Çocuk Yoksulluğunun Sanat Tarihi Perspektifinden İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 14, 136 - 156, 31.12.2023

Evin Uygur

Öz

Yoksulluk, her dönem varlığını sürdüren ve her toplumda farklı düzeyde görülen bir olgu olarak karşımıza çıkmaktadır. Farklı biçimlerde ve boyutlarda şekil alarak refah anlayışına ket vuran yoksulluk, kırılgan gruplar; kadınlar, yaşlılar, engelliler vb. üzerinde daha çok hissedilebilir düzeydedir. Toplumu oluşturan korunmasız ve savunulmaya ihtiyaç duyan çocuklar da bu kırılgan gruplar içinde yer almaktadır. Çocuk yoksulluğu; ekonomi, politika, hukuk, sosyal, eğitim ve sanat tarihi gibi birçok açıdan ele alınabilmektedir. Bu çalışmada çocuk yoksulluğu, sanat tarihi disiplininde Gerçekçilik akımının sanat anlayışı olan “toplumsal gerçekçiliğin” 20. yüzyıldaki yansımaları çerçevesinde ele alınmıştır. Toplumsal gerçekçilik, sıradan insanların yaşamını ve toplumda yaşanan siyasi, sosyoekonomik dönüşümlerin insanlar üzerindeki etkilerini konu edinmektedir. Literatür taraması sonrası toplumsal gerçekçilik alanında öne çıkan Kathe Kollwitz, Antoni Berni ve Neşet Günal adlı sanatçıların çocuk yoksulluğunu konu edinen birer eseri ve bu eserlerin meydana geldiği toplumsal koşullara yer verilecektir. Bu amaçla, disiplinler arası bir yaklaşımla her toplumda kaçınılmaz olan yoksulluk sorununu çocuklar üzerinden ele alan sanatçıların katkıları değerlendirilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

yoksulluk, çocukluk, çocuk yoksulluğu, sanat tarihi ve çocuk yoksulluğu, toplumsal gerçekçilik

Kaynakça

• Akbaş, E.ve Topçuoğlu, A. R. (2009). Modern Çocukluk Paradigmasının Oluşumu- Eleştirel Bir Değerlendirme. Toplum ve Sosyal Hizmet, 20 (1), 95- 103.
• Alcock, P. (1997) Definingpoverty. In Under standingPoverty. London: Palgrave.
• Atkinson, B. A. (2018). Eşitsizlik, Ne Yapılabilir? (Ö. Limanlı ve E. Kaya, Çev.). Ankara: Efil Yayınevi.
• Ayan, M. H. (2008). Weimar Dönemi Kadın Devrimci Ruhu ile K‐theKollwitz. Sanat ve Tasarım Dergisi, 1 (1), 33-63.
• Bal, A. A. (2012). Toprak Kesilen Bedenler; Neşet Günal’ın Kırsal Yaşam Manzaraları. Acta Turcica, (1),132-140.
• Balkır, S. (2020). Sanat-Sanatçı ve Bir Meta Nesnesi Olarak Sanat Eseri. Journal of Arts, 3 (1), 31-44.
• Batur, E. (2000). Başkalaşımlar XI-XX (1.bs.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Berksoy, F. (1998). 20. Yüzyıl Batı ve Türk Resminde Toplumsal Gerçekçilik. İstanbul: Bakışlar Matbaacılık.
• Bozkurt, A. (2014). Gerçekçilikten Yeni Gerçekçiliğe. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Buğra, A. (2010). Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika (4.bs.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Çiçek, V. (2010). 19. Yüzyıl Sonrası Resim Sanatında ve Türk Resminde Toplumsal Gerçekçi Eğilimler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Dökeroğlu, T. Ö. (2019). Acının Resmini Yapmak, Kathe Kollwitz Resimleri Üzerinden Bir Bakış. International Journal of Interdisciplinary and Intercultaral Art, 4 (7), 163-178.
• Elkınd, D. (1999). “Çocuk ve Toplum”(D. Öngen, Çev.). Ankara: Ankara Üniversitesi Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları.
• Ergun, S. (2010). Arjantin’in Ekonomik İstikrarsızlık Tarihi: İnişler ve Çıkışlar. Akademik Bakış Dergisi, 20, 1-18.