LİSE ÖĞRENCİLERİNİN KİMYA DERSİNE YÖNELİK TUTUMLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2020, Sayı: 56, 92 - 120, 25.10.2020

Ertan Çetinkaya

Öz

Bu çalışmada lise öğrencilerinin kimya dersine yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler (cinsiyet, sınıf seviyesi, lise türü, okulda laboratuvar varlığı, öğrenim görülmenin planlandığı bölüm, öğrenim görmenin planlandığı alan) açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemini İstanbul ilinin beş farklı ilçesinde bulunan toplam on lisede öğrenim görmekte olan 1151 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Kan ve Akbaş (2005) tarafından geliştirilen Kimya Dersine Yönelik Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Ölçeğin Cronbach Alfa iç tutarlılık katsayısı 0.81 olarak hesaplanmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler SPSS 24.0 paket programında analiz edilmiştir. Araştırma bulguları cinsiyet ve sınıf seviyesi değişkenlerinin lise öğrencilerinin kimya dersine yönelik tutumları üzerinde anlamlı bir fark oluşturmadığını göstermiştir. Farklı lise türlerinde öğrenim gören öğrencilerin tutum puanı ortalamaları arasında meslek lisesi aleyhinde anlamlı bir fark olduğu bulunmuştur. Okulda laboratuvar varlığı değişkeninin tutum puanları üzerinde okulunda laboratuvar bulunmayan öğrenciler lehine anlamlı bir fark oluşturduğu görülmüştür. Öğrenim görmenin planlandığı bölüm değişkenine göre ise diş hekimliği, havacılık, mühendislik, sağlık bilimleri ve temel bilimlerde yer alan bölümleri tercih etmeyi planlayan öğrenciler ile hukuk bölümünü tercih etmeyi planlayan öğrenciler arasında hukuk bölümünü tercih edecek öğrenciler aleyhinde anlamlı bir fark olduğu bulunmuştur. Ayrıca tıp, hukuk, öğretmenlik, sosyal bilimler ve diğer bölümlerde tercih yapmayı planlayan öğrenciler ile bölüm tercihinde kararsız olan öğrencilerin kimya dersine yönelik tutum puanları arasında tıp fakültesini tercih edecek öğrenciler lehine anlamlı bir fark olduğu saptanmıştır. Son olarak tercih edilmesi planlanan alan değişkenine göre sayısal alanda tercih yapmayı planlayan öğrencilerle eşit ağırlık, sözel ve alan tercihinde kararsız olan öğrencilerin kimya dersine yönelik tutum puanları arasında sayısal alan lehine anlamlı bir fark olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kimyaya yönelik tutum, Lise öğrencileri, Kimya dersi

Teşekkür

Prof. Dr. Filiz KABAPINAR

EXAMINING THE ATTITUDES TOWARDS THE CHEMISTRY COURSE OF HIGH-SCHOOL STUDENTS BASED ON VARIOUS VARIABLES*

Öz

The purpose of this study is to examine the high school students’ attitudes towards the chemistry course in terms of various variables. The sample of the study consists of 1151 students studying in ten different high schools in five different districts of Istanbul. Attitude Scale towards Chemistry Course developed by Kan & Akbaş (2005) was used as data collection tool. Cronbach Alpha internal consistency coefficient of the scale was calculated as 0.81. The study data were analyzed in SPSS 24.0. The findings of the study showed that gender and grade level did not make a significant difference on the attitudes of high school students towards chemistry course. It was found that there was a significant difference between the attitude scores of the students studying at different high school types. This difference is between the vocational high school to other types of high schools and opposed to vocational high school. It was seen that the variable of presence of laboratory makes a significant difference on high school students' attitude scores on chemistry course. Moreover, students who do not have a laboratory in their school have a more positive attitude towards chemistry than the ones who have a laboratory in their school. According to the university department in which education is planned, there is a significant difference between the students planning to prefer dentistry, aviation, engineering, health sciences and life sciences and those planing to prefer the law department. In addition, there was a significant difference between the students who would prefer medical faculty and those who would prefer to make a choice in educational sciences, social sciences, other departments and who are undecided yet. Finally, it was determined that there is a significant difference between the students who plan to make preference in science field and the students who plan to prefer in Turkish-Mathematics field, verbal field and undecided yet.

Anahtar Kelimeler

Attitudes towards chemistry course, High School students, Chemistry course

Kaynakça

• Adesoji, F. A. & Raimi, S. M. (2004). Effects of enhanced laboratory instructional technique on senior secondary students' attitude toward chemistry in Oyo township, Oyo State, Nigeria Journal of Science Education and Technology, 13(3), 377-385. doi: 10.1023/B:JOST.0000045465.81437.3b
• Adıyaman, M. ve Sert, H. (2017). Lise öğrencilerinin fizik dersine yönelik tutumlarının incelenmesi. Journal of Current Researches on Educational Studies. 7(1), 117-134.
• Barnes, G., McInerney, D. M. & Marsh, H. W. (2005). Exploring sex differences in science enrolment intentions: an application of the general model of academic choice. The Australian Educational Researcher, 32(2), 1-23. doi: 10.1007/BF03216817
• Baser, M. & Geban, Ö. (2014). Effectiveness of conceptual change instruction on understanding of heat and temperature concepts. Research in Science & Technological Education, 25(1), 115-133. doi: 10.1080/02635140601053690
• Belge-Can, H. (2012). Students’ attitudes toward school chemistry: The effect of interaction between gender and grade level. Asia-Pacific Forum on Science Learning and Teaching, 13(1).
• Belge-Can, H. & Boz, Y. (2012). A cross-age study on high school students’ attitudes toward chemistry. International Journal on New Trends in Education and Their Implications, 3(3), 82-89.
• Bellei, C. (2000). Educación media y juventud en los 90: Actualizando la vieja promesa. Última Década, 8(12), 45–88.
• BouJaoude, S. B. (1991). A study of the nature of students’ understandings about the concept of burning. Journal Of Research In Science Teaching, 28(8), 689-704. doi: 10.1002/tea.3660280806
• Brandriet, A. R., Xu, X., Bretz, S. L. & Lewis, J. E. (2011). Diagnosing changes in attitude in first-year college chemistry students with a shortened version of Bauer's semantic differential. Chemistry Education Research and Practice, 12(2), 271-278. doi: 10.1039/C1RP90032C
• Brown, S. J., Sharma, B. N., Wakeling, L., Naiker, M., Chandra, S., Gopalan, R. D. & Bilimoria, V. B. (2014). Quantifying attitude to chemistry in students at the University of the South Pacific. Chemistry Education Research and Practice, 19(2), 184-191. doi: 10.1039/C3RP00155E
• Bölek, H. A. (2012). Genel kimya dersinde asitler ve bazlar konusunda örnek olaya dayalı öğrenme yönteminin öğrencilerin akademik başarısına etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Büyüköztürk, Ş. (2009). Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Chan, J. Y. K. & Bauer, C. F. (2015). Effect of peer-led team learning (PLTL) on student achievement, attitude, and self-concept in college general chemistry in randomized and quasi experimental designs. Journal of Research in Science Teaching, 52(3), 319–346. doi: 10.1002/tea.21197
• Cheung, D. (2009). Students’ attitudes toward chemistry lessons: The interaction effect between grade level and gender. Research in Science Education, 39(1), 75-91. doi: 10.1007/s11165-007-9075-4
• Çam, A. & Geban, Ö. (2011). Effectiveness of case-based learning instruction on epistemological beliefs and attitudes toward chemistry. Journal of Science Education and Technology, 26-32. doi: 10.1007/s10956-010-9231-x
• Çam, A. & Geban, Ö. (2016). Effectiveness of case-based learning instruction on pre-service teachers’ chemistry motivation and attitudes toward chemistry. Research in Science & Technological Education. doi: 10.1080/02635143.2016.1248927
• Çepni, S. (2009). Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş. Trabzon: Kişisel Yayın.
• Dhindsa, H. S. & Chung, D. (1999). Motivation, anxiety, enjoyment and values associated with chemistry learning among Form 5 Bruneian students. Paper presented at the MERA-ERA joint conference, Malacca, Malaysia.
• Durmaz, H. ve Özyıldırım, H. (2005). Fen bilgisi ve sınıf öğretmenliği öğrencilerinin Kimya dersine karşı tutumları ve çoklu zekâ alanları ile Kimya ve Türkçe dersleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 67-76.
• Ekici, G. ve Hevedanlı, M. (2010). Lise öğrencilerinin biyoloji dersine yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7(4), 97-109.
• Fraenkel, J. R. & Wallen, N. E. (2009). How to design and evaluate research in education (7th ed). New York: McGrawHill.
• Francis, L. & Greer, J. (1999). Attitude toward science among secondary school pupils in northern Ireland: relationship with sex, age and religion. Research in Science & Technological Education, 17(1).
• Freedman, M. P. (1997). Relationship among laboratory instruction, attitude toward science and achievement in science knowledge. Journal of Research in Science Teaching, 34(4), 343-357. doi: 10.1002/(SICI)1098-2736(199704)34:4<343::AID-TEA5>3.0.CO;2-R
• George, D. & Mallery, P. (2010). SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference 17.0 update (10th ed.) Boston: Allyn & Bacon.
• Harvey, T. J. & Stables, A. (1986). Gender differences in attitudes to science for third year pupils: an argument for single-sex teaching groups in mixed schools. Research in Science & Technological Education, 4(2), 163-170.
• Heng, C. K. & Karpudewan, M. (2015). The interaction effects of gender and grade level on secondary school students’ attitude towards learning chemistry. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 11(4), 889-898. doi: 10.12973/eurasia.2015.1446a
• Hofstein, A., Ben-Zvi, R., Samuel, D. & Tamir, P. (1977). Attitudes of Israeli high-school students toward Chemistry and Physics: A comparative study. Science Education, 61(2), 259-268. doi: 10.1002/sce.3730610217
• İçöz, Ö. F. (2012). The relationship among secondary school students’ attitudes, motivation and self-efficacy beliefs toward chemistry lessons. Unpublished master thesis. Middle East Technical University, Ankara.
• Jewett, T. O. (1996). And They Is Us: Gender Issues in The Instruction of Science. Eric.
• Kahveci, A. (2015). Assessing high school students' attitudes toward chemistry with a shortened semantic differential. Chemistry Education Research and Practice, 16(2), 283-292. doi: 10.1039/C4RP00186A
• Kan, A. ve Akbaş, A. (2005). Lise öğrencilerinin kimya dersine yönelik tutum ölçeği geliştirme çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2), 227-237.
• Koballa, T. R. & Glynn, S. M. (2007). Attitudinal and motivational constructs in science learning. In Abell, S. K., Lederman, N. G. (Eds), Handbook of Research on Science Education. (pp. 75-102). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Kousa, P., Kavonius, R. & Aksela, M. (2018). Low-achieving students’ attitudes towards learning chemistry and chemistry teaching methods. Chemistry Education Research and Practice, 19(2), 431–444. doi: 10.1039/C7RP00226B
• Kubiatko, M., Balatova, K., Fancovicova, J. & Prokop, P. (2017). Pupils’ attitudes toward chemistry in two types of Czech schools. EURASIA Journal of Mathematics Science and Technology Education, 13(6), 2539-2552. doi: 10.12973/eurasia.2017.01239a
• Kurbanoglu, N. İ. & Akim, A. (2012). The relationships between university students’ organic chemistry anxiety, chemistry attitudes, and self-efficacy: A structural equation model. Journal of Baltic Science Education, 11(4), 347-356.
• Kurbanoğlu, N. İ. (2014). Lise öğrencilerinin kimya laboratuvarı kaygı ve kimya dersi tutumlarının cinsiyet ve okul türü değişkenlerine göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 39(171), 199-210.
• Lang, Q. C., Wong, A. F. L. & Fraser B. J. (2005). Student perceptions of chemistry laboratory learning environments, student–teacher interactions and attitudes in secondary school gifted education classes in Singapore. Research in Science Education, 35(2-3), 299–321. doi: 10.1007/s11165-005-0093-9
• Lyons, T. & Quinn, F. (2010). Choosing science: Understanding the declines in senior high school science enrolments. National Centre of Science, ICT and Mathematics Education for Rural and Regional Australia (SiMERR Australia), University of New England.
• Majere, I. S., Role, E. & Makewa, L. N. (2012). Gender disparities in self-concept, attitude and perception in physics and chemistry. Atlas Journal of Science Education, 2(1), 61-69. doi: 10.5147/ajse.2012.0097
• Menis, J. (1983). Attitudes towards chemistry as compared with those towards mathematics, among tenth grade pupils (aged 15) in high level secondary schools in Israel. Research in Science & Technological Education, 1(2), 185-191
• Milli Eğitim Bakanlığı TTKB. (2013) Ortaöğretim Kimya Dersi Öğretim Programı. Ankara.
• Milli Eğitim Bakanlığı TTKB. (2013) İlköğretim Kurumları Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı. Ankara.
• Molina-C, M. F., Rivera-Rodríguez, J. C. & Palomeque-F, L. A. (2019). Actitudes y perspectivas de los estudiantes frente a un curso de química general: Implicaciones y propuestas. Revista Educacíon en Ingeniería 14(27), 54-58. doi: 10.26507/rei.v14n27.931
• Montes, L.H., Ferreira, R. A. & Rodriguez, C. (2018). Explaining secondary school students’ attitudes towards chemistry in Chile. Chemistry Education Research and Practice, 19(1), 533-542. doi: 10.1039/C8RP00003D
• Nieswandt, M. (2007). Student affect and conceptual understanding in learning chemistry. Journal of Research in Science Teaching, 44(7), 908-937. doi: 10.1002/tea.20169
• Osborne, J., Simon, S. & Collins, S. (2003). Attitudes towards science: A review of the literature and its implications. International Journal of Science Education, 25(9), 1049-1079. doi: 10.1080/0950069032000032199
• Oskamp, S., & Schultz, P. W. (2005). Attitudes and opinions (3rd ed.). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates
• Önen, A. S. & Ulusoy, F. M. (2012). The effects of academic motivations of secondary school students on their attitudes towards the chemistry course. Procedia Social and Behavioral Sciences, 46, 5397-5401. doi: 10.1016/j.sbspro.2012.06.446
• Özyalçın-Oskay, Ö., Erdem, E & Yılmaz A. (2009). Kimya laboratuvar uygulamalarının öğrencilerin kimyaya yönelik tutum ve başarılarına etkisi üzerine bir çalışma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(27), 222-321.
• Pallant, J. (2013). SPSS Survival Manual. Open University Press, Mc-Graw Hill Education: Chicago.
• Pehlivan, H. ve Köseoğlu, P. (2011). Fen lisesi öğrencilerinin kimya dersine yönelik tutumları ile akademik benlik tasarımlarının incelenmesi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(29), 90-102.
• Potvin, P. & Hasni, A. (2014). Interest, motivation and attitude towards science and technology at K-12 levels: A systematic review of 12 years of educational research. Studies in Science Education, 50(1), 85–129. doi: 10.1080/03057267.2014.881626
• Reyes, M. S., Porro, S. & Pirovani, M. E. (2015). Actitudes hacia la química en estudiantes universitarios conforme avanzan en la carrera. Revista de la Facultad de Ciencias Quimicas, 11, 70-76.
• Salta, K. & Tzougraki, C. (2004). Attitudes toward chemistry among 11th grade students in high schools in Greece. Science Education, 88(4), 535-547. doi: 10.1002/sce.10134
• Sezgin-Saf, A. (2011). Ortaöğretim 9. sınıf öğrencilerinin kimya dersine ilişkin tutum, motivasyon ve öz yeterlik algılarının çeşitli değişkenler ile incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Sirhan, G. (2007). Learning difficulties in chemistry: An overview. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 4(2), 2-20.
• Steegh, A. M., Höffler, T. M., Keller, M. M. & Parchmann, I. (2019). Gender differences in mathematics and science competitions: A systematic review. Journal of Research in Science Teaching, 56(10), 1431-1460. doi: 10.1002/tea.21580
• Steinkamp, M. W. & Maehr, M. L. (1984). Gender differences in motivational orientations toward achievement in school science: A quantitative synthesis. American Educational Research Journal, 32(1), 39-59.
• Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.) Boston: Pearson
• Ural, A. ve Kılıç, İ. (2013). Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS İle Veri Analizi. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Wolf, S. J. & Fraser, B. J. (2008). Learning environment, attitudes and achievement among middle-school science students using inquiry-based laboratory activities. Research in Science Education, 38(3), 321-341. doi: 10.1007/s11165-007-9052-y
• Xu, X., Villafane, S. M. & Lewis, J. E. (2013). College students’ attitudes toward chemistry, conceptual knowledge and achievement: Structural equation model analysis. Chemistry Education Research and Practice, 14(2), 188-200. doi: 10.1039/C3RP20170H
• Yılmaz, A., Uludağ, N. ve Morgil, İ. (2001). Üniversite öğrencilerinin organik kimya laboratuvar tekniğine ait temel bilgileri, uygulamaların yeterliliği ve öneriler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 151-157.