Türkçe Öğretmeni Adaylarının Etkili İletişim Dersine Yönelik Beklentileri

Yıl 2015, Cilt: 3 Sayı: 2, 63 - 80, 22.03.2015

Kemalettin Deniz

https://doi.org/10.16916/aded.55185

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada Türkçe öğretmeni adaylarının Etkili İletişim dersine yönelik beklenti ve önerileri tespit edilmiş;
bu doğrultuda ders içeriğine ve uygulamaya yönelik önerilerde bulunulmuştur. Araştırmanın çalışma grubunu,
2013-2014 ve 2014-2015 eğitim-öğretim yılları bahar yarıyıllarında Gazi Üniversitesi Türkçe Eğitimi
Bölümündeki 300 Türkçe öğretmeni adayı oluşturmaktadır. Veriler, öğretmen adaylarının derse yönelik
beklenti ve önerilerini yazılı olarak ifade etmeleriyle toplanmış ve doküman analizi yöntemiyle
değerlendirilmiştir. Adaylar, dersten beklenti ve derse yönelik önerilerini; 5 boyut, 87 kategori ve 1758 sıklıkta
ifade etmişlerdir. Bulguların sınıflandırılmasında öncelikle iletişimin temel ögelerinden yararlanılmıştır.
Ardından iletişim engeli, eğitimde iletişim, ders öğretim elemanı ve dersin işlenişine yönelik beklenti ve
öneriler verilmiştir. Daha sonra ders içeriği ve beklenti-öneri karşılaştırılması yapılmıştır. Ders içeriği 11 alt
konudan oluşmaktadır. İçerikle beklentilerin 5 konuda örtüştüğü, 6 konuda hiçbir beklentinin içeriğe uymadığı
ve öğretmen adaylarının içerik haricinde ders öğretim elemanı ve dersin işlenişine yönelik önerilerde
bulunduğu tespit edilmiştir. Bu beklenti ve öneriler doğrultusunda ders içeriğinde düzenlemeye gidilmesi ve
derse uygulama saatinin eklenmesi uygun olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Etkili iletişim, öğretmen adayı, Türkçe öğretmenliği, ders içeriği

Kaynakça

• Aspy, D. and F. Roebuck. (1983). Researching person-centered ıssues in education. Fredoom to learn for the 80’s. Rogers, C. R. (ed.). Columbus, Ohio: Charles E. Merrill.
• Baykara Pehlivan, K. (2005). Öğretmen adaylarının iletişim becerisi algıları üzerine bir çalışma. İlköğretim-Online. 4(2), 17-23. http://ilkogretim-online.org.tr
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak Kılıç E., Akgün Erkan Ö., Karadeniz Ş., Demirel F. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: PegemA Akademi.
• Cialdini, R. B. (2001). İnsanları etkileme yolları. Çeviren: Ali Dönmez. Ankara: İmge Kitabevi.
• Cialdini, R. B. (2006). İknanın psikolojisi. Çeviren: Fevzi Yalım. İstanbul: Mediacat Kitapları.
• Cüceloğlu, D. (1993). İnsan ve davranışı. (Dördüncü Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Çevik, D. B. (2011). Müzik öğretmeni adaylarının iletişim becerileri, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 31 (1), 1-13.
• Çuhadar C., Özgür H. ve Akgün F., Gündüz Ş. (2014). Öğretmen Adaylarının İletişim Becerileri ve İletişimci Biçimleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) 15(1), 295-311.
• Deniz, K. (2007). İlköğretim ikinci kademede konuşma ve dinleme yoluyla öğrencileri ikna üzerine bir araştırma. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı. Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• Deniz, K. (2013). Eğitimde etkili iletişim. A. Güzel, H. Karatay (Ed.). Türkçe öğretimi el kitabı. (s. 521-570). Ankara: Pegem Akademi.
• Deniz, K. (2015). Türkçe öğretmeni mi iletişim eğitmeni mi?. D. Uçgun, A. Balcı (Ed.). Akademik hayatının 25. yılında Türkçe eğitimi alanının ilk profesörü Murat Özbay'a armağan. (s. 449-462). Ankara: Pegem Akademi.
• Evliyaoğlu, G. (1987). İletişim psikolojisi psikolojik iletişim. Ankara: Gazeteciler Cemiyeti Yayınları.
• Gürüz D., Temel Eğinli A. (2013). İletişim becerileri. Ankara: Nobel Yayınları.
• Gordon, T. (1998). Etkili öğretmenlik eğitimi (Dördüncü Baskı). Çev. E. Aksay. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Gordon, T. (2001). Çocukta dış disiplin mi iç disiplin mi? (İkinci Baskı). Çev. E. Aksay. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Güven ve Yalçınkaya Akyüz (2001). Öğretmen Adaylarının İletişim ve Problem Çözme Becerilerine İlişkin Görüşleri. Ege Eğitim Dergisi. 2001 (1), S.1, s.13-22.
• Hale, R., Whitlam P. (1997). İnsanları etkileme gücü. (Birinci Baskı). Çev. T. Topuzoğlu. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
• Hogan, K. (2007). Başkalarını sizin gibi düşürmeye nasıl ikna edersiniz? İkna etmenin psikolojisi. (Birinci baskı). Çev. T. S. Güneş, E. Karanimoğlu. İstanbul: Yakamoz Yayınları.
• Hogan, K., SPEAKMAN J. (2007). Gizli ikna taktikleri. (Birinci baskı). Çev. T. Gezer. İstanbul: Yakamoz Yayınları.
• İmre, Ü. (2000). Sınıf öğretmenlerinin iletişimsel etkililikleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Programları ve Öğretim Ana Bilim Dalı.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (2005). Yeni insan ve insanlar. (10. Baskı). İstanbul: Evrim Yayınevi.
• Karadoğan, E. (2003). Kişiler arası iletişim sürecinde güven unsuru, güven ve ikna ölçeği örneği. Yayımlanmamış Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Halkla İlişkiler Ana Bilim Dalı.
• Köknel, Ö. (1997). İnsanı anlamak. (Altıncı Baskı). İstanbul: Altın Kitaplar Yayınları.
• Muallimoğlu, N. (2005). Bütün yönleriyle hitabet. (Yedinci Baskı). İstanbul: Avcıol Basım Yayın.
• Mcquail, D. and Wiahl, S. (1993). İletişim modelleri. Çev. M. Küçükkurt. Ankara: İmaj Yayınları.
• Norton, R. W. (1983). Communicator style: theory, applications, and measures. Beverly Hills, CA: Sage.
• Özçınar, Z. (2003). Öğretmen-öğrenci-veli iletişimsel yeterlilikleri ve öğrenci başarısıyla olan ilişkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Programları ve Öğretim Ana Bilim Dalı.
• Rocha, R. (01.12. 2003). 15 ways to influence and persuade anyone.<http://www.askmen.com/ moneysuccessful_100/104_succes.html> (Erişim tarihi: 01.12. 2003).
• Tutar, H., Yılmaz, M. K. (2003). Genel iletişim. (Üçüncü Baskı). Ankara: Nobel Yayınları.
• Uzuntaş, A. (2013). Etkili iletişim: anlatabilmek ve anlayabilmek. Kastamonu Eğitim Dergisi. 21(1), 11-30.
• Yarar Kaptan, S. ve Oğuz, A. (2011). Etkili iletişim dersinin sınıf öğretmeni adaylarının iletişim becerilerine etkisi. 20.Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı. 8-10 Eylül 2011. Burdur.
• YÖK. (2015). Türkçe öğretmenliği lisans programı.http://www.yok.gov.tr/documents/10279/49665/ turkce_ogretmenligi.pdf/d0d11c2d-bc83-4186-8717-b33597eb8eb6 (Erişim tarihi: 19 Mart 2015).