VAKIF ÜNİVERSİTELERİNDE ÇALIŞMA İLİŞKİSİNE SON VERİLEN ÖĞRETİM ELEMANLARININ YARGI YOLU SORUNU (TEMEL HAKLARA MÜDAHALE – ADİL YARGILANMA HAKKI – DEVLETİN POZİTİF YÜKÜMLÜLÜĞÜ)

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 2 - Cumhuriyetin 100. Yılına Armağan, 209 - 232, 11.01.2024

Mustafa Kılıçoğlu

Öz

Vakıf üniversitelerinin, en yalın haliyle, Devlet üniversitelerinin sayısal yetersizliği nedeniyle oluşan boşluğu dolduran bir işlevi bulunmaktadır. Vakıf üniversitelerinin, eğitim ve öğretim amaçlı kamu tüzel kişiliği bulunmakta olup, başka bir anlatımla, özel hukuk tüzel kişiliğinden ayrılır. Vakıf üniversitelerinin – tartışmalı da olsa – bu konumunun, vakıf üniversitesi öğretim elemanlarının statü hukukuna tabi olacağı sonucunu doğurup doğurmayacağı konusunda, gerek öğretide gerek yüksek yargı kararlarında farklı düşünceler bulunmaktadır. Aynı sorun, çalışma ilişkisine son verilen öğretim elemanlarının başvuracağı yargı yolunun belirlenmesinde de ortaya çıkmaktadır. Çalışanların işlerine son verilmesi, çalışanların temel haklarına müdahale teşkil ettiğinden ulusalüstü kuralların, göz önünde tutulması gerekmektedir. Adil yargılanma hakkı da bu kapsamdadır. İdari yargı yolunda tanık dinlenmesine dair açık bir yasal düzenleme bulunmamaktadır. Bu durum adil yargılanma hakkına aykırılığa sebep oluşturabilir. Tüm bu unsurların bir arada ele alınarak belirsizliğin ortadan kaldırılması için açık bir hukuki düzenleme gerekmektedir. Bu da Devlet’in pozitif yükümlülüğü kapsamındadır.

Anahtar Kelimeler

Vakıf Üniversitesi, Yargı Yolu, İş Sözleşmesi, İdari Sözleşme, Öğretim Elemanı

Kaynakça

• AKÜZÜM, Hüseyin Ural, Kamu Hukuku Açısından Vakıf Yükseköğretim Kurumları, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul 2016.
• AKTAŞ, Gülsüm, “Uyuşmazlık Mahkemesi Kararında İdari Yargının Görev Alanı Ölçütleri (Belirlenebilir mi?), Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, 70. Yıl Armağanı (s. 1-35)
• AKTAY, Ahmet Nizamettin /ARICI, Kadir / SENYEN-KAPLAN, Emine Tuncay, İş Hukuku, B.4, Ankara 2011.
• AKYILMAZ, Bahtiyar / SEZGİNER, Murat / KAYA, Cemil, Türk İdari Yargılama Hukuku, B.2, Ankara 2019.
• ATAY, Ender Ethem, İdare Hukuku, B.5, Ankara 2018.
• BAŞTERZİ, Fatma, “Vakıf Üniversitesi Öğretim Elemanı ile Yapılan Sözleşmenin hukuki Niteliği ve Bazı Yargısal Sorunlar Üzerine Bir Değerlendirme, Prof. Dr. Sarper Süzek’e Armağan, C.2, İstanbul 2011 (1301,1315).
• BİLGİN, Hüseyin, İdari Davalar ve Çözüm Yolları, B.2, Ankara 2020.
• ÇAĞLAYAN, Ramazan, İdare Hukuku Dersleri, B.5, Ankara 2017.
• ÇAĞLAYAN, Ramazan, İdari Yargılama Hukuku, B.8, Ankara 2017.
• ÇELİK, Ahmet Çelik, İdari Yargıda Tazminat Davaları, B.2, Ankara 2022.
• ÇELİK, Nuri, “Vakıf Üniversitesi Öğretim Üyeleri ile Yapılan Sözleşmelerin Hukuki Niteliği Konusundaki Uyuşmazlık Mahkemesi ve Diğer Yargı kararlarının Değerlendirilmesi”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi Dr. Ali Rıza Okur'a Armağan (3-16).
• ÇELİK, Nuri / CANİKLİOĞLU, Nurşen / CANBOLAT, Talat, İş hukuku Dersleri, B.33, İstanbul 2020.
• DEVELİOĞLU, Ferit, Osmanlıca -Türkçe Ansiklopedik Lügat, B.26, Ankara 2016.
• EKMEKÇİ, Ömer / GEMALMAZ, H. Burak / ASLAN, Volkan / YILMAZ H. Hilal, Anayasa Mahkemesine Başvurunun Temel Esasları ve İş ve Sosyal Güvenlik Hukukuna İlişkin Kararlar, İstanbul, 2022.
• EYRENCİ, Öner, “İş İlişkisinin Kurulması, Hükümleri ve İşin Düzenlenmesi Açısından Yargıtay’ın 2012 Yılı Kararlarının Değerlendirilmesi” Yargıtay’ın İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Kararlarının Değerlendirilmesi, Ankara 2012, (1-41).
• EYRENCİ, Öner / TAŞKENT, Savaş / ULUCAN, Devrim / BASKAN, Esra., İş Hukuku, B.10, İstanbul 2020.
• GİRİTLİ, İsmet / BİLGEN, Pertev, İdare Hukuku, İstanbul 1967.
• GÖKTAŞ, Seracettin, “Vakıf Üniversiteleri ile Öğretim Elemanları Arasındaki Hukuki İlişkinin Niteliği”, İş Hukukunun Güncel Konuları Sempozyumu, II, Ed. Prof. Dr. Emine Tuncay Kaplan, Ankara 2022 (57-88)
• GÖZLER, Kemal, İdare Hukuku Dersleri, B.5, Ankara 2007.
• GÖZ GÖZLER, Kemal, Türk Anayasa Hukuku, Bursa 2000LER, Kemal, İdare Hukuku, C.1, B.2, Bursa 2009.
• İNALCIK, Halil, Osmanlı imparatorluğu, Sultan ve Siyaset, C.2, B.7, İstanbul 2022 İZMİRLİOĞLU, Fatma Ayça, Vakıf Üniversitelerinde Çalışan Akademik Personelin Hukuku Statüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir 2017.
• KABAKÇI, Mahmut, “Vakıf Yükseköğretim Kurumu Öğretim Elamanının Taraf Olduğu Davalarda Yargı Yolu”, Prof. Dr. Savaş Taşkent’e Armağan, İstanbul 2019.
• KAPLAN, Gürsel, İdari Yargılama Hukuku, B.5, Bursa 2019.
• KILIÇOĞLU, Mustafa, İş Kanunu Şerhi, Ankara 1999.
• KILIÇOĞLU, Mustafa, İş Hukukunda Esneklik, Ankara 2021.
• KILIÇOĞLU, Mustafa / ŞENOCAK, Kemal, İş Güvencesi Hukuku, Ankara 2007.
• MOLLAMAHMUTOĞLU, Hamdi /ASTARLI, Muhittin / BAYSAL, Ulaş, İş Hukuku Ders Kitabı, C.1: Bireysel İş Hukuku B.4, Ankara 2020.
• ONAR, Sıddık Sami, İdare Hukukunun Umumi Esasları, C.III, B.3, İstanbul 1966.
• ONAR, Sıddık Sami, İdare Hukukunun Umumi Esasları, C.I, B.3, İstanbul 1966.
• ÖZAY, İlhan, Günışığında Yönetim, İstanbul 1986.
• SENYEN KAPLAN, E. Tuncay, Bireysel İş Hukuku, B.12, Ankara 2022.
• SEROZAN, Rona, Medeni Hukuk, Genel Bölüm / Kişiler Hukuku, İstanbul 2014.
• SEVER, Çiğdem, Bir Kamu Kurumu Olarak Vakıf Üniversiteleri ve Üniversitelerde Çalışan Akademisyenlerin Hukuki Statüsü, LHD – C. 14, S. 158, Y. 2016 (1175-1215).
• SÜZEK Sarper, İş Hukuku, B.21, İstanbul 2021.
• ULUÇ, Yusuf., Vakıflar Hukuku ve Mevzuatı, Ankara 2008.