ZİHİNSEL ENGELLİ ÇOCUKLARDA DAVRANIŞ YÖNETİMİ VE TEDAVİ YAKLAŞIMLARI

Yıl 2012, Cilt: 46 Sayı: 2, 66 - 73, 04.09.2012

Arzu Erdem Arzu Pınar Erdem Elif Yaman Elif Yaman Elif Sepet Elif Sepet Zeynep Aytepe

Öz

Engelli bireylerin ağız-diş sağlığı; genel sağlıkları için alınan ilaçlar, uygulanan terapiler ya da
karyojenik diyetler ile günlük ağız bakımının sağlanmasındaki güçlükler nedeniyle olumsuz etkilenmektedir.
Bu makalede, zeka geriliği, Down sendromu, Otizm, Fragile X sendromu ve öğrenme
güçlüğü olan çocuklarda genel/dental bozukluklar irdelenmiştir. Bu derlemede hasta grubuna yönelik
davranış yönetimi ve periodontal, restoratif, endodontik, protetik açıdan tedavi yaklaşımları değerlendirilmiştir.
Bilindiği gibi zihinsel engelli bireylerde ağız hastalıklarından korunmanın hayati önemi
vardır. Bu nedenle koruyucu programlar erken başlatılmalı ve uzun bir süreye yayılmalıdır. İdeal
olanı ağız hijyen uygulamalarının, günlük rehabilitasyon eğitimi ve güçlendirici terapi programları
ile desteklenmesidir.

Anahtar Kelimeler

Zihinsel engellilik, davranış yönetimi, dental tedavi

Kaynakça

• Merry AJ, Edwards DM. Disability Parti: The Disability Discrimination Act (1995)- implications for dentists. British Dental Journal, 2002; 193(4): 199-201.
• Dean J.A., Avery D.R. Mc Donald R.E. Mc Donald and Avery's dentistry for the child and adolescent. St. Louis: Mosby Elsevier, 9th ed., 2011, p. 469-75.
• Kenneth CT, Clemens AF, Eric BB. Developmental disabilities: considerations in dental management. In: Ray ES, Thomas KB, Kenneth CT, Stephan HYW. Pediatric dentistry. London: Mosby, 1982, p. 833-54.
• University of Florida College of Dentistry. Oral health care for persons with disabilities. (Çevrimiçi) http://www.dental.ufl.edu/faculty/pburtner/disabilities/english/titlepag.htm, Erişim Tarihi: 17 Şubat 2009.
• Matsson L, Backman B, Nielsen NA. Dental care for disabled child and adolescent. In: Koch G, Poulsen S. Pediatric Dentistry- a clinical approach. Copenhagen: Munksgaard, 2001: 445-62.
• Law CS, Blain S. Approaching the pediatric dental patient. A review of nonpharmocologic behaviour management strategies. J Calif Dent Assoc, 2003; 31(9): 703-13.
• Lawton L. Providing dental care for special patients. Tips for the general dentist. JADA, 2002; 133(12): 1666-70.
• Cos T, Nezu A, et al. Diagnostic challenges: Investigation of behavioral profiles and psychiatric classification. NAIDD Bull, 2006; 9: 94-99.
• López-Pérez R, Borges-Yáñez SA, Jiménez-García G, Maupomé G. Oral hygiene, gingivitis, and periodontitis in persons with Down syndrome. Spec Care Dentist, 2002 Nov-Dec; 22(6): 214-20.
• British Society For Disability And Oral Health. Clinical Guidelines & Integrated Care Pathways For The Oral Health Care Of People With Learning Disabilities. (Çevrimiçi) http://www.rcseng.ac.uk/fds/publications-clinical-guidelines/clinical_guidelines/documents/icppld.pdf, Erişim Tarihi: 2001.
• Klein U, Nowak AJ. Autistic disorder: a review for the pediatric dentist. American Academy of Pediatric Dentistry, 1998; 20(5): 312-17.
• Charles JM. Dental care in children with developmental disabilities: attention deficit disorder, intellectual disabilities, and autism. J Dent Child (Chic), 2010 May-Aug; 77(2): 84-91.
• Dougall A., Fiske J. Access to special care dentistry, part 2. British Dental Journal, 2008; 205: 11-21.
• Kulkarni GV, Levine N. Fragile X (Martin-Bell) Syndrome. Spec Care Dentist 1994; 14(1): 21-25.
• Lovell RW, Reis L. Dual diagnoses. Psychiatric disorders in developmental disabilities. Pediatric Clinics of North America, 1993; 40(3): 579-92.
• Dougall A., Fiske J. Access to special care dentistry, part 4. British Dental Journal 2008; 205: 119-30.
• Guideline on Management of Dental Patients With Special Health Care Needs. American Academy of Pediatric Dentistry, 2008; 33(6): 142-5.