ACTIVITIES OF BALIKESIR PEOPLE'S HOUSES REPRESENTATION BRANCH (1933-1951)

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 8, 1 - 40, 28.12.2023

Ahmet Ahcı

https://doi.org/10.53838/ankarad.1372010

Öz

BBalıkesir People House was opened on 24 February 1933 and its nine branches were active between 1933 and 1951. Among these branches, the Representation Branch, with its various activities, helped Balıkesir People's House to become one of the leading people's houses in Turkey. The branch used traditional arts such as theatre, puppetry, Karagöz and cinema. The branch staged open-air theatre productions in the People House Hall, schools and villages. The Branch also benefited from the Reading Theatre, also known as "Radiophonic Representation", where live readings were performed on certain days of the week through loudspeakers placed in different parts of Balıkesir. The successful branch also gave several performances outside the city. Thus, with its activities, the Representation Branch of the Balıkesir People's House made significant contributions to the prominence of the People's House compared to others, to meeting the theatre needs of the city and becoming an important socio-cultural centre, to the adoption of Atatürk's principles and reforms, to the socio-cultural change of society, to the change of the traditional perception of art and artists, especially regarding gender, and to the training of many leading artists in Turkish theatre and cinema.

Anahtar Kelimeler

People's House, Balıkesir People House, Representation, Branch, theater, representation

BALIKESİR HALKEVİ TEMSİL ŞUBESİ’NİN FAALİYETLERİ (1933-1951)

Öz

Balıkesir Halkevi, 24 Şubat 1933 tarihinde açılmış ve dokuz şubesi, 1933-1951 yılları arasında faaliyet göstermiştir. Bunlardan Temsil Şubesi, yaptığı çeşitli faaliyetlerle Balıkesir Halkevi’nin, Türkiye’de önde gelen Halkevleri’nden biri olmasını sağlamıştır. Şube, başta tiyatro olmak üzere kukla, Karagöz gibi geleneksel sanatlar ile sinemadan da faydalanmıştır. Şube, tiyatro eserlerini Halkevi salonunda, okullarda, köylerde açık havada da temsil etmiştir. Ayrıca, Balıkesir’in çeşitli yerlerine yerleştirilen hoparlörlerle haftanın belirli günlerinde canlı okuma yapılarak, “Radyofonik Temsil” olarak da nitelenen, Okuma Tiyatrosu’ndan da faydalanmıştır. Başarılı çalışmalar yapan şube şehir dışında da çeşitli temsiller vermiştir. Böylece Balıkesir Halkevi Temsil Şubesi yaptığı faaliyetlerle, Halkevinin diğerlerine göre öne çıkmasında, şehrin tiyatro ihtiyacının karşılanmasında, önemli bir sosyo-kültürel merkez olmasında, Atatürk ilke ve inkılaplarının benimsetilmesinde, toplumun sosyo-kültürel değişiminde, sanata ve sanatçıya olan bakış açısının, özellikle cinsiyet konusundaki geleneksel algının değişmeye başlamasında, Türk tiyatro ve sinemasında önde gelen birçok sanatçının yetişmesinde de önemli katkıları olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Halkevleri, Balıkesir Halkevi, Temsil Şubesi, Tiyatro, temsil

Kaynakça

• AHCI, Ahmet, Balıkesir H alkevi’nin Türk Modernleşmesi Yönündeki Faaliyetleri (19331951), Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2007. AKTAŞ, Elif- Yavuz Özdemir, “Bütünden Parçaya Halkevleri Şubeleri”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15/2, (2011), ss.187-204. AKYÜZ, Kenan, “Türk Ocakları”, Belleten Dergisi, 50/196 (Nisan 1986), ss.201-228. ALİ, Necip, “Halkevleri”, Ülkü Halkevleri Mecmuası, 2/ 9 (1933), ss.233-237. ALVER, Tolga, 1923-1938 Atatürk Dönemi Türk Tiyatrosunun Politik Tiyatro Kuramı ve İdeolojik Unsurlar Açısından İncelenmesi, Eskişehir Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, 2022. “Altı Ay İçinde Halkevimiz Neler Yaptı”, Kaynak, 137-138(Haziran-Temmuz 1944), s.296.