SERAMİK SANATINDA ALTERNATİF KALIP YÖNTEMLERİ

Yıl 2024, Sayı: 21, 114 - 126, 30.04.2024

İlyas Arapoğlu Duygu Kahraman

Öz

Başlangıçta yerel ve az sayıda, ilkel yöntemlerle üretilen seramiklere olan talep arttıkça farklı üretim teknikleri çeşitlendirilmiş ve geliştirilmiştir. Taş, ahşap, kemik gibi yardımcı malzemelerin kullanıldığı, çimdik ve sucuk yöntemleriyle yapılan ilkel üretimler yerini toprak, seramik ve alçı kalıpla üretilen seri ve tek tip üretime bırakmıştır. Üretim süreçlerinde, zamanla yapılan her iyileştirme daha az maliyetle, çok sayıda ve kaliteli seramik üretimini amaçlamaktadır. Günümüze gelindiğinde seramik çamurunun yaş, yarı yaş veya kuru şekillendirilmesine imkan sağlamak adına çok çeşitli malzeme ve teknikle üretilen kalıplar kullanılmaktadır. Kalıplarda ise en sık alçı, metal, polyester gibi malzemeler tercih edilmektedir. Tüm bu malzeme ve teknik çeşitlilik sıklıkla endüstride kullanılmakla birlikte seramik sanatında da tercih edilmektedir. Öyle ki mevcut uygulamaların ötesinde seramik sanatçıları, sürdürülebilirliği ya da sınırları olmaksızın alternatif malzemeleri kalıp olarak kullanmış, seramik formlarında özgün bir teknik yakalamışlardır. Dolayısı ile seramik endüstrisinde uygulanabilirliği olmayan bu teknikler, doğrudan seramik sanatına mal edilebilecek ve örneklenebilecek önermelerdir. Seramik sanatında alternatif kalıplar deneysel uygulamalar sonucu özgün eserler üretmek için kullanılan yöntemleri içermektedir. Bu doğrultuda sanatçılar kağıt, ekmek, deri, kumaş, sünger vb. malzemeleri yaş çamuru şekillendirmek için kullanmaktadırlar. Bu araştırmada biçim değerleri üzerinden deneysel kalıp teknikleri ele alınarak sanatçı-teknik-eser bağlamında örnekler incelenmiştir. Böylece söz konusu özgünlük olduğunda, biçimsel süreci deneysel şekilde ilerletilen eserlerin sonuçları ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Sanat, Seramik, Kalıp, Alternatif, Teknik