YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLERİN TMS-40 KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 2, 219 - 231, 01.10.2023

Cihat Savsar

https://doi.org/10.32951/mufider.1352157

Öz

Bilindiği gibi 2005 yılından itibaren hisse senetleri borsada işlem gören işletmeler finansal tablolarını Türkiye Finansal Raporlama Standartları ile uyumlu olarak hazırlamak durumundadırlar. Birçok yeni kavram gibi yatırım amaçlı gayrimenkul kavramı da Türkiye Muhasebe Standartlarının ülkemizde uygulanmaya başlaması ile ortaya çıkmıştır. Türkiye Muhasebe Standartları (TMS) çerçevesinde yatırım amaçlı gayrimenkullerin finansal tablolarda sunum ilkeleri önemli bir konudur. Bu standart, yatırım amaçlı gayrimenkullerin değerlemesinde kullanılan yöntemleri, değer düşüklüğü testlerini ve finansal tablolardaki sunumunu kapsamaktadır. TMS 40'a göre yatırım amaçlı gayrimenkuller, değerleme ve finansal tablolarda sunum ilkelerine uygun bir şekilde ele alınmalıdır. TMS 40 Standardı, işletmelerin yatırım amaçlı gayrimenkullerini doğru ve şeffaf bir şekilde raporlamasını sağlar ve finansal tablolarda doğru ve gerçeğe uygun değerleriyle yer almasını amaçlamaktadır. Bu çalışmada, yatırım amaçlı gayrimenkullerin ilk defa muhasebeleştirilmesi, sonraki dönemlerde değerlemesi, sınıf değişikliği ve elden çıkarılmaları durumunda finansal tablolarda nasıl raporlanacağı üzerinde durulmuş ve yatırım amaçlı gayrimenkullerin TMS 40’a göre muhasebeleştirme sürecini açıklamak amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Gayrimenkul, TMS-40, Yatırım Amaçlı Gayrimenkulller, Muhasebe Standartları

Kaynakça

• Akdoğan, N. ve Aydın, H. (1987). Muhasebe Teorileri, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Ankara.
• Ataman, Ü. (1994). Muhasebede Dönem Sonu İşlemleri, Marmara Üniversitesi Nihad Sayar Eğitim Vakfı Yayınları, İstanbul.
• Deran, A., Savaş, İ., ve Sürer, A. (2014). Türkiye Muhasebe Standartları Kapsamında Yatırım Amaçlı Gayrimenkullerin Finansal Tablolarda Sunulum Esasları ve Muhasebe Mensuplarının Bilgi Düzeyini Tespit Etmeye Yönelik Bir Araştırma, Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 4(28), 2148-3043
• Ercan, C. ve Kılınç, E. (2014). Yatırım Amaçlı Gayrimenkullerin TMS 40 ve Kobi TFRS Bölüm 16 Açısından Değerlendirilmesi, ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi, 1, 66-78. Finansal Raporlama Standartlarına Uygun Örnek Hesap Planı Taslağı, KGK, https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/TFRS/EK2_Finansal%20Raporlama%20Standartlar%C4%B1na%20Uygun%20Hesap%20Plan%C4%B1%20Tasla%C4%9F%C4%B1.pdf.
• Güngör, A. N. (2011). Yatırım Amaçlı Gayrimenkullerin Muhasebeleştirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. IFRS Vakfı: IFRS for SMEs Eğitim Materyali, “Modül 16 – Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller”, 0 Tarihi, 18.06.2023).
• Karakuş, H. H. (2011). Kentsel Alanlarda Gayrimenkul Değerlemesi ve Balıkesir Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
• Kaya, İdil (2003). FASB-IASB Anlaşması ve Global Finansal Muhasebe Standartlarına Doğru, VI. Türkiye Muhasebe Denetimi Sempozyumu, 16-20 Nisan 2003. Belek/Antalya.
• Kayabaşı, S. (2007). Genel Olarak Taşınmaz Değerleme İşlemleri ve Hazine Taşınmazları Kıymet Takdirlerinde Uygulanan Değerleme İşlemleri ile Karşılaştırılması. Milli Emlak Uzmanlığı Tezi, Milli Emlak Genel Müdürlüğü. Denizli.
• Kızılot, Ş., Sarısu, E., Özcan, S. ve Kızılot, Z. (2007). Gayrimenkul Rehberi, Yaklaşım Yayıncılık, Ankara.
• Kocamaz, H. (2012). Uluslararası Muhasebe Standartlarının Dünyada ve Türkiye’de Oluşum ve Gelişim Süreci, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İİBF Dergisi, 2 (2), 105-120.
• Koçyiğit, S. Ç. (2013). İMKB’de İşlem Gören Şirketlerde Finansal Tablo Dipnotlarında Açıklanan Muhasebe Politikalarının TMS 40 (Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Standardı) Açısından Değerlendirilmesi, İşletme Araştırmaları Dergisi, 5 (4), 254-272.
• Netek, O. (2012). TMS 40-Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Standardı, https://www.ozdogrular.com/v1/content/view/19984/
• Örten, R., Kaval, H. ve Karapınar, A. (2012). Türkiye Muhasebe – Finansal Raporlama Standartları: Uygulama ve Yorumları, Gazi Kitabevi, Ankara.
• TMS-40 Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Standardı, Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK).
• Üreten, A. (2007). Gayrimenkul Değerleme Yöntemleri ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarında Değer Tespiti. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Vargün, H. (2021). Yatırım Amaçlı Gayrimenkullerin Gerçeğe Uygun Değer Hiyerarşisine Göre Sınıflandırılması ve BDS620 Kapsamında İncelenmesi, Cilt 1, Gece Kitaplığı, Ankara.
• Yıldız, S. (2010). Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller (TMS-40) ve Bir Uygulama. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Yılmaz, E. (2013). Gayrimenkullerin Türkiye Muhasebe Standartlarına Göre Sınıflandırılması ve Yatırım Amaçlı Gayrimenkullerin TMS-40 Standardı Kapsamında Muhasebeleştirilmesi, İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(4), 273-289.
• Yomralıoğlu, T. ve Nişancı, R. (2006). Türkiye’den Harita Mühendisliğinin Taşınmaz Mal Değerlemesindeki Yeri ve Rolü, Rapor, Karadeniz Teknik Üniversitesi - Mühendislik Fakültesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Bölümü Kamu Ölçmeleri (Arazi Yönetimi) Anabilim Dalı.