Dorylaion’dan Yeni Bir Mezar Yazıtı: Gaius Cercenius Domitius Aelianus / A New Grave Inscription from Dorylaion: Gaius Cercenius Domitius Aelianus

Yıl 2023, Sayı: 22, 133 - 146, 02.01.2024

Emre Erten Necmettin Eraydın

https://doi.org/10.58488/collan.1348909

Öz

Bu makalede Eskişehir İli, Mihalgazi İlçesi, Alpagut Mahallesi’nden Roma İmparatorluk Dönemi’ne tarihlenen Hellence bir mezar yazıtı tanıtılmaktadır. Söz konusu eser 2022 yılında Doç. Dr. Emre Erten başkanlığında yürütülen Eskişehir İli Epigrafik Yüzey Araştırması kapsamında kayıt altına alınmıştır. Bu makalede, söz konusu yazıt ile Eskişehir’in güneyindeki Ilıca Köyü’nde bulunan ve 1902 yılında H. v. Prott tarafından yayınlanan bir başka yazıt karşılaştırılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Phrygia, Dorylaion, Alpagut, Mezar Yazıtı, Latin kökenli isim, Hellenizasyon, Romanizasyon, Helvia Paula

Destekleyen Kurum

T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü

Proje Numarası

Proje No.: YA012604

Teşekkür

Eskişehir ili, Mihalgazi, Sarıcakaya, Tepebaşı, Odunpazarı, İnönü, ve Günyüzü ilçelerinde yürütmekte olduğumuz “Eskişehir İli Epigrafik Yüzey Araştırması” başlıklı projemize verdiği izinle destek olan T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’ne teşekkürü bir borç bilirim.

Kaynakça

• Altınbıçak, H.N. 2020 Nakoleia Kenti Eski Yunanca ve Latince Yazıt Kataloğu. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Antalya.
• ANRW Aufstieg und Niedergang der römischen Welt.
• Arslan, M. 2007 Mithridates VI Eupator. Roma’nın Büyük Düşmanı. Odin Yayıncılık, İstanbul.
• Avram, A. 2010 La regle ďor” de la morale sur une Épitaphe de Phrygie. Şurada: Jackson, T.N.; I. G. Konovalova et G. R. Tsetskhladze (Eds.), Gaudeamus Igitur: Studies to Honor the 60th Birtday of A. V. Podossinov, Moscou: 29-32.
• Avram, A. 2016 Propriétaires et citoyens à Dorylaion: enquête sur les citoyens romains et les villages sur le territoire, şurada: F. Lerouxel -A.V. Pont (éd.), Propriétaires et citoyens dans l’Orient romain, Scripta Antiqua 84, Bordeaux, 2016.
• Bosch, E. 1950: Colonia Iulia Concordia Apamea Sikkeleri. Tarih Dergisi, cilt 1, sayı. 2: 237-262.
• Corsten, Th. 2010 Names in -ΙΑΝΟΣ in Asia Minor. A preliminary study. Şurada: Onomatologos. Studies in Greek Personal Names presented to Elaine Matthews, R. W. V. Catling-F. Marchand (eds.), Oxford: 456-463.
• Corsten, Th. 2014 Küçük Asya’da -ianos ile Türetilmiş İsimlerle İlgili Bir Ön Çalışma. (Çev. G. Peker), Eskiçağ Yazıları 7, Akron, Eskiçağ Araştırmaları Akdeniz Üniversitesi Akdeniz Dillerini ve Kültürlerini Araştırma Merkezi Dizisi 9, (ed. N.E. Akyürek Şahin-M.E. Yıldız-H. Uzunoğlu), Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul:1-17.
• Dönmez-Öztürk, F. 2011 Lykia Bölgesi’nde Roma Vatandaşlık Hakkı Verme Politikası (Principatus’un Başlangıcından M.S. 212’ye Kadar). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
• Eck, W. 2000 Latein als Sprache politischer Kommunikation in Städten der östlichen Provinzen. Chiron 30: 641-660.
• Eckhardt, B. 2016 Romanization and Isomorphic Change in Phrygia: the Case of Private Associations. JRS 106: 147-171.
• Eraydın, N. 2021 Epigrafik, Nümizmatik ve Edebi Belgeler Işığında Synnada Tarihi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
• Erten, E. 2023 Zwei neue Inschriften aus Dorylaion/Dorylaion’dan İki Yeni Yazıt. Libri 9: 1-12.
• Gatzke, A.F. 2013 Language and Identity in Roman Anatolia: A Study in The Use and Role of Latin in Asia Minor. A Dissertation in History, The Pennsylvania State University The Graduate School College of the Liberal Arts.
• Haspels, C.H.E. 1971 The Highlands of Phrygia. Sites and Monuments. 2 vols., Princeton.
• Heberdey, R.-Wilhelm, A. 1896 Reisen in Kilikien, Kaiserliche [Österreichische] Akademie der Wissenschaften, Philosophisch-historische Klasse, Denkschriften, [DAW], 44,6, Vienna.
• Holtheide, B. 1983 Römische Bürgerrechtspolitik und römische Neubürger in der Provinz Asia. Freiburg.
• IAnazarbos Die Inschriften von Anazarbos und Umgebung I: Inschriften aus dem Stadtgebiet und der nächsten Umgebung der Stadt. 2 vols. M.H. Sayar, IGSK 56, Bonn, 2000.
• IByzantion Die Inschriften von Byzantion, A. Lajtar, IGSK 58, Teil 1, Bonn, 2000.
• IGR 3 Inscriptiones graecae ad res romanas pertinentes. René Cagnat et al. (eds.) 3 vols. Paris 1901-1927, Vol. 3, fasc. 1-6, with Jules F. Toutain, Pierre Jouguet and Georges Lafaye, Paris 1902-1906, Reprint: Chicago, Ares,1975. I GSK Die Inschriften griechischen Städte aus Kleinasien.
• Kajanto, I. 1965 The Latin Cognomina, Helsinki.
• Lewis, C.T.-Short, C. 1891 A New Latin Dictionary, New York.
• LGPN 5C A Lexicon of Greek Personal Names 5C: Inland Asia Minor. J.S. Balzat-R.W.V. Catling-É. Chiricat-T. Corsten (eds.), Clarendon Press, Oxford, 2018.
• MAMA Monumenta Asiae Minoris Antiqua.
• MAMA 4 Monuments and Documents from Eastern Asia and Western Galatia. W.H. Buckler-W. M. Calder-W. K. Ch. Guthrie (eds.), Manchester, 1933.
• MAMA 5 Monuments from Dorylaeum et Nacolea. C. W. M. Cox - A. Cameron (ed.), Manchester, 1937. McLean, B.H. 2002 An Introduction to Greek Epigraphy of the Hellenistic and Roman Periods from Alexander the Great down to the Reign of Constantine (323 B.C.-A.D. 337), Ann Arbor. MDAI(A) Mitteilungen des deutschen archäologischen Instituts. Athenische Abteilung.
• Pilhofer, S. 2005 Romanisierung in Kilikien? Das Zeugnis der Inschriften. Herbert Utz verlag, München.
• Prott, Hv. 1902 Funde. MDAI(A) 27, Heft 3: 266-271.
• Salomies, O. 2001 Roman Nomina in The Greek East. Observations on some Recently Published Inscriptions. Arctos 35: 139-174.
• Schulze, W. (1904) 1991 Zur Geschichte lateinischer Eigennamen, Darmstadt.
• SEG Supplementum Epigraphicum Graecum.
• Sherwin-White, A.N. 1974 The Roman Citizenship. A Survey of its Development into a World Franchise. ANRW 1, 2: 23–58.
• TAM Tituli Asiae Minoris.
• TAM 5.1 Tituli Lydiae linguis Graeca et Latina conscripti. 2 vols. P. Herrmann (ed.), Vienna.
• Thonemann, P. 2013 Phrygia: An Anarchist History, 950 BC – AD 100. Şurada: Roman Phrygia. Culture and Society, P. Thonemann (ed.), Cambridge: 1-40.
• Tüzün, B. 2021 Phrygia’nın Latince ve Latince-Yunanca Çift Dilli Yazıt Kataloğu. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Antalya.
• Waelkens, M. 1986 Die kleinasiatischen Türsteine: typologische und epigraphische Untersuchungen der kleinasiatischen Grabreliefs mit Scheintür. Mainz am Rhein.
• West, M.G. 2003 Roman Name Tables, L. L. West (ed.).