DÖNÜŞÜMCÜ LİDERLİK BAĞLAMINDA RECEP TAYYİP ERDOĞAN LİDERLİĞİ

Yıl 2023, Cilt: 19 Sayı: 65 - Yüzyıllık Muhasebe: İkinci Yüzyıla Girerken Türkiye Siyaseti, 344 - 361, 25.12.2023

Ülkü Nur Zengin

Öz

Liderlik birlikte yaşamın getirdiği bir zorunluluk olarak insan topluluklarının tamamında görülen bir işlevdir. Liderlik edilecek kitle bütün toplum olduğunda liderliğin boyutu siyasal liderliğe dönüşmekte ve siyaset biliminin en önemli temalarından birisi haline gelmektedir. Türkiye özelinde siyasi kültür ve toplumsal muhayyilenin de etkisiyle siyasal liderliğin daha da önem kazandığını söylemek mümkündür. Nitekim Türk siyasal hayatına yön veren faktörün ideolojiler kadar belki daha etkili bir şekilde liderler olduğu görülmektedir. Bu çalışmada da 100 yıllık Cumhuriyet tarihinin seçimle iş başına gelen ve en uzun süre iktidarda kalmayı başaran lideri olarak Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliği dönüşümcü liderlik teorisi çerçevesinde ele alınmıştır. Genel liderlik ve siyasal liderlik tanımlarının ardından dönüşümcü liderlik teorisinin temel parametrelerinin açıklanacağı çalışmada son olarak söz konusu parametreler ışığında Recep Tayyip Erdoğan’ın liderlik pratiklerinden örnekler verilecektir. İçinde bulunduğumuz asrın çok hızlı toplumsal ve siyasal dönüşümlere sahne olması literatürde toplumların bu dönüşüme ayak uydurması için gerekli performansı gösteren dönüşümcü lider profilinin ele alındığı çalışmaların sayısının artmasına neden olmuştur. Bu çalışmada da 90’lı yıllardan sonra Türkiye’de yaşanan dönüşüm sürecine liderin katkısının ortaya konulması amaçlanmaktadır. İkincil kaynak taraması yöntemiyle hazırlanan çalışmada Erdoğan’ın söylem ve icraatları esas alınarak bir değerlendirme yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Liderlik, Dönüşümcü Liderlik, Recep Tayyip Erdoğan, Ak Parti, Siyasal Liderlik

Kaynakça

• Akkır, R. (2018). “Türkiye’de Siyaset, Din ve Liderlik: Recep Tayyip Erdoğan Örneği”. Turkish Studies Economics, Finance and Politics, 13(22), 31-49.
• Alkan, H. (2016). “15 Temmuz’u Anlamak: Parametreler Ve Sonuçlar, Bilig, sayı: 79, 253-272.
• Asna A (1994). Bankacılar İçin Kişisel İlişkiler Bilgisi, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayını, İstanbul.
• Ayrancı, E. & Ercan, Ö. G. E. (2010). “Dönüşümsel liderlik kavramı hakkında önde gelen teoriler ve Türkiye’de kavramı ele alan çalışmalar”. Anadolu Bil Meslek Yüksekokulu Dergisi, (17), 37-46.
• Bass, B. M. (1985). “Leadership: Good, Better, Best”. Organizational Dynamics, 13(3), 26-40.
• Bass, B. M. ve Avolio B. J. (1993). “Transformational Leadership and Organizational Culture”, Public Administration Quarterly, Spring Issue, 1993, 112–121.
• Bass,B.M. & Riggio,R.E. (2006). Transformational Leadership. New Jersey: Lawrence Elbaum Associates Publishers.
• Bernardin, J.; Russel, J. E. A. (1998). Human Resource Management : An Experiential Approach, Second Edition, Irwin/McGraw-Hill.
• Besli, H. (1999). “Pınarhisar mektubu devam inşallah”. Yeni Şafak Gazetesi.18/04/1999.
• Burns, J.M. (1978). Leadership. NY: Harper&Row Publishers.
• Erçetin, Ş. Ş. (2000). Lider Sarmalında Vizyon. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Gedik, Y. (2020). “Dönüşümsel ve İşlemsel Liderlik”. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi: Kuram ve Uygulama, 3(2), 19-34.
• House, R. J. (1976). A 1976 Theory of Charismatic Leadership. Working Paper Series 76-06.
• Kızıltoprak, A. A. T. (2020). Türk Siyasetinde Recep Tayyip Erdoğan’ın Karizmatik Liderliği. The Journal of Social Sciences, 30(30), 613-638.
• Koçel, T. (2001). İşletme Yöneticiliği, Yönetim ve Organizasyon, Organizasyonlarda Davranış, Klasik-Modern-Çağdaş ve Güncel Yaklaşımlar. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Şahin, G. Y. (2019). Portekiz ve Türkiye’deki Halkla İlişkiler Uygulayıcılarının Profilleri ve Liderlik Eğilimlerinin Belirlenmesi. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Tağrah, H.; Çalman, İ. (2009). “Ohio Üniversitesi Liderlik Modeline Göre Oluşan Liderlik Biçimlerinin İşletmelerin İhracat Performansı Üzerine Etkisi ve Gaziantep İlinde Bir Araştırma’’. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(2), 135-154.
• Tengilimoğlu, D. (2005). “Hizmet İşletmelerinde Liderlik Davranışları İle İş Doyumu Arasındaki İlişkinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma’’. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 23-45.
• Tuğcu, Ş. T. (2004). “Kriz Yönetiminde Liderlik Kavramının Önemi”. Selçuk iletişim, 3(2), 16-22.
• Ünal, Ö. F.; Yaldızbaş, S. (2016). “Karizmatik Liderlik Davranışları ile Demografik Değişkenler Arasındaki İlişki: Ankara İlinde Orta Öğretim Öğretmenleri Üzerine Bir Araştırma”, Bartın Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(13), 339-365.
• Yahaya, R. ve Ebrahim, F. (2016). Leadership Styles and Organizational Commitment: Literature Review, Journal of Management Development,35(2), 190-216.
• Yolcu, T. (2019). “Türkiye’de Siyasal Kültür ve Siyasal Liderlik Anlayışının Temelleri Üzerine Genel Bir Değerlendirme”, Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(1), 93-106.