Öz
Türk topraklarında 19. yüzyılda çok sayıda gezgin çeşitli amaçlarla
dolaştığı gibi bunlardan birisi de Edwin John Davis’tir. İngiliz vatandaşı olan
gezgin, İskenderiye’deki İngiliz okulu ve askeri birliğinde psikopos olarak görev
yapar. Bu görev sırasında 1875 yılında Türkiye’nin Akdeniz ve İç Anadolu Bölgesinin
bir kısmını gezer. Gezip gördüğü yerler ile ilgili hemen hemen birçok konuda bilgiler
verir. Genellikle gözlemlerini olduğu gibi aktarmaya çalışır ancak bazen
değerlendirmelerinde ikilem içerisinde kalır ve oryantalist bakış açısından
kurtulamaz. Gezi yolu üzerinde gördüğü Yörükler hakkında bilgiler verirken,
yolculuğu boyunca köylerden ziyade Yörüklerin bulunduğu çadırlarda
konakladığını belirtir ve buna neden olarak da temizlik, misafirperverlik ve
insan ilişkilerini gösterir. Çıktığı yolculukta, Karaman’dan Mersin’e dönerken
İbrala’dan sonra Karakuyu Yaylası’nda misafir olduğu Bahşiş Yörükleri Beyi
Mustafa Tekerlek hakkında verdiği bilgiler dönem içerisinde o yörede yaşayan
Yörüklere dair sosyo-ekonomik bakımdan olduğu kadar idareciler ile Yörükler
arasında yaşanan çatışmalar bakımından da önemli veriler içerir. Yine Yörük
Beyi’nin, yaşadığı yörede, Yörüklerin oynadığı role ilişkin önemli
değerlendirmeleri bulunur.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Adana Vilayet Salnamesi, 1293, Defa’ 4.Adana Vilayet Salnamesi, 1294, Defa’ 5.Akbayar, Nuri, Osmanlı Yer Adları Sözlüğü, İstanbul 2001, Tarih Vakfı Yurt Yayınları.Bilici, Z. Kenan, “Bir Gezginin Gözüyle 19. Yüzyılda Karaman’daki Anıtlar”, Milli Kültür, S. 56, (Mart 1987), s. 78-81.Çam, Nusret, “E. J. Davis’in Seyahatnamesine Göre 115 Yıl Önce Anadolu’dan Resimler”, Kültür ve Sanat, S. 11, (Eylül 1991), s. 50-55.Davis, E. J., Anatolica; Or, The Journal Of A Visit To Some Of The Ancient Ruined Cities Of Caria, Phrygia, Lycia, And Pisidia, London 1874. Davis, E. J., Anadolu XIX Yüzyılda Karya, Frigya, Likya ve Pisidya Antik Kentlerine Yapılan Bir Gezinin Öyküsü, (Çev. F. Yılmaz), İstanbul 2006, Arkeoloji ve Sanat Yayınları. Davis, E. J., Life İn Asiatic Turkey, A Journal Of Travel İn Cilicia, (Pedias And Trach(ea) İsauria, And Parts Of Lycaonia And Cappadocia, London 1879.Ferwerda, Frank Fokke, “Mersin’i Ziyaret Edenler: Peder Edwin John Davis”, Kebikeç, Y. 2, S. 5, (1997), s. 221-226.Pakalın, Mehmet Zeki, Sicill-i Osmanî Zeyli Son Devir Osmanlı Meşhurları Ansiklopedisi, C. XV, (Yay. Haz. A. Öztürk), Ankara 2008, TTK Yayınları.Sezen, Tahir, Osmanlı Yer Adları, Ankara 2006, T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Yayını.Şahin, Gürsoy, “İngiliz Gezgin Edwin John Davis’in Seyahatnamesine Göre XIX. Yüzyılın Son Çeyreğinde Adana ve Çevresi”, OSMED/Osmanlı Medeniyeti Araştırmaları Dergisi, C. 2, S. 2, (Ocak 2016), s. 60-77.Yalman (Yalgın), Ali Rıza, Cenupta Türkmen Oymakları, (Haz. S. Emir), C. I, Ankara 1977, Kültür Bakanlığı Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Temmuz 2019 |
| Gönderilme Tarihi | 8 Mayıs 2019 |
| Kabul Tarihi | 13 Haziran 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Cilt: 2 Sayı: 18 |
