AMASYA İLİNİN GASTRONOMİ TURİZMİ POTANSİYELİNE YÖNELİK KAVRAMSAL BİR ÇALIŞMA

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 1, 24 - 41, 31.12.2022

Erdal Ünsalan Kenan Pala

Öz

Farklı kültürler arasındaki benzerlik ve farklılıkları merak eden turistler için önemli bir referans noktası haline gelen gastronomi, insanların merakını gidermesi ile farklı toplumların mutfak kültürleri ve yeme-içme ritüelleri hakkında bilgi sahibi olmasına olanak vermesi itibariyle çokça tercih edilen bir turizm faaliyeti halini almıştır. Son yıllarda gastronomi turizmi, alternatif bir turizm çeşidi olarak turizm endüstrisinde ciddi bir yer edinmeye başlamıştır. Hemen hemen her bölge veya her şehir neredeyse yarış edercesine kendilerine özgü gastronomik değerlerini ön planı çıkararak turizm açısından cazibe oluşturma çabasına girmektedir. Amasya ili de bu gelişmeye paralel olarak mutfağını tanıtıp gastronomi turizminden pay alma çabasındadır. Bu anlamda gastronomide markalaşma amacıyla ilde üretilen yiyecek içeceklere ilişkin coğrafi işaretlere başvurarak menşei ya da mahreç işareti almış ve almaya devam etmektedir. Bununla birlikte il bazında yapılan bir takım etkinlik ve faaliyetler ile gerçekleştirilen akademik çalışmalar da kentin gastronomide markalaşma hedefine yardımcı olmaktadır. Bu çalışmada; Amasya ilinin gastronomi turizm potansiyelinin ortaya konulması, bu anlamda nelerin yapıldığının ve gastronomi turizminden hak ettiği payı alabilmesi için nelerin yapılması gerektiği ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler

Gastronomi, Gastronomi Turizmi, Amasya, Amasya Mutfağı

A CONCEPTUAL STUDY ON GASTRONOMY TOURISM POTENTIAL OF AMASYA

Öz

Gastronomy, which has become an important reference point for tourists who are curious about the similarities and differences between different cultures, has become a highly preferred tourism activity as it satisfies people's curiosity and allows them to have information about the culinary cultures and eating and drinking rituals of different societies. In recent years, gastronomy tourism has started to take a serious place in the tourism industry as an alternative tourism type. Almost every region or every city try to create attraction in terms of tourism by highlighting their unique gastronomic values almost as if they are competing. In parallel with this development, the province of Amasya is trying to promote its cuisine and get a share from gastronomy tourism. In this sense, for the purpose of branding in gastronomy, it has received and continues to receive the origin or geographical indication by applying to the geographical indications related to the food and beverages produced in the province. In addition, academic studies carried out with several events and activities carried out on a provincial basis also help the city's branding goal in gastronomy. In this study, The gastronomy tourism potential of Amasya is revealed, what is done in this sense and what needs to be done in order to get the share it deserves from gastronomy tourism has been revealed.

Anahtar Kelimeler

Gastronomy, Gastronomy Tourism, Amasya

Kaynakça

• Akbaba A, Kendirci P (2016) Gastronomi Turizmi ve Coğrafi İşaretlemeli Ürünler. İçinde O N Özdoğan (Ed.), Yiyecek İçecek Endüstrisinde Trendler 2. (Detay Yayıncılık, Ankara).
• Akgöl Y (2012) Gastronomi Turizmi ve Türkiye’yi Ziyaret Eden Yabancı Turistlerin Gastronomi Deneyimlerinin Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Aksoy M, Sezgi G (2015) Gastronomi Turizmi ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi Gastronomik Unsurları. Journal of Tourism and Gastronomy Studies 3(3): 79-89.
• Altınel H (2014) Menü Yönetimi ve Menü Planlama ( Detay Yayıncılık, Ankara).
• Amasya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü (2021) Amasya Turizmi. https://amasya.ktb.gov.tr/.
• Aslan H (2010) Gastronomi turizminin turizm eğitimi programlarındaki yeri ve önemi-bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çocuk Gelişimi ve Ev Ekonomisi Anabilim Dalı, Konya.
• Aslan Z, Güneren E, Çoban G (2014) Destinasyon Markalaşma Sürecinde Yöresel Mutfağın Rolü: Nevşehir Örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies 2(4): 3-13.
• Aydoğdu A, Duman S (2017) Destinasyon Çekicilik Unsuru Olarak Gastronomi Turizmi: Kastamonu Örneği. Turizm ve Araştırma Dergisi 6(1): 4-23.
• Baysal A, Küçükaslan N (2019) Beslenme İlkeleri ve Menü Planlaması (Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa).
• Berg I , Marion N, Bentley A (2003) Food Studies, In The Encyclopaedia of Food and Culture. Encyclopaedia of Food and Culture l: 102-103.
• Can A, Sünnetçioğlu S, Durlu F (2012) Füzyon Mutfağı Uygulamalarının Gastronomi Turizminin Gelişimine Katkısı. 13. Ulusal Turizm Kongresi. Antalya, Türkiye, Aralık 6-9.
• Çalışkan O (2013) Destinasyon Rekabetçiliği ve Seyahat Motivasyonu Bakımından Gastronomik Kimlik. Journal of Tourism And Gastronomy Studies 1(2): 39- 51.
• Dünya Turizm Örgütü (UNWTO) (2021) World Tourism Barometer. http://cf.cdn.unwto.org.
• Ercan F (2020). Türkiye’deki Gastronomi Turizmi Konulu Makalelerin Bibliyometrik Analizi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies 8 (2), 1058-1075.
• Eren S (2007) Türk Mutfağı ve HACCP Sistemi; Mutfak Profesyonellerinin Haccp Bilgilerinin Ölçülmesi. I. Ulusal Gastronomi Sempozyumu. Antalya, Türkiye, Mayıs 4-5.
• Gillespie C, Cousins JA (2001) European Gastronomy Into The 21st Century (Butterworth- Heinemann, Burlington, USA).
• Güveloğlu A (2016) Eski Yunan ve Roma’da filozof sofraları. Humanitas-Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi 4(7): 265-281.
• Hatipoğlu A (2014) Osmanlı Saray Mutfağının Gastronomi Turizmi Çerçevesinde İncelenmesi. Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• İlhan İ (2003) Gastronomi: Yeme- İçme Bilimi ve Sanatı (Hürriyet Agora).
• İnce C, Samatova G (2018). Gastronomi turizmi kapsamında yaşayan Kırgız mutfağının farkındalık düzeyi: Üniversite öğrencileri örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies 6(2): 369-386.
• Karasar N (2012) Bilimsel Araştırma Yöntemleri (Nobel Yayınları, Ankara).
• Kivela J, Crotts J C (2006) Tourism and Gastronomy: Gastronomy’s Influence on How Tourists Experience a Destination. Journal of Hospitality and Tourism Research 30: 354–77.
• Mason M C, Paggiaro A (2009) Celebrating Local Products: The Role of Food Events. Journal of Food Service Business Research 12(4): 364-383.
• Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı (2021) “Amasya Mutfağı Gastronomide Markalaşıyor” Proje Sonuç Raporu.
• Öney H (2016) Gastronomi Eğitimi Üzerine Bir Değerlendirme. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 35: 193-203.
• Özbay G (2017) Dünden Bugüne Gastronomi “Sarıışık M (Editör), Tüm Yönleriyle Gastronomi Bilimi İçinde (1-9)” (Detay Yayıncılık, Ankara).
• Pala K, Daşkın M (2021) Gastro-Tourısm: Tradıtıonal Amasya Gastronomy Recıpes (Iksad Publishing House, Ankara).
• Richards G (2002) Gastronomy: and Essential Ingredient in Tourism Production and Consumption? (Routledge, Londra, UK).
• Santich B (2004) The Study of Gastronomy And Its Relevance To Hospitality Education and Training. Hospitality Management 23: 15-24.
• Sarıışık M, Özbay G (2015) Gastronomi Turizmi Üzerine Bir Literatür İncelemesi. Anatolia Turizm Araştırmaları Dergisi 26(2): 264-278.
• Scarpato R (2002) Gastronomy as a Tourist Product: The Perspectives of Gastronomy Studies (Routledge, Londra, UK).
• Sökmen C, Özkanlı O (2018) Gastronomi Turizmi Alanyazının Gelişimi: Journal of Tourism and Gastronomy Studies Dergisinde Yayımlanan Makaleler Üzerine Bir İnceleme. Journal of Tourism and Gastronomy Studies 6(2): 99-127.
• Şimşek A, Aytuğar S (2021) Bolu İlinin Gastronomi Turizmi Potansiyelinin Belirlenmesi. Sivas İnterdisipliner Turizm Araştırmaları Dergisi 4(2): 110-124.
• Uyar H, Zengin B (2015) Gastronomi turizminin alternatif turizm çeşidi olarak değerlendirilmesi bağlamında gastronomi turizm indeksinin oluşturulması. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi 3(17): 355-376.
• Wolf E (2006) Culinary tourism: The hidden harvest (Kendall Hunt, Amerika Birleşik Devletleri).
• Yüncü H R (2010) Sürdürülebilir Turizm Açısından Gastronomi Turizmi ve Perşembe Yaylası. 10. Aybastı-Kabataş Kurultayı, 11: 27-34.