Artificial Intelligence And Telemedicine Applications In Health Tourism Marketing

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 2, 134 - 149, 31.12.2023

Özge Aykın Fazilet Uluhan İsmail Gümüş Şamil Çabuk Uğur Bozbayır Volkan Duran Cem Özbay Burcu Özbay Şafak Ezgi Gündoğmuş Merve Türkegün Şengül İshak Suat Övey

https://doi.org/10.52148/ehta.1396111

Öz

Technological developments accelerated with the Industrial Revolution have started to be used effectively in health tourism marketing, and its applicability in health tourism has increased competition between countries and even continents. Technological advances in artificial intelligence and telemedicine have reduced the time and economic costs of travel within the scope of health tourism while increasing the efficiency of health tourism and the number of patients benefiting from health services every day. Artificial intelligence and telemedicine accelerate diagnosis, detection and treatment services, and their use is increasing as an alternative to uninterrupted access to healthcare providers in problems caused by global pandemics such as Covid 19. This study employs qualitative analysis and aims to evaluate artificial intelligence and telemedicine applications in terms of health tourism marketing.

Anahtar Kelimeler

Health tourism, artificial ıntelligence, marketing, digital marketing, telemedicine.

Sağlık Turizm Pazarlamasında Yapay Zekâ ve Teletıp Uygulamaları

Öz

Sanayi devrimi ile hızlanan teknolojik gelişmeler sağlık turizmi pazarlanmasında etkin olarak kullanılmaya başlanmış, sağlık turizminde uygulanabilirliği ülkeler arası hatta kıtalar arası rekabeti arttırmıştır. Yapay zeka ve tele tıptayaşanan teknolojik ilerlemeler sağlık turizmi kapsamında yapılan seyahatleri zamansal ve ekonomik olarak maliyeti düşürürken sağlık turizminde her geçen gün verimliliği ve sağlık hizmetlerinden faydalanan hasta sayısını arttırmaktadır. Yapay zeka ve tele tıp; teşhis, tanı ve tedavi hizmetlerini hızlandırmakta, Covid 19 gibi küresel çaptaki pandemiden kaynaklı sağlık hizmeti sunucularına kesintisiz ulaşmada alternatif olması nedeniyle kullanımı da artmaktadır. Bu çalışma da nitel analiz uygulanmakta ve yapay zeka ile tele tıp uygulamalarını sağlık turizmi pazarlaması açışından değerlendirmek amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sağlık turizmi, yapay zeka, pazarlama, dijital pazarlama, teletıp.

Etik Beyan

The manuscript has not been previously published anywhere and not have grant support. Ethic commitee approval: Since the present study is a review article, the authors clearly declare that no ethics committee authorisation is required. Conflict of interest: No conflict of interest was declared by the authors.

Destekleyen Kurum

Financial disclosure: The authors declared that this study has received no financial support.

Kaynakça

• Accuveint. V. (2023). Accuvein Vein Visualization: The Future Of Healthcare is Here. Https://www.accuvein.Com/Why-Accuvein/Ar/, Erişim Tarihi: 13.10.2023
• Aksakal, N. Y., & Ülgen, B. (2021). Yapay Zekâ ve Geleceğin Meslekleri. Trt Akademi, 6(13), 834-853. Akyılmaz, B. (2021). Yapay Zekâ Temelli Gözetim Teknolojileri ve Pazar İlişkisi. Dijital Pazarlamada Güncel Araştırmalar, 81.
• Alkaddour, M. (2022). Pazarlamada Yapay Zeka Kullanımı. İşletme ve Girişimcilik Araştırmaları Dergisi, (1), 48-66.
• Alkan, A., & Mirici, N. A. (2021). Covıd-19 Pandemisinde Tele-Medicine. Covıd-19 Pandemisinden Öğrendiklerimiz, Gelecek Öngörüleri ve Yarının Planlanması, Bölüm 21, 241-246.
• Anonim, (2023a). Tele-Tıp ile Hastaneler Her Yerde, <Https://Thinktech.Stm.Com.Tr/Uploads/Docs/1608827130_Stm-Blog-Teletip.Pdf>, Erişim Tarihi: 24.07.2023
• Anonim, (2023b). Https://Www.Milleni.Com.Tr/Blog/Teknoloji/Metaverse-Nedir. Erişim Tarihi: 12.10.2023
• Arık, Y. (2023). Tele-Tıp Uygulamalarının Sağlık Hizmetleri Pazarlaması Kapsamında Değerlendirilmesi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 26(2), 511-534.
• Arif, M. (2021). Aile Hekimliği Kliniği Kırsal Bölgede Gebe İzlemlerinde Ultrasonografinin Kullanılabilirliği Bir Aile Hekimliği Araştırması. (Tıpta Uzmanlık Tezi). Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Bursa Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Bursa.
• Aydın, O. (2012). Türkiye’de Alternatif Bir Turizm; Sağlık Turizmi. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14(23): 91-96.
• Aydoğmuş, U., Aykın, Ö., (2020). Dijital Pazarlama ve Tüketicinin Yeni Yüzü. Pazarlamada Güncel Çalışmalar. İksad Yayınevi, ISBN: 978-625-7687-20-1.
• Aykın, Ö., (2021a). Tüketici Davranışı ile İlgili Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi. Tüketici Davranışları-3-Güncel Akademik Çalışmalar. Eğitim Yayınevi. ISBN: 978-625-7405-95-9.
• Aykın, Ö. (2021b). Sağlık Turizmi Pazarlamasında Sosyal Medya Araçlarının Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Değerlendirilmesi (Master'sThesis, Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi/Lisansüstü Eğitim Enstitüsü/Sağlık Turizmi Ana Bilim Dalı).
• Aykın, Ö., (2020). İlişkisel Pazarlama Ekseninde Sağlık Turizmi Pazarlaması. İktisadi ve İdari Bilimlerde Teori ve Araştırmalar, Gece Kitaplığı Akademi. ISBN: 978-625-7243-51-3.
• Barry, D. M., Ogawa, N., Dharmawansa, A., Kanematsu, H., Fukumura, Y., Shirai, T., Et Al. (2015). Evaluation Forstudents’ Learning Manner Using Eyeblinking System İn Metaverse. Procedia Computer Science. 60, 1195-1204. Https://Doi.Org/10.1016/J.Procs.2015.08.181. Erişim Tarihi: 13.10.2023
• Bashshur, R. L. (1995). On The Definition And Evalution Of Telemedicine. Telemedicine Journal, 1(1), 19-30.
• Başer, M. Y., & Olcay, A. (2022). Akıllı Turizmde Yapay Zekâ Teknolojisi. Gaziantep University Journal Of Social Sciences, 21(3), 1795-1817.
• Bayhan, Ö. (2001). Teletıp Sistemleri ve Uzaktan Hasta Takip Sistemi Tasarımı. (Yüksek Lisans Tezi). Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Mühendislik ve Fen Bilimleri Enstitüsü, Kocaeli.
• Cengiz, M. (2023). “Teletıp Nedir? Teletıp Uygulamaları Hakkında Herşey! ”<Https://Www.Hastanemyanimda.Com/Blog/Teletip-Nedir-Teletip-Uygulamalari-Hakkinda-Hersey/73>1 Ocak 2023 Erişim Tarihi:13.10.2023
• Coombs, B. (2022). CVS Files To Trade Mark its Pharmacy And Health Clinics in The Metaverse, Https://Www.Cnbc.Com/2022/03/04/Cvs-Files-To-Trademark-İts-Pharmacy-And-Health-Clinics-İn-The-Metaverse-.Html, Erişim Tarihi: 29.03.2022.
• Çabuk, Ş., (2023). Sağlık Çalışanlarının Sağlık Turizmi İle İlgili Farkındalık Düzeylerinin Belirlenmesi Ve Teletıp Uygulamasının Sağlık Turizmi Ve Sağlık Hizmeti Sunumu Açısından Uygulanabilirliğinin Değerlendirilmesi: Bozyazı İlçesi Örneği (Yüksek Lisans Tezi). Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi Lisans Üstü Eğitim Enstitüsü Sağlık Turizmi Anabilim Dalı.
• Çam, O., & Çuhadar, D. (2011). Ruhsal Hastalığa Sahip Bireylerde Damgalama Süreci ve İçselleştirilmiş Damgalama. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2(3), 136-140.
• Çavdar, P. (2022). Türk Hukuku ve Avrupa Birliği Direktifleri Işığında Tele-Tıp. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 30(2), 755-785.
• Çelebi, Ö. F., Aksoy, N. C., Alan, A. K., & Kabadayı, E. T. (2023). İleri Teknolojiler, Yapay Zekâ Temelli Çözümler: Duygu Odaklı Bir Yaklaşım. Öneri Dergisi, 18(60), 367-395.
• Deniz, E., Doğan, O., & Köse, G. (2023). Sağlık Turizminde Deneyimsel Pazarlama İçin Gerçeklik Uygulamalarının Potansiyeli, Ahi Evran III- International Conference On Scientific Research May 3-4, 2023 / Full Textsbook, 288 – 298.
• Dilbaz, B., Kaplanoğlu, M., &Kaya, D. (2020). Teletıp ve Telesağlık: Geçmiş, Bugün ve Gelecek. Eurasian Journal Of Health Technology Assessment, 4(1), 40-56.
• Doğramacı, Y. G. (2020). Teletıp, Sağlık Turizmi ve Uzaktan Sağlık Hizmetleri: Mesafeli Sözleşmeler. İstanbul Hukuk Mecmuası, 78(2), 657-710.
• Durukal, E., & Armağan, E. (2022). Metaverse ve Pazarlamaya Etkileri. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 11(3), 1890-1909. Erbayraktar, A. (2021). Olası Telesağlık Senaryolarının İzmir'deki Aile Hekimleri Asistanları Tarafından Değerlendirilmesi. (Tıpta Uzmanlık Tezi). İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, İzmir Atatürk Eğitim Ve Araştırma Hastanesi, İzmir.
• Ercan, F. (2020). Turizm Pazarlamasında Yapay Zekâ Teknolojilerinin Kullanımı ve Uygulama Örnekleri. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, 23(2), 394-410.
• Gençoğlu, F. (2021). Türk Telekom'un 5G Bağlantısı ile Çevrimiçi Ameliyat Gerçekleştirildi. Https://Www.Aa.Com.Tr/Tr/Sirkethaberleri/Bilisim/Turk-Telekomun-5g-Baglantisi-İle-Cevrim-İci-Ameliyat-Gerceklestirildi/668281, Erişim Tarihi: 12/10/2023.
• Grigsby, J., &Sanders, J. H. (1998). Telemedicine: Where it is Andwhereit'sgoing. Annals of İnternalmedicine, 129(2), 123-127.
• Güneç, H. G., Gökyay, S. S., Kaya, E., & Aydın, K. C. (2022). Toplum Yapay Zeka ile Dental Tanı Konmasına Hazır Mı?. Selcuk Dental Journal, 9(1), 200-207.
• Gür, Y. E. (2022). Yapay Zekâ ve Pazarlama İlişkisi. Fırat Üniversitesi Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 6(2), 131-148.
• Gürgen, G. (2021). Toplumumuzun Teletıp Uygulamalarına Yaklaşım ve Genel Tutumları. (Tıpta Uzmanlık Tezi). İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İzmir
• Hoşman, İ. (2018). Sağlık Sektöründe Tele-Tıp Uygulamalarına İlişkin Boyutlar: Sağlık Hizmetinden Yararlanan Katılımcıların Görüşlerine İlişkin Bir Araştırma. (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Işık, A., & Güler, İ. (2010). Teletıpta Mobil Uygulama Çalışması ve Mobil İletişim Teknolojilerinin Analizi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 3(1), 1-10.
• Jeon, J.H. (2021). A Study On Education Utilizing Metaverse For Effective Communication in A Convergence Subject. International Journal Of Internet, Broad Casting And Communication. 13(4), 129-134. Http://Dx.Doi.Org/10.7236/IJIBC.2021.13.4.129. Erişim Tarihi: 13.10.2023.
• Kamran, H. (2021). Pazarlamada Yapay Zekânın Kullanımı: Yapay Zekâ Pazarlama Araçlarının Tüketici Kabulüne İlişkin Bir Araştırma (Doctoral Dissertation, Bursa Uludag University (Turkey)).
• Kaplan, A.M., Haenlein, M. (2019). Siri, Siri, İn Myhand: Who's The Fairest in The Land? On The İnterpretations, İllustrations, Andimplications Of Artificialintelligence. Business Horizons. 62 (1), 15-25. Https://Doi.Org/10.1016/J.Bushor.2018.08.004. Erişim Tarihi: 13.10.2023
• Kaplanoğlu, D.K., &Kaplanoğlu, M., &Dilbaz, B.(2020). “Teletıp Ve Telesağlık: Geçmiş, Bugün Ve Gelecek” < Https://Dergipark.Org.Tr/En/Download/Article-File/1281580> Erişim Tarihi: 20.10.2023
• Karaman, Ö. (2021). Yapay Zekâ Destekli Kişiselleştirme Algoritmalarının Tüketici Zihninde Filtre Balonu Yaratma Etkisinin İncelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 12(32), 1339-1351.
• Kavut, S. (2022). Türkiye’de Yapay Zeka Alanında Yazılan Tezlerin İçerik Analizi Yöntemiyle İncelenmesi. Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi, (41), 80-98.
• Kaynar, H. (2023). “Teletıp Nedir? Teletıp Uygulamaları Hakkında Herşey!” <Https://Www.Hastanemyanimda.Com/Blog/Teletip-Nedir-Teletip-Uygulamalari-Hakkinda-Hersey/73>, 1 Ocak 2023. Erişim Tarihi: 13.10.2023
• Koçyiğit, A., & Darı, A. B. (2023). Yapay Zekâ İletişiminde Chatgpt: İnsanlaşan Dijitalleşmenin Geleceği. Stratejik Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(2), 427-438.
• Kuruca, Y., Üstüner, M., & Şimşek, I. (2022). Dijital Pazarlamada Yapay Zekâ Kullanımı: Sohbet Robotu (Chatbot). Medya Ve Kültür, 2(1), 88-113.
• Lee, L.-H., Braud, T., Zhou, P., Wang, L., Xu, D., Lin, Z., Et Al. (2021). All One Need Stok Now About Metaverse: A Complete Survey On Technological Singularity, Virtual Ecosystem, And Research Agenda. Journal Of Latex Class Files. 14(8), 1–66. Https://Doi.Org/10.13140/RG.2.2.11200.05124/8. Erişim Tarihi: 13.10.2023
• Lin, H.T., Li Y.I., Hu W.P., Huang C.C., Du Y.C. (2019). A Scopingreview Of Theefficacy Of Virtual Reality And Exergaming On Patients Of Musculoskeletal System Disorder. Journal Of Clinical Medicine. 8(6), 791. Https://Doi.Org/10.3390/Jcm8060791. Erişim Tarihi: 13.10.2023
• Logeswaran, A., Munsch, C., Yujeatchong, C., Neilralph D, N., Mccrossnan, J. (2021). Education And Training The Role Of Extended Reality Technology İn Healthcare Education: Towards A Learner-Centred Approach. Future Healthcare Journal. 8(1), E79–8. Https://Doi.Org/10.7861/Fhj.2020-0112. Erişim Tarihi: 13.10.2023
• Munandar, D. I., & Irwansyah, I. (2020). Artificial Intelligenced Isruption On Public Relations Practice: What Do Practitioners Think About İt. ICSPS (Dü.), Proceedings Of The 5th International Conference On Social And Political Sciences. İçin De Jakarta: EAI.
• Oflaz, N. K. (2022). Tele-Tıp Destekli Evde Sağlık Hizmetlerinin Ekonomik Boyutu: Finansmanı ve Maliyetleri Üzerine Bir İnceleme. Alanya Akademik Bakış, 7(1), 311-335.
• Önal, Seda & Kaya, U. H. G. G. (2020). Pandemi Sürecinde Uzaktan Hasta Takibi Uygulamalarında Tele-Tıp ve Birinci Basamaktaki Yeri. Klinik Tıp Aile Hekimliği, 12(3), 98-106.
• Özdemir, S. (2022). Tele-Tıp Uygulamaları. Hitit Medicaljournal, 4(3), 135-135.
• Park, S. M., Kim, Y.G. (2022). A Metaverse: Taxonomy, Components, Applications, And Open Challenges. IEEE Access. 10, 4209–4251. Https://Doi.Org/10.1109/ACCESS.2021.3140175. Erişim Tarihi: 13.10.2023
• Pirhan, Ş., & Eter, M. (2022). Türkiye’de Sağlık Turizmi Alanında 2000-2020 Yılları Arasında Yayımlanan Akademik Çalışmaların Bibliyometrik Analizi. Bingöl Üniversitesi Sağlık Dergisi, 3(1), 136-149.
• Rebbani, Z., Azougagh, D., Bahatti, L., Bouattane, O. (2021). Definitions And Applications Of Augmented/Virtual Reality: A Survey. International Journal Of Emerging Trends İn Engineering Research. 9(3), 279-285. Https://Doi.Org/10.30534/İjeter/2021/21932021. Erişim Tarihi: 13.10.2023
• Sungur, C. (2020). Teletıp Uygulamalarında Hasta Memnuniyeti: Bir Sistematik Derleme Çalışması. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 23(3), 505-522.
• Şimşek, F. (2016). Sağlık Turizmi Kapsamında Yaşlı Turizmi ve Mobil Sağlık Hizmetlerinin Uygulanabilirliği Ve Önemi Üzerine Bir Araştırma. (Yüksek Lisans Tezi). Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Tekin, H. C. (2020). Kronik Hastaların Uzaktan İzlemine Yönelik Tele Tıp Platformu. Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Fen ve Mühendislik Dergisi, 22(64), 37-46.
• Thomason, J. (2021). Metahealth - How Will The Metaverse Change Healthcare?.Journal Of Metaverse. 1(1), 13–16.
• Thrall, J. H., &Boland, G. (1998). Telemedicine İn Practice. In Seminars İn Nuclear Medicine, 28(2), 145-157. Trost, Z., France, C., Anam, M., Shum, C. (2021). Virtual Reality Approaches To Pain: Toward A State Of The Science. Pain. 162(2), 325-331. Https://Doi.Org/10.1097/J.Pain.0000000000002060. Erişim Tarihi: 13.10.2023
• Veyondmetaverse. (2023). Experience veyond XR Technology, Transformational Break Through Solutions. Https://Www.Veyondmetaverse.Com/Xr-Products, Erişim Tarihi: 14.10.2023
• Yagol, P., Ramos, F., Trilles, S. Torres-Sospedra, J., Perales, F.J. (2018). New Trends İn Using Augmented Reality Apps For Smartcity Contexts. ISPRS International Journal Of Geo-Information. 7(12), 478; Https://Doi.Org/10.3390/İjgi7120478. Erişim Tarihi: 13.10.2023
• Yıldırım, Y., & Yıldırım, H. (2022). Dijital Sınırların Sonsuzluğu: Günlük Hayattan Somut Örnekler. Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 10(4), 1838-1864.
• Yıldız, E. (2021). İletişim Alanındaki Yapay Zekâ Konulu Tezlerin İncelenmesi. İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(3), 605-618.
• Yılmaz, F., Mete, A.H., Fidan Türkön, B., & İnce, Ö. (2022). Sağlık Hizmetlerinin Geleceğinde Metaverse Ekosistemi ve Teknolojileri: Uygulamalar, Fırsatlar ve Zorluklar. Eurasian Journal Of Health Technology Assessment, 6(1):12.