Kuzey Suriye’nin Kurtarılmış Bölgelerinde Kadın ve Erkek Öğretmenlerin İş Performansına Psikolojik Tükenmişliğin Etkisi Tanımlayıcı, Analitik, Korelasyonel Bir Çalışma

Yıl 2023, Sayı: 20, 110 - 134, 31.12.2023

Khaled Dughim

Öz

Çalışma, Kuzey Suriye'nin kurtarılmış bölgelerinde tüm kademelerdeki okullarda öğretmenlerin maruz kaldığı psikolojik tükenmişlik düzeyi ve eğitim alanındaki iş performansları arasındaki ilişkiyi belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırma, betimleyici bağıntılı yaklaşıma dayanmaktadır. Çalışma örneklemini 2021-2022 akademik yılı için Kuzey Suriye'nin özgürleştirilmiş bölgelerinde 161 erkek ve kadın öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın amaçlarına ulaşmak için tükenmişlik ölçeği (Maslah) ve iş performansı ölçeği için hazırlanmış bir anket ile temsil edilen ve her bir ölçeğe ait maddelerden oluşan bir araç kullanılmıştır. Sanal gerçeklik, geçerlik güvenirlilik ve Koronbah Alfa denklemi kullanılmıştır. Gerçeklik ve güvenirlilik göstergelerinin kabul edilebilir düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışmanın sonuçları, erkek ve kadın öğretmenler için hem psikolojik tükenmişlik düzeyinin hem de iş performansı düzeyinin ortalama düzeyde olduğunu göstermiştir. Çalışma ayrıca psikolojik tükenmişlik ve iş performansıyla kadın ve erkek öğretmenlerin iş üretimleri arasında ters bir ilişki olduğunu da göstermiştir. Araştırma, en önemlileri kadın ve erkek öğretmenlere kişisel ve mesleki düzeyde maddi desteğin artırılması ve eğitim ve öğretim görevlerini daha iyi yerine getirebilmeleri için mesleki yüklerinin azaltılmasına yönelik çalışmalar olmak üzere bir dizi öneri ile sona ermiştir.

Anahtar Kelimeler

Tükenmişlik, psikolojik, mesleki, performans, eğitim, Suriyeli, psikolojik stres.

Destekleyen Kurum

İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi – Türkiye

Proje Numarası

10

Teşekkür

Teşekkürler hocalarım

أثر الاحتراق النفسي في الأداء الوظيفي لدى المعلمين والمعلمات في الشمال السوري المحرّر دراسة وصفية تحليلية ارتباطية

Öz

تهدف الدراسة إلى التعرّف على مستوى الاحتراق النفسي الذي يعاني منه المعلمون و المعلمات في الشمال السوري المحرّر و علاقته بالأداء الوظيفي في الميدان التعليمي في المدارس بمختلف مراحلها ، و اعتمدت الدراسة على المنهج الوصفي الارتباطي ، و تكوّنت عينة أفراد الدراسة من ( 161 ) من المعلمين و المعلمات في الشمال السوري المحرّر للعام الدراسي 2021 – 2022م .
و لتحقيق أهداف الدراسة اتخذت أداة متمثلة باستبانة أُعدَّت لمقياس الاحتراق النفسي ( ماسلاش ) و مقياس الأداء الوظيفي و مكوَّنة من فقرات لكل مقياس .حيث تم استخدام الصدق الظاهري و مؤشرات صدق البناء و الثبات و استخدام معادلة كرونباخ ألفا ، و قد كانت مؤشرات الصدق و الثبات مقبولة و أظهرت نتائج هذه الدراسة أن كلاً من مستوى الاحتراق النفسي و مستوى الأداء الوظيفي جاءا بمستوى متوسط لدى المعلمين و المعلمات ، كما أظهرت الدراسة وجود علاقة ارتباطية عكسية بين الاحتراق النفسي و الأداء الوظيفي و الإنتاج المهني عند المعلمين و المعلمات ، و خلصت الدراسة بعدد من التوصيات أهمها : العمل على زيادة الدعم المادي للمعلمين و المعلمات على المستوى الشخصي و المهني ، و تخفيف الأعباء المهنية عنهم ليتمكنوا من أداء واجباتهم التعليمية و التربوية بشكل أفضل .

Anahtar Kelimeler

الاحتراق, النفسي ، الوظيفي ، الأداء ، التعليم ، السوري ، الضغط النفسي

Proje Numarası

10

The impact of psychological combustion on the job performance of male and female teachers in the liberated north of Syria: A Descriptive, Analytical and Correlational Study

Öz

The study aims to identify the level of psychological combustion suffered by teachers in the liberated north of Syria and its relationship with the performance of careers in the field of education in schools at various stages, The study relied on an associated descriptive approach, The study members are from (161) teachers in the liberated north of Syria for the academic year 2020-2021.
To achieve the objectives of the study, a tool was adopted represented by a questionnaire prepared for the psychological combustion measure and the functional performance measure, consisting of paragraphs for each scale. Where the use of virtual honesty and sincerity construction indicators and stability, and the use of the equation Cronbach alpha, Indicators of honesty and persistence were acceptable, and the results of this study showed that both the levels of psychological combustion and job performance came to an average level for teachers, The study also showed an inverse correlation between psychological combustion, functional performance and professional production among teachers, The study concluded with a number of recommendations, the most important of which are: to increase material support for teachers at the personal and professional levels and to reduce their professional burdens so that they can better perform their educational and educational duties.

Anahtar Kelimeler

burnout, psychological, career, performance, education, Syrian, psychological pressure

Proje Numarası

10

Kaynakça

• el Atiyye, Esma – Îsevî, Târık. “el-İhtirâku’n-nefsî lada ayneti mine’l-âmilâti mea zeveyi’l-ihtiyâcâti’l-hâssa ve alâkatuhû biba‘zi’l-mütegayyirât bi devleti Katar”. el-Mecelletü’l-Masriyye li’d-dirâsâti’n-nefsiyye14,45(October2004),1-40. https://ejcj.journals.ekb.eg/issue_16092_16093.html
• Âl Müşrif, Ferîde. “Masâdirü’l-ihtirâki’n-nefsi’l-letî tetaârrazu lahâ ayneten min uzuvâti heyeti’t-tedrîs bi câmiati Melik Suud”. Mecelletü Dirâsâti’l-Halîc28,105(Mart2002),193-236. https://journals.ku.edu.kw/jgaps/index.php/jgaps/issue/view/289
• Bahr, Yusuf-Abuswereh, Eymen. Eseru’l-manâhi’t-tanzîmî ala’l-edâi’l-vazîfî li’l-âlemîne’l-Urduniyyîne fi’l-Câmiiyyeti bi Gazze, Gazze ,İslami Üniversi-tesi18, 2(Haziran2010),1147-1214. http://www.iugaza.edu.ps/ar/periodical/articles
• Belevî, Muhammed. et-Temkînu’l-idârî bi’l-edâi’l-vazîfî. Ürdün: Mute Üniversi-tesi, Eğitim Fakültesi, Yüksek Lisans Tezi, 2008.
• Cerrâr, Senâbil. el-Ciddiyye fi’l-amel ve alâkatuhâ bi’l-ihtirâki’n-nefsî ladâ mudîri’l-medârisi’l-hukûmiyyeti’s-sâneviyye fî muhâfazâti şimâli’d-dıffati’l-garbiyye. Nablus: en-Necâh el-Vataniyye Üniversitesi, Eği-tim Fakültesi, Yüksek Lisans Tezi, 2011.
• ed Damûr, Hitâm -. el-İhtirâku’n-nefsî lada’l-ummi’l-âmile ve eseruhû fî tarîkati teâmuli’l-üm me‘a’l-ebnâ min vicheti nazari’l-ümmahâti’l-âmilât fî muhâfazati Kerk. Ürdün: Mute Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Yük-sek Lisans Tezi, 2008.
• Ebû Mesûd, Semâhir. Zâhiratü’l-ihtirâki’l-vazîfî lada’l-âmilîne’l-Urduniyyîn fî vizâreti’t-terbiyye ve’t-ta‘lîm bi kıtâı Gazze. Gazze, : İslami Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Yüksek Lisans Tezi, 2010.
• Enver Sultân, Muhammed Saîd. es-Sulûku’t-tanzîmî.1. İskenderiyye: ed-Dâru’l-Câmiiyyeti’l-Cedîde, 2003.
• İğbâriyye, Eşref Kemal. el-İhtirâku’n-nefsî ladâ ummuhâti’l-etfâl zevay izdırâbi tayfi’t-tevehhut ve alâkatuhû bi’l-kifâeti’z-zâtiyyeti’-müdrike fî tenşie-ti’l-etfâli’l-âharîne dâhile usrati ummi’l-Fahm. Ammân: Ammân Üni-versitesi, Eğitim Fakültesi, Yüksek Lisans Tezi, 2017. 30.
• Kahtânî, Yahya. Müsteve’l-ihtirâki’n-nefsî ladâ mudîri’l-medârisi’s-sâneviyyeti’l-ehliyye bi medîneti Cidde. Cidde: Melik Abdulazîz Üniversitesi, Eği-tim Fakültesi, Yüksek Lisans Tezi, 2009.
• Kâsımî, Nâsır. Delîlu’l-mustalahât fi ilmi’l-ictimâ.1. Cezâir: Dîvânu’l-Matbûât, 2011.
• Nişvâtî, Abdulmecîd . İlmu’n-nefsi’t-terbevî. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1989.
• en-Nûşân, Ali b. Hamid. Zuğûtu’l-amel ve eseruhâ alâ ilmiyyeti ittihâzi’l-karârât. Riyad: Riyad Üniversitesi İdâri Bilimler Fakültesi, Yüksek Lisans Tezi, 2003.
• es Selehî, Mahmud. -. “Musteveyâtu’l-ihtirâki’n-nefsî ladâ muallimi’t-terbiyyeti’l-İslâmiyyeti’l-âlemîne fi’l-medârisi’l-hâssa fi medineti Ammân fi zav’ı ba‘zi’l-mütegayyirât” Mecelletü Dirâsâti’l-Alulum ettrbeviyye 40,4 (Haziran2013),1207-1229.
• ez-Zehrânî, Menî Hâşim. “el-Kifâyâtu’t-tedrîsiyye fî alâkatihâ bi’l-itticâh nahve mihneti’t-tederrüs ladâ ayneti min harîcâti kısmı riyâdi’l-etfâl bi câmiati Melik Hâlid”, Mecelletü’l-Bahs fi’t-Terbiye ve ilmi’n-nefs35, 4(Nisan2020), 315-344. https://mathj.journals.ekb.eg/article_130213_d40d9edef93fa8339185f3f8a33ce293.pdf