İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ: BİR İNSAN HAKKI

Yıl 2024, Cilt: 82 Sayı: 1, 309 - 346, 12.02.2024

Nasuh Buğra Karadağ

Öz

Küreselleşme, devletlerin kültürel kimliklerinin, sınırlarının ve insan haklarının ötesine geçme-siyle yoğun bir şekilde çatışmaya girmiştir. Özellikle insan haklarının, kültürel çatışmaların ve sınırların ötesinde geçerli olması çok önemlidir. Bir insan hakkı ve adil bir dünya için bir gerek-lilik olan ifade özgürlüğü, insanların toplu olarak yaşamlarını sürdürmeleri, kültürlerine bağlı olarak herhangi bir ayrımcılığa maruz kalmamaları, insanların yaşamlarını, düşüncelerini ve ina-nışlarını serbestçe ifade etme hakkıdır. İfade özgürlüğü, insanların kimliklerini ve özgürlüklerini ifade etme hakkının önemli bir bileşenidir. Ancak, bu hak, çoğu zaman devletler tarafından sınır-landırılmaktadır. Bu makalede, insan için ifade özgürlüğünün ne kadar önemli olduğunu ve ifa-de özgürlüğünün tanımını daha ayrıntılı bir şekilde inceleyeceğiz. İfade özgürlüğünün neden bir insan hakkı olduğunu, hangi yasal ve uluslararası belgelerle korunduğunu ve hangi sınırlamala-rın getirilebileceğini tartışacağız. Ayrıca, ifade özgürlüğünün toplumun gelişimi ve demokrasinin işleyişi üzerindeki etkilerini de değerlendireceğiz.

Anahtar Kelimeler

özgürlük, ifade özgürlüğü, insan hakları, basın özgürlüğü, medya özgürlüğü

Kaynakça

• Akgül, Mehmet Emin. “İfade özgürlüğünün tarihsel süreci ve milli güvenlik gerekçesiyle ifade özgürlüğünün kısıtlanması.” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 61, (2012): 1-42.
• Akdeniz, Yaman ve Kerem Altıparmak. “Türkiye’de Can Çekişen İfade Özgürlüğü: OHAL’deYazarlar, Yayıncılar ve Akademisyenlerle İlgili Hak İhlalleri.” (2018). https://insanhaklariizleme.org/vt/yayin_view.php?editid1=2263
• Aydın, Öykü Didem. Üç Demokraside Düşünce Özgürlüğü ve Ceza Hukuku – I– Amerika Bir-leşik Devletleri. Ankara: Seçkin Yayınevi, 2004.
• Beydoğan, T. Ayhan. Türk Hukukunda Siyasi İfade Hürriyeti. Ankara: Liberal Düşünce Toplu-luğu, 2003.
• Cookson, Catherine. “Islam.” Encyclopedia of Religious Freedom, Religion and Society 4. New York: Routledge, 2003.
• Duran, Hasan. “İfade Özgürlüğü ve Türkiye.” Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 14. (2006): 57-81.
• Gözler, Kemal. İnsan Hakları Hukuku. 4. Baskı. Bursa: Ekin Yayınevi, 2022.
• Gözler, Kemal. Türk Anayasa Hukuku. 2. Baskı. Bursa: Ekin, 2018.
• Kaboğlu, İbrahim Ö. Kolektif Özgürlükler. Diyarbakır: DÜHF Yayınları, 1989.
• Kaboğlu, İbrahim. “Pozitif Anayasa Hukukunda Düşünce Özgürlüğünün Sınırları.” Düşünce Özgürlüğü. Ed. Hayrettin Ökçesiz. İstanbul: AFA Yayınları, 1998.
• Kaboğlu, İbrahim Ö. Kolektif Özgürlükler. Diyarbakır: DÜHF Yayınları, 1989.
• Küçük, Adnan. İfade Hürriyetinin Unsurları. Ankara: Liberal Düşünce Topluluğu, 2003.
• Lawson, Rick. “İfade Hürriyetini Güvenceye Almak: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İçtihat-larında Üç Eğilim.” içinde Teorik ve Pratik Boyutlarıyla İfade Hürriyeti. Ed. Bekir Berat Özipek, 247-266. Ankara: Liberal Düşünce Topluluğu, 2003.
• Morange, Jean. “İfade Hürriyetinin Hukuki Esasları.” Çev. Tuğba Ballıgil. Düşünce Özgürlüğü. Ed. Hayrettin Ökçesiz. İstanbul: AFA Yayınları, 1998.
• Schauer, Frederick. İfade Özgürlüğü: Felsefi Bir İnceleme. Çev. M. Bahattin Seçilmişoğlu.
• Trager, Robert ve Donna L. Dickerson. 21. Yüzyıl’da İfade Hürriyeti. Çeviren A. Nuri Yurdu-sev. Ankara: Liberal Düşünce Topluluğu, 2003.