"> ahlâki bir değer olarak anlam ve önemine işaret etmektedir. Her
insanın hata yapabileceğinin kabul edilmesi, özür dilemenin bir erdem olarak
ortaya çıkmasına zemin hazırlayan en önemli unsurdur. Kişinin hatalı
olabileceğini kabul etmesi, kendisini kimseden üstün görmemesi gerektiğini
öğretir, bu tür hatalar yapmama konusunda istek ve irade uyandırır. Özür
dilemek kişiyi, dürüst olmaya yönlendirdiği gibi başka insanlara değer
vermenin, saygılı olmanın gerekliliğini anlatır. Suçlu, kabahatli kişi, olayın
olduğu ortam, mağdur ve kusurun durumuna göre farklı şekillerde özür dilendiği
görülmektedir. Özür dilenirken kullanılan sözcüklerin ne anlama geldiği, tam
olarak özür ifade edip etmediklerine değinilen bu çalışmada, özrün anlamı, ahlâki
boyutu ve tövbe ile ilişkisine yer verilmiştir. Özür dilemenin gerekçelerinden
söz edilerek, bir özürde bulunması gereken; özür dileme ifadesi, hesap verme,
sorumluluğu üstlenme, </span> <span style="font-size:14px;">  </span> <span style="font-size:14px;">onarım teklifinde
bulunma ve tekrarlanmayacağına dair vaatte bulunma gibi özür dileme
stratejilerine değinilmiştir. Dini geleneklerdeki tövbenin özürle benzerliğine
vurgu yapılmış, özür ile affetme ilişkisi, tarafların benimsemeleri gereken
tutumlar açısından değerlendirilmiştir. Son olarak bir değer ve nezaket kuralı
olarak ailede özür dileme eğitiminin nasıl verilmesi gerektiğine ilişkin
öneriler sunulmuştur. </span> <span style="font-size:14px;">  </span> </span> </p> <p> </p> <p class="MsoNormal" style="text-align:justify;margin:3pt 0cm;text-indent:0cm;"> <b> <span style="font-size:14px;font-family:’Gentium Plus’;">Özet: </span> </b> <span style="font-size:9pt;font-family:’Gentium Plus’;"> <span style="font-size:14px;">Bu çalışma,
toplumsal ilişkilerde bireylerin birbirlerine karşı işlemiş olduğu kusurların
telafi edilmesi ve bozulan ilişkilerin düzeltilmesinde </span> <i> <span style="font-size:14px;">özür dilemenin </span> </i> <span style="font-size:14px;"> ahlâki
bir değer olarak anlam ve önemine işaret etmektedir. Her insanın hata
yapabileceğinin kabul edilmesi, özür dilemenin bir erdem olarak ortaya
çıkmasına zemin hazırlayan en önemli unsurdur. Kişinin hatalı olabileceğini
kabul etmesi, kendisini kimseden üstün görmemesi gerektiğini öğretir, bu tür
hatalar yapmama konusunda istek ve irade uyandırır. Özür dilemek kişiyi, dürüst
olmaya yönlendirdiği gibi başka insanlara değer vermenin, saygılı olmanın
gerekliliğini anlatır. </span> </span> </p> <p> </p> <p class="MsoNormal" style="text-align:justify;margin:3pt 0cm;text-indent:0cm;"> <span style="font-size:9pt;font-family:’Gentium Plus’;"> <span style="font-size:14px;">Özür dilemek, aslında özür dilemeye neden olan söylem, eylem ve uygulamaların
adil, doğru, meşru olmadığını, hata yaptığını kabul etmek demektir. Özür
dileyebilmek, öncelikle kişinin insan olduğunun anlaşıldığını gösterir. Her
insanın hata edebileceğinin bilinmesini, bizim de hatalı olabileceğimizi kabul
ettiğimizi ifade eder. Bu kişiye, kendisini kimseden üstün görmemek gerektiği
anlayışını kazandırır. Ayrıca artık böyle hatalar yapmamak konusunda kendisinde
bir arzu ve irade uyandırır. Özür dilemek, kişiyi dürüst olmaya zorladığı gibi
başka insanlara da değer vermenin, saygılı olmanın gerekliliğini anlatır.
Kendisinden özür dilenen kişi, mutlaka saygıdeğer biridir. Saygı gören kişi de
mutlaka karşısındakine saygılı olur. Sosyal düzenin ve yaşamın temeli de
karşılıklı saygıdır. Özür dileyebilmek, bireyin kendisine bakış açısını olması
gereken noktaya çektiği gibi, diğer insanlara saygılı olma anlayışını
kazandırarak sosyal düzenin sağlıklı işlemesine zemin hazırlar. Zira özür
dileyebilmek aczin itirafı, dürüstlüğün, samimiyetin ifadesidir. Bu yönüyle
özür dilemek bir fazilet ve erdemdir. Değerlerin kaybolup bencilliğin ve
nihilizmin kuşattığı toplumunun, faziletliler, erdemliler, insanın değerini
bilenler haline getirilmesi gerekiyor. </span> </span> </p> <p> </p> <p class="MsoNormal" style="text-align:justify;margin:3pt 0cm;text-indent:0cm;"> <span style="font-size:9pt;font-family:’Gentium Plus’;"> <span style="font-size:14px;">İyi ve erdemli insan hiç hata etmeyen değil, işlediği hatadan dolayı özür
dileyen ya da o hatayı affettirme yollarını arayan, hatasından dönen kimsedir.
Özür dilemenin aslında sadece}, number={3}, publisher={Sivas Cumhuriyet Üniversitesi}