Hentbolda Kaleci

Yıl 2023, Cilt: 01 Sayı: 01, 45 - 55, 15.06.2023

Celal Gençoğlu Hikmet Gümüş

Öz

Hentbolda kaleciler, rakibin gol girişimini engelledikleri için maç sonucuna büyük etkisi olan bir pozisyon olduğundan takımlarında kritik bir rol oynamaktadır. Bu mini derleme, kalecilerde performansı öncelleme, bilişsel işlev, fiziksel gereksinimler, yaralanma ve kurtarış yüzdesi başarısı etkenlerine odaklanarak incelemeyi amaçlamaktadır. Fiziksel gereksinim çalışma sonuçları, kalecilerde güç, çeviklik, esneklik ve dayanıklılığın kombinasyonu bu pozisyon için önemli kondisyonel parametreler olduğunu ortaya koymaktadır. Patlayıcı hareketler, yön değiştirme ve sıçramalar, performansı optimize etmek ve yaralanma riskini en aza indirmek için gereken bileşenlerdir. Ayrıca, hentbolun dinamik ve temasa dayalı doğası kaleciler için meydana gelen yaralanmalarda önemli bir endişe kaynağıdır ve hentbol kalecilerinde şutları bloke ederken tekrarlayan hiperekstansiyon travmasının neden olduğu belirli bir yaralanma türü gözlenmektedir. Önemli bir bilişsel beceri olan öncelleme kalecilerin topun yörüngesini ve yönünü tahmin etmelerini sağlayarak kurtarışlar yapmak için kendilerini en uygun şekilde konumlandırmalarına olanak tanır. Ek olarak, karar verme, reaksiyon süresi ve uzamsal farkındalık gibi bilişsel işlevler, bir kalecinin genel performansında hayati rol oynar. Dahası, kurtarış başarısı bir kalecinin performansının temel bir yönü olup, teknik, refleksler, el-göz koordinasyonu ve pozisyon alma, kalecinin başarılı kurtarışlar yapmasına katkıda bulunur. Bu mini derleme, hentbol kalecisi performans faktörleri hakkındaki mevcut araştırmaları sentezleyerek öncelleme, bilişsel işlev, fiziksel gereksinimler, yaralanmayı önleme ve kurtarış başarısının önemini vurgulamaktadır. Kalecilerde performans bileşenlerini kapsamlı bir şekilde inceleyen bu çalışma, hentbolda antrenörler, sporcular ve araştırmacılar için değerli bilgiler sağlamaktadır. Bu faktörler arasındaki etkileşimi anlamak, antrenman protokollerinin, yaralanma önleme stratejilerinin ve performans geliştirme programlarının düzenlenmesini kolaylaştırabilir ve sonuç olarak hentbol kaleciliğinin genel kalitesini ve etkinliğini artırabilir.

Anahtar Kelimeler

Kaleci, antizipasyon, fiziksel gereksinim, yaralanma, bilişsel

Kaynakça

• Debanne, T., & Laffaye, G. (2011). Predicting the throwing velocity of the ball in handball with anthropometric variables and isotonic tests. Journal of Sports Sciences, 29(7), 705-713.
• Dumitru, D. C. (2010). The importance of a specific warm-up on the performance of the handball goalkeeper. Journal of Physical Education & Sport, 28(3), 23–31.
• García-Sánchez, C., Navarro, R. M., Karcher, C., & de la Rubia, A. (2023). Physical Demands during Official Competitions in Elite Handball: A Systematic Review. International Journal of Environmental Research and Public Health, 20(4), 3353. https://doi.org/10.3390/ ijerph20043353
• Hansen, C., Sanz-Lopez, F., Whiteley, R., Popovic, N., Ahmed, H. A., & Cardinale, M. (2017). Performance analysis of male handball goalkeepers at the World Handball championship 2015. Biology of sport, 34(4), 393-400.
• Hatzimanouil, D. (2011). Six + one: Technic – Tactic – Goalkeeper’s training in handball.
• Hatzimanouil, D., Saavedra, J. M., Stavropoulos, N., Pic, M., Mavromatis, G., & Lozano, D. (2022). Performance analysis of goalkeepers and final team rankings in men's international handball championships. Journal of Physical Education and Sport, 22(8), 1905-1914.
• Huesmann, K., Loffing, F., Büsch, D., Schorer, J., & Hagemann, N. (2022). Varying degrees of perception-action coupling and anticipation in handball goalkeeping. Journal of Motor Behavior, 54(4), 391-400. DOI: 10.1080/00222895.2021.1984868
• Justin, I., Vuleta, D., Pori, P., Kajtna, T., & Pori, M. (2013). Are taller handball goalkeepers better? Certain characteristics and abilities of Slovenian male athletes. Kinesiology, 45(2), 252-261.
• Krawczyk P., & Bodasiński S. (2020a). The participation of the defender and the actions of handball goalkeepers’ during throws from pivot and wing positions. Journal of Physical Education and Sport, 20, 3298-3305.
• Krawczyk P., Cackowski M.& Dziubek Ł. (2020b) The participation of the defender and the actions of handball goalkeepers in the situation of throws from backcourt positions, International Journal of Performance Analysis in Sport, 20:3, 445-455, DOI: 10.1080/24748668.2020.1753966
• Lijewski, M., Burdukiewicz, A., Pietraszewska, J., Stachoń, A., Andrzejewska, J., & Chromik, K. (2019). Anthropometric and strength profiles of professional handball players in relation to their playing position–multivariate analysis. Acta of bioengineering and biomechanics, 21(4), 147-155.
• Luteberget, L. S., & Spencer, M. (2017). High-intensity events in international women’s team handball matches. International journal of sports physiology and performance, 12(1), 56-61.
• Manchado, C., Pers, J., Navarro, F., Han, A., Sung, E., & Platen, P. (2013). Time-motion analysis in women’s team handball: importance of aerobic performance.
• Michalsik, L. B., Aagaard, P., & Madsen, K. (2015). Technical activity profile and influence of body anthropometry on playing performance in female elite team handball. The Journal of Strength & Conditioning Research, 29(4), 1126-1138.
• Mónaco, M., Rincón, J. A. G., Ronsano, B. J. M., Whiteley, R., Sanz-Lopez, F., & Rodas, G. (2019). Injury incidence and injury patterns by category, player position, and maturation in elite male handball elite players. Biology of sport, 36(1), 67-74.
• Pascual, X., Lago, C., & Casáis, L. (2010). The influence of the goalkeeper efficiency in handball teams performance. Apunts Educ Fís Deporte, 99(1), 72-81.
• Popovic, N., & Lemaire, R. (2002). Hyperextension trauma to the elbow: radiological and ultrasonographic evaluation in handball goalkeepers. British journal of sports medicine, 36(6), 452-456.
• Póvoas, S. C., Ascensão, A. A., Magalhães, J., Seabra, A. F., Krustrup, P., Soares, J. M., & Rebelo, A. N. (2014). Physiological demands of elite team handball with special reference to playing position. The Journal of Strength & Conditioning Research, 28(2), 430-442.
• Pueo, B., Espina-Agullo, J. J., Selles-Perez, S., & Penichet-Tomas, A. (2020). Optimal body composition and anthropometric profile of world-class beach handball players by playing positions. Sustainability, 12(17), 6789.
• Rivilla-Garcia, J., Calvo, J.L., & van den Tillaar, R. (2016). Comparison of throving velocity between first and second offensive line handball players. Kinesiologia Slovenica, 22(3), 5-15.
• Seil, R., Rupp, S., Tempelhof, S., & Kohn, D. (1998). Sports injuries in team handball: a one-year prospective study of sixteen men’s senior teams of a superior non professional level. The American journal of sports medicine, 26(5), 681-687.
• Struzik, A. (2020). The handball goalkeeper–characteristics of the position, play, techniques, training. Central European Journal of Sport Sciences and Medicine, 32, 97-113.
• Tyrdal, S., & Bahr, R. (1996). High prevalence of elbow problems among goalkeepers in European team handball‐‘handball goalie's elbow’. Scandinavian journal of medicine & science in sports, 6(5), 297-302.
• Zapardiel, J. C., Vila, H., Manchado, C., Rivilla-Garcia, J., Ferragut, C., & van den Tillaar, R. (2019). Effect of opposition and effectiveness of throwing from first and second line in male elite handball during competition. Kinesiologia Slovenica, 25(1), 35–44.