KENTSEL ISI ADALARININ AZALTILMASINDA YEŞİL ALTYAPI SİSTEMLERİNİN ÖNEMİ

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 2, 124 - 134, 31.12.2023

Çağla Üstündağ Şevval İpek Karataş Nisa Nur Parıldar Mustafa Artar

https://doi.org/10.53784/peyzaj.1406139

Öz

Günümüzde kentleşme hızla artmakta ve bu da şehirlerde sıcaklık artışına neden olmaktadır. Bu durum, kentsel ısı adaları olarak adlandırılan oluşumların meydana gelmesine sebep olmaktadır. Kentsel ısı adalarının çevresel ve insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri, hava kirliliği, artan enerji tüketimi, su kirliliği, artan sağlık sorunları ve ekosistem dengesizlikleri gibi konularda ciddi sorunlara yol açabilir. Bu nedenle, kentsel ısı adalarının azaltılması ve etkilerinin kontrol altına alınması büyük önem taşımaktadır. Yeşil altyapı sistemleri, kentsel ısı adalarının azaltılmasında önemli bir rol oynamaktadır. Yeşil çatı sistemleri, parklar, ağaçlandırmalar, yağmur bahçeleri ve su depolama alanları gibi yeşil altyapı sistemleri, su buharlaşmasını artırarak ve gölgelendirme sağlayarak kentsel ısı adalarının etkilerini azaltabilir. Bu çalışmada, kentsel ısı adalarının oluşumuna neden olan faktörler, etkileri, yeşil altyapı sistemlerinin kentsel ısı adalarının azaltılmasındaki rolü ve farklı ölçeklerde yeşil altyapı sistemlerinden örnekler detaylı bir şekilde ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yeşil Altyapı Sistemleri, Kentsel Isı Adaları, Yeşil Çatılar

THE IMPORTANCE OF GREEN INFRASTRUCTURE SYSTEMS IN REDUCING URBAN HEAT ISLANDS

Öz

Nowadays, urbanization is increasing rapidly, which causes an increase in temperature in cities. This situation causes formations called urban heat islands to occur. The negative effects of urban heat islands on the environment and human health can lead to serious problems such as air pollution, increased energy consumption, water pollution, increased health problems and ecosystem imbalances. Therefore, it is of great importance to reduce urban heat islands and control their effects. Green infrastructure systems play an important role in reducing urban heat islands. Green infrastructure systems such as green roof systems, parks, afforestation, rain gardens, and water storage areas can reduce the effects of urban heat islands by increasing water evaporation and providing shading. In this article, the factors that cause the formation of urban heat islands, their effects, the role of green infrastructure systems in reducing urban heat islands, and examples of green infrastructure systems at different scales will be discussed in detail.

Anahtar Kelimeler

Green Infrastructure Systems, Urban Heat Islands, Green Roofs

Kaynakça

• Aslan, B. G., ve Yazici, K. (2016). Yeşil altyapı sistemlerinde mevcut uygulamalar. Ziraat Mühendisliği, (363), 31-37.
• Akpınar Külekçi, E. (2017) Peyzaj Tasarım Çalışmalarında Kullanılan Yeşil Çatıların Sürdürülebilir Yapı Sistemleri Açısından Değerlendirilmesi/Green Roof Used in Landscape Design Studies Evaluation of Sustainable Construction Systems., XIII. Congress of Ecology and Environment with International Participation UKECEK 2017, Edirne, Türkiye, 12 - 15 Eylül, ss.72
• Aras, B. B. (2019). Kentsel sürdürülebilirlik kapsamında yeşil çatı uygulamaları. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(1), 469-504.
• Artar, M.,(2023). Yeşil Altyapı Yaklaşımı ve Bileşenleri. İklim Değişikliği Ve Dirençli Kentler İçin Yeşil Altyapı Tasarımı Eğitimi
• Canan, F. (2017). Kent Geometrisine Bağlı Olarak Kentsel Isı Adası Etkisinin Belirlenmesi: Konya Örneği.
• Çukurova Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 32(3), 69-80.EPA. (2009). Reducing Urban Heat Islands: Conpendium of Strategies. Cool Roofs
• Esringü, A., ve Toy, S. (2021). Kent İklimine Çatı ve Cephe Bahçelerinin Etkisi. Climate and Health Journal, 1(2), 97-103
• Ekşi, M. (2021). Çatı Bahçeleri. Yeni İnsan Yayınevi.
• Gökalp, D. D., ve Yazgan, M. E. (2013). Kentsel tasarımda kent ekolojisi. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, (1), 28-31.
• Külekçi, E. A. (2017). Geçmişten Günümüze Yeşil Çatı Sistemleri ve Yeşil Çatılarda Kalite Standartlarının Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Ata Planlama ve Tasarım Dergisi, 1(1), 35-53.
• Kahraman,S. ve Şenol,P. 2018.’İklim değişikliği: Küresel Bölgesel ve Kentsel Etkileri’ Akademia Sosyal Bilimler Dergisi. Özel Sayı-1, 2018.
• Ortaçeşme, V., ve Altunbey, P. Z. (2022). İklim Adaptasyonunun Anahtarı Olarak Yeşil Altyapı: Kentsel Doğa Ve İklim Değişikliği. Peyzaj, 4(2), 123-132.
• Öztürk,S.,Yılmaz,D.(2023). Kentsel Isı Adası Etkisinin Sistematik Bir İncelemesi: Kentsel Form, Peyzaj ve Planlama Stratejileri. Çevre, Şehir ve İklim Dergisi.
• Parlak,E., Atik,M., Yıldırım,E. (2022). Geçmişten Günümüze Ekolojik Planlama Yaklaşımlarının Mavi -Yeşil Altyapı Kapsamında Değerlendirilmesi. Eds: (G. Bayrak). ISBN: 978- 625-8213-00-3 , 3-38
• Shakourı, N. (2016). Kentlerde yağmursuyu yönetimi kapsamında yeşil altyapı peyzaj planlama ve tasarım yaklaşımı: Sakarya-Hendek örneği.
• Sevgili, S. (2023). ‘Zincirleme Afetler Çağında Kentsel Mekânı Yeniden Düşünmek’. Tepav.
• Tozam, İ. (2016). Kentsel ısı adası etkisinin azaltılmasında çatıların değerlendirilmesi: Yeşil çatılar ve serin çatılar (Master's thesis, Fen Bilimleri Enstitüsü).
• Temizkan, S. (2020). ‘Kentsel Isı Adası Özelliği Yüksek Meydanlarda Yağmur Suyu Hasadına Yönelik Uygun Malzeme Seçiminin Araştırılması: KBÜ Sosyal Yaşam Merkezi Örnegi’. Karabük Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
• Temur, H. (2023). Sürdürülebilirlik Kapsamında Kentsel Isı Adası Oluşumu. Mimarlık, Planlma ve Tasarımda Güncel Yaklaşımlar, 65-89.
• Yüksel, Ü. D., ve Yılmaz, O. (2008). Ankara kentinde kentsel isi adasi etkisinin yaz aylarinda uzaktan algilama ve meteorolojik gözlemlere dayali olarak saptanmasi ve değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 23(4).
• Yaşar, Y., Pehlevan, A., ve Maçka, S. (2010). Az Eğimli Çatılar. Karadeniz Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü Yapı Bilgisi Anabilim Dalı
• Yildiz, N. D., Avdan, U., Kuzulugil, A. G. A. C., ve Avcı, Y. Ö. E. (2019).Sivas Kenti Örneğinde Kent Parklarının Kentsel Isı Adasına Etkisinin Belirlenmesi. Ubak Uluslararası Bilimler Akademisi. Uygulamalı Bilimler Kongre Kitabı, 147-157
• URL-1: https://www.cevremuhendisligi.org/index.php/79-haberler/yazar-gc/1549-kentsel-isi- adasi
• URL-2: https://i.guim.co.uk/img/media/45120a453 444a87b66fbb47c8c0882b6bebf0591/0_0_ 1200_518/master/1200.jpg?width=620&dp r=2&s=none
• URL-3: https://i.guim.co.uk/img/media/6371354c3 458869a0c36e89ecc13d6a77b7ebcc1/0_91 _818_764/master/818.jpg?width=620&dpr =2&s=none
• URL-4: https://image-tc.galaxy.tf/wijpeg- 4jihkimaoxj9vm5sgjlygqbae/kanyon_stand ard.jpg?crop=158%2C0%2C685%2C514& width=1140
• URL-5: https://architizerprod.imgix.net/mediadata /projects/472011/bca2d837.jpg?w=1680& q=60&auto=format,compress&cs=strip
• URL-6: https://www.plantdergisi.com/dosyalar/site_resim/ek_resim/kb7.jpg
• URL-7: https://www.plantdergisi.com/dosyalar/site_resim/ek_resim/kb8.jpg
• URL-8: https://www.asla.org/2010awards/033.html
• URL-9: https://www.landscapeperformance.org/case-study-briefs/tianjin-qiaoyuan-park-the-adaptation-palettes
• URL-10: https://www.plantdergisi.com/yazi-yesil-altyapi-uygulamalarinda-akilli-sehir-seattle--472.html