İstanbul’da Sağlık Turizmi Hizmeti Verilen Hastanelerde İnsan Kaynakları Bulma ve Seçme Süreci ve Bu Süreçte Karşılaşılan Sorunlar

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 3, 527 - 533, 01.10.2019

Ahmet Çamlıdere Selma Söyük

Öz

DOI: 10.5152/hsp.2019.566906  

Amaç: Bu çalışmada, İstanbul ilinde sağlık
turizmi hizmeti verilen hastanelerdeki insan kaynakları bulma ve seçme süreci
ile bu süreçte karşılaşılan sorunların tespit edilmesi amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem: Bu tanımlayıcı kesitsel
araştırma; Mart 2016 ile Mayıs 2017 tarihleri arasında, İstanbul’da sağlık
turizmi hizmeti veren, Joint Commission International (JCI) akreditasyonu olan,
görüşme talebimizi kabul eden 8 hastane yetkilisi ile yürütüldü. Araştırma
verileri; literatür doğrultusunda hazırlanan, sağlık turizmi konusunda ders
veren dört öğretim üyesi uzman görüşleri doğrultusunda hazırlanan yüz yüze görüşme
formu ile toplandı. Nitel araştırma olması sebebiyle veriler analiz edilirken
sorulara verilen cevaplar sınıflandırılmıştır. Aynı ve benzer cevabı verenler
tek grupta değerlendirilmiş, farklı cevaplar bireysel olarak değerlendirilmiştir.

Bulgular: Görüşme yapılan yetkililerin 2
tanesi İK müdürü, 3 tanesi İK uzmanı, 3 tanesi İK sorumlusu idi. Yaş aralığı
25-40 arasında değişmekte olup yaş ortalaması 30’du. Yöneticilerin
İK tecrübesi 1,5 ile 7 yıl arasında değişmekteydi. 3’ünün sağlık yönetimi
ile ilgili eğitimi vardı. Hastanelerin 7’sinde sağlık
turizmi ile ilgili bir birim vardı. Sağlık turizmi ile gelen hasta sayısını
genelde söylemekten kaçınan yetkililerden 2 tanesi, toplam hasta sayısının
%30-40’ı
derken, 1 hastane 250 hasta geldiğini belirtti. Bir hastane hariç tüm
hastaneler sağlık turizmine yönelik eğitim vermekteydi. 7 hastanede iş analizi
yapıldığı belirtildi. Bir hastanede İK planlaması kalite müdürü ile, Bir
hastanede üst yönetim ile, 6 hastanede ise İK departmanı tarafından yapılmaktaydı.
6 hastane en çok, özellikle belli alanlarda deneyimli (endoskopi, göz, yeni doğan
yoğun bakım) hemşire bulmakta zorlandığını belirtti. Hastanelerin tamamında hem
hasta memnuniyeti hem de personel memnuniyeti ölçülmekteydi. 6 hastane
personeli ile yabancı hastalar arasında sorun olmadığını, bir hastane yabancı
dil sorunu yaşandığını, bir hastane ise Orta Asya ve Arap ülkelerinden gelen
hastaların yemek kültürlerinin farklı olması sebebiyle sorunlar yaşandığını
belirtti. Sağlık turizminin personel teminine etkisi ile ilgili olarak, 7
hastane yabancı dil bilgisi, tecrübe ve farklı kültürlere açık personelin temin
edilmesine yol açtığını belirtti. 6 hastane bünyesinde bulunan uluslar arası
hasta birimi ile sigorta şirketleri, danışmanlık ve sağlık turizmi şirketleri
ile irtibata geçmektedir. Bir hastane ise sadece kendi uluslararası hasta
birimi ile hastalara ulaşmaktaydı.

Sonuç: Bu çalışmada, sağlık turizmi hizmeti
veren hastanelerin personel temini sırasında diğer hastanelerden farklı olarak
yabancı dil bilen, farklı kültürlere açık, genel profili iyi personel bulmak
zorunda oldukları, özellikle belli alanlarda profesyonelleşmiş hemşire bulmakta
sorun yaşadıkları, hasta ve sağlık çalışanı arasındaki iletişim problemini tercümanlar
aracılığıyla çözmeye çalıştıkları saptandı.

Cite this article as: Çamlıdere A, Söyük S.
Finding and Selecting Human Resources in Hospitals Providing Health Tourism
Services in Istanbul and the Problems Encountered in this Process. Journal of
Health Science and Profession 2019; 6(2): XXXX

Anahtar Kelimeler

Turizm, sağlık turizmi, İnsan kaynakları bulma, seçme süreci, karşılaşılan sorunlar

Finding and Selecting Human Resources in Hospitals Providing Health Tourism Services in Istanbul and the Problems Encountered in this Process

Öz

DOI: 10.5152/hsp.2019.566906  

Objective: The aim of this study was to
determine a process for finding and selecting human resources in the hospitals
that provide health tourism services in Istanbul and identifying the problems
encountered in this process.

Materials and Methods: This descriptive
cross-sectional research was conducted from March 2016 to May 2017 in 8
hospital officials that provide health tourism services in Istanbul. All these
hospitals had Joint Commission International (JC)I accreditation and accepted
our request for an interview. The research data were collected by 4 faculty
members teaching health tourism. The data were prepared in line with the
literature and gathered with a face-to-face interview form prepared according
to expert opinions. As this was a qualitative research, the answers given to
the questions were classified while analyzing the data. The similar responses
were evaluated in a single group and different responses were evaluated
individually.

Results: Of the interviewed officials, 2
were HR managers, 3 were HR specialists, and 3 were HR officers. The age range
of the participants was between 25–40 years and the average age was 30 years.
The managers’ HR
experience ranged from 1.5 to 7 years, and 3 of them had undergone training in
health management. A total of 7 hospitals had a unit related to health tourism.
Two officials who had refrained from mentioning the exact number of patients
availing health tourism stated that 30–40% of the total number of patients came
from one hospital and 250 patients came from another hospital. All hospitals,
except one, provided training in health tourism, and job analysis was performed
in 7 hospitals. In one hospital, HR planning was carried out by the quality
manager, in one by senior management, and in 6 hospitals by the HR department.
Six hospitals stated that they had difficulty in finding nurses who were
experienced, especially in certain areas (endoscopy, eye, and neonatal
intensive care). In all hospitals, both patient satisfaction and staff
satisfaction were measured. There were no problems between the hospital staff
and foreign patients in 6 hospitals, one hospital had foreign language problems,
and one hospital had problems due to different food cultures of patients from
Central Asian and Arabic countries. Regarding the impact of health tourism on
staff recruitment, 7 hospitals stated that it led to the staff opening up on
receiving knowledge about foreign languages, experiences, and different
cultures. The international patient units within 6 hospitals were in contact
with insurance companies, consultancies, and health tourism companies. A
hospital could only reach patients if it had its own international patient
unit.

Conclusion: In this study, it was found
that the HR departments of hospitals providing health tourism services, have to
recruit staff who speak foreign languages, are open to different cultures, have
a good general profile. They tend to face problems in finding professionalized
nurses especially in certain areas and have tried to solve the communication
problems between patients and health workers by employing interpreters.

Cite this article as: Çamlıdere A, Söyük S.
Finding and Selecting Human Resources in Hospitals Providing Health Tourism
Services in Istanbul and the Problems Encountered in this Process. Journal of
Health Science and Profession 2019; 6(2): XXXX

Anahtar Kelimeler

Tourism, Health Tourism, Human Resources Finding and Selection Process, Problems Encountered

Kaynakça

• 1. Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı. Sağlık Turizmi Sektör Raporu.
• 2. Ross K, Health Tourism: An Overview, HSMAI Marketin Review 2001.
• 3. Holliday R, Bell D, Cheung O, Jones M, Probyn E, Brief encounters: Assembling cosmetic surgery tourism, Social Science & Medicine 2015, Vol:124:298-304.
• 4. Cohen I.G, Patients with passports medical tourism, Law and Ethics, Oxford Universty Press 2015: 16.
• 5. Öncü M.A, Çatı K, Yalman F, Medikal turizm kapsamında gelen yabancı hastalar ile yerli hastaların memnuniyet ve sadakatlerinin karşılaştırılması, Bartın Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi 2016:7(14), 68.
• 6. Aslan Ö, Aslan S, Türkiye’de sağlık turizmine ilişkin stratejiler ve temel çıkarımlar: Bireylerin medikal turizm algıları üzerine bir alan araştırması, Form Baskı Teknolojileri 2016: 57-60.
• 7. Sayın K.Ş, Yeğinboy E.Y, Yüksel İ, Türkiye’de medikal turizm uygulamaları: Bir üniversite ve İzmir Sağlık Serbest Bölgesi değerlendirmesi 2017;32(2):289-313.8. Zengingönül O, Sağlık turizmi: İstanbul’a yönelik bir değerlendirme. Ekonomistler platformu 2012: 9-46.
• 9. Erbaş A, Cankül D, Temizkan R, Turizm personeli meslek yasası girişimi: Tiyader örneği, 14. Ulusal Turizm Kongresi, Erciyes Üniversitesi Turizm Fakültesi Bildiri Kitabı 05-08 Aralık 2013: 1150-1162.
• 10. Bıyıklı K, Taşkın R, Ceylan A, Ulutabanca R.Ö, Benli A.R, Sağlık turizmi hasta kayıtlarından sorumlu personellere yönelik hizmet içi eğitim kapsamında yapılan yüz yüze eğitimin, personellerin sağlık turizmi bilgi düzeylerine etkisinin değerlendirilmesi. Öntest-Sontest, 8. Uluslar arası Sağlık Turizmi Kongresi Bildiri Kitabı 2018:53.
• 11. Daştan İ, Türkiye’de sağlık turizmi: Türkiye ve özelinde İzmir’de sağlık turizminin mevcut durum analizi ve strateji önerileri, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2014;6(10):143-163.
• 12. Yağcı M.İ, Duman T, Hizmet kalitesi- müşteri memnuniyeti ilişkisinin hastane türlerine göre karşılaştırılması: Devlet, özel ve üniversite hastaneleri uygulaması, Doğuş Üniversitesi Dergisi 2006;7(2):218-238.
• 13. Dyussembayeva A, İstanbul’a Rus bölgesinden sağlık turizmi amacıyla gelenlerin memnuniyet düzeyleri, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2018, İstanbul:20.
• 14. Akın M, İç sağlık turizminde hastane tercihini etkileyen faktörler üzerine araştırma: İstanbul örneği, Yüksek Lisans Tezi, Nişantaşı Üniversitesi 2016, İstanbul:146
• 15. Özsarı S.H, Karatana Ö, Sağlık turizmi açısından Türkiye’nin durumu, Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıp Dergisi 2013;24(2):136-144.