Çocuk Gelişimi Öğrencilerinin Bir Eğitim Materyali olarak Çocuk Kitaplarına ve Çocuk Edebiyatına İlişkin Tutumlarının İncelenmesi

Yıl 2023, Sayı: 16, 67 - 77, 30.09.2023

Derya Kayıran Alperen Avcı

https://doi.org/10.32579/mecmua.1265619

Öz

Edebiyat duygu ve düşüncelerin etkili bir şekilde yazılı veya sözlü olarak anlatılması sanatıdır. Edebiyat yetişkinlerin olduğu kadar çocukların hayatında da önemli bir yere sahiptir. Edebiyat içerisinde özel dallardan biri çocuk edebiyatıdır. Zihinsel olarak gelişmekte ve şekillenmekte olan çocuğun zihin dünyasını geliştiren, besleyen çocuk edebiyatı çocuğun yaşamında oldukça önemlidir. Çocuğun yaşamında edebiyat ile buluşması ona okunan ninniler ve masallar ile başlarken bu eylemleri gerçekleştirenlerin başında annesi, babası ve okul öncesi kurumlarda yer alan öğretmenleri olmaktadır. Bu çalışmanın amacı geleceğin ebeveynleri, çocuk gelişimcileri ve okul öncesi öğretmenleri olacak olan önlisans çocuk gelişimi öğrencilerinin çocuk edebiyatına yönelik tutumlarını incelemektir. Çalışmada veri toplama aracı olarak Karagül (2020) tarafından geliştirilen Çocuk Edebiyatına Yönelik Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Çalışma Doğu Anadolu Bölgesinde yer alan bir üniversiteye bağlı MYO’nda öğrenimlerine devam eden çocuk gelişimi öğrencileri ile yürütülmüştür. Çalışmaya 95 kız, 11 erkek öğrenci katılım sağlarken 1. sınıf düzeyinde 63 öğrenci 2. sınıf düzeyinde ise 43 öğrenci çalışmaya dahil olmuştur. Öğrencilerin çocuk edebiyatına yönelik tutum düzeyleri ile cinsiyet ve sınıf düzeyine göre tutumlarında bir farklılaşma olup olmadığına yönelik tablolar bulgular kısmında verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk edebiyatı, Çocuk gelişimi, Eğitim materyali, Çocuk kitapları, Çocuk edebiyatı tutumları

Investigation of Child Development Students' Attitudes towards Children's Books and Children's Literature as an Educational Material

Öz

Literature is the art of expressing feelings and thoughts effectively, either verbally or in writing. Literature exists in the lives of children as well as adults. One of the most subtle and special branches of literature is children's literature. Children's literature, which develops and nourishes the mental world of the child who is mentally developing and being shaped, is very important in the child's life. While the meeting of the child with literature in his life begins with lullabies and fairy tales read to him, those who carry out these actions are his mother, father and teachers in pre-school institutions. The aim of the study is to examine the attitudes of associate degree child development students towards children's literature, who will be future parents, child development and preschool teachers. In the study, the Attitude Scale Towards Children's Literature developed by Karagül (2020) was used as a data collection tool. The study was carried out with child development students continuing their education in a Vocational School affiliated to a university in the Eastern Anatolia Region. While 95 female and 11 male students participated in the study, 63 students at the 1st grade and 43 students at the 2nd grade were included in the study. Tables regarding the level of students' attitudes towards children's literature and whether there is a difference in their attitudes according to gender and class level are given in the findings section.

Anahtar Kelimeler

Children literature, Child development, Education material, Children books, Child literature attitudes

Kaynakça

• Achola, O. R., Gudo, C. O., ve Odongo, B. (2016). Implications of instructional materials on oral skills among early childhood learners in central zone, Kisumu County, Kenya. International Journal of Educational Policy Research and Review, 3(2), 20-28.
• Alan, Y. (2020). Türkçe öğretmeni adaylarının çocuk edebiyatına yönelik görüşleri. Uluslararası Eğitim Araştırmacıları Dergisi, 3(2), 135-147
• Bağcı, H. (2007). Türkçe öğretmeni adaylarının çocuk edebiyatına ve çocuk edebiyatı dersine yönelik tutumlarının değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, (174), 116-134.
• Büyükkavas Kuran, Ş. ve Ersözlü, Z. N. (2009). Sınıf öğretmenlerinin çocuk edebiyatına ilişkin görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 1-17.
• Çer, E. (2020). Türkçe öğretmeni adaylarının çocuk kitaplarının tasarım, içerik ve eğitsel özelliklerine yönelik yeterliklerinin incelenmesi. Journal of Language Education and Research, 6(1), 168-186. DOI: https://doi.org/10.31464/jlere.611644
• Çevik, A. ve Müldür, M. (2019). Sınıf öğretmeni adaylarının çocuk edebiyatı farkındalığı. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(72), 1942-1956. DOI: https://doi.org/10.17755/esosder.564082.
• Dilidüzgün, S. (2008). Ana çizgileriyle çocuk ve çocuk edebiyatı. Z. Güneş (Ed.), Okulöncesinde Çocuk Edebiyatı içinde (s. 37-54). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını.
• Eratay, E. (2009). Montessori yönteminin etkililiği. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi , 1 (1) , 11-19 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/pegegog/issue/22596/241353
• Galda, L. ve Cullinan, B.E. (2006). Literature and the child. Belmont, CA: Wadsworth Thomson Learning Gönen, M., Karakuş, H., Uysal, H. Kehçi, A., Ulutaş, Z. ve Kahve, Ö. (2016). Resimli çocuk kitaplarının içerik ve resimleme özelliklerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(4), 724-735. DOI: doi: 10.16986/HUJE.2015014224.
• Hasırcı, S. (2017). Türkçe öğretmeni adaylarının çocuk edebiyatına ilişkin algılarının metaforlar aracılığıyla analizi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10 (51), 717-728. DOI:10.17719/jisr.2017.1808
• Kablan, Z., Topan, B., ve Erkan, B. (2013). Sınıf içi öğretimde materyal kullanımının etkililik duzeyi: bir meta-analiz calismasi [The effectiveness level of material use in classroom instruction: A meta-analysis study]. Educational Sciences: Theory & Practice, 13(3), 1629-1644. https://doi.org/10.12738/estp.2013.3.1692
• Karagül, S. (2020). Çocuk edebiyatına yönelik tutum ölçeği geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Çocuk Edebiyat ve Dil Eğitimi Dergisi , 3 (2) , 203-226 . DOI: 10.47935/ceded.836154
• Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri (31. Baskı). Nobel Akademik
• Koçak Tümer, N.B. ve Tanju Aslışen, E.H., (2022).Okul öncesi öğretmenlerinin çocuk edebiyatına yönelik tutumlarının incelenmesi. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (31), 179-194. https://doi.org/10.54600/igdirsosbilder.1125204
• Koyunlu Ünlü, Z. ve Dere, Z. (2018) Okul öncesi öğretmen adaylarının hazırladıkları fetemm etkinliklerinin değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi,19 (2), 1502-1512. https://doi.org/10.29299/kefad.2018.19.02.012
• Kurt, E. ve Arslan, N. (2017). Türkçe öğretmen adaylarının çocuk edebiyatı eserlerine yönelik görüşleri: odak grup görüşmesi. International Journal of Language Academy, 5(3), 348-357. https://doi.org/10.18033/ijla.3599
• Lukens, R. J., Smith, J. J. ve Coffel, C. M. (2018). A critical handbook of children’s literature. Boston, Mass: Pearson Education Inc.
• Lynch-Brown, C. ve Tomlinson, C. M. (1999). Essentials of children’s literature. Massachusettes: Allyn & Bacon. Rasmuson, K. (2019). Influences of block play on academic learning in preschool [ Thesis, Concordia
• University, St. Paul ] Retrieved from https://digitalcommons.csp.edu/teacher-education_masters/12 Sever, S. (2013). Çocuk ve edebiyat. Tudem Yayınları.
• Şimşek, K. ve Kartal, A. (2022). Çocuk edebiyatının başlangıcına dair bir değerlendirme. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (29), 344-356. DOI: 10.29000/rumelide.1164173.
• Sönmez, M., Durmaz, M., Topçam, A. B. ve Çetinkaya, F. Ç. (2021). Sınıf öğretmenlerinin çocuk edebiyatına yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9 (2), 531-542. https://doi.org/10.16916/aded.879211
• Temizyürek, F. (2003). Türkçe öğretiminde çocuk edebiyatının önemi. Türklük Bilimi Araştırmaları. 161-167.
• Tezbaşaran, A. (1997). Likert tipi ölçek hazırlama kılavuzu. Türk Psikologlar Derneği Yayınları. https://doi.org/10.14527/9786053185536
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin.