Olumsuz Başlıklandırmalar Üzerinden Bir Hz. Muhammed Tasavvuru Örneği: William Muir’in The Lıfe Of Mahomet Adlı Eseri

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 2, 179 - 196, 30.12.2021

Yusuf Kabakcı

Öz

19. yüzyılda Batı’da oryantalizm kurumsallaşmış ve oryantalist çalışmalar yüksek bir ivme kazanmıştır. Ayrıca oryantalistlerce ilk dönem eserlerine başvurularak yapılan araştırmalar, teolojik bağlarından koparılarak filolojik bir zemine kaydırılmış ve klasik tarih anlayışı bırakılarak eleştirel tarih araştırmaları başlamıştır. İngiliz oryantalist William Muir (ö. 1905) eserleri, entelektüel kişiliği, Kur’an ve Hz. Muhammed hakkındaki eleştirel görüşleriyle kendisinden sonraki batılı araştırmacıları etkilemiş biridir. Hz. Muhammed’in hayatını anlattığı 4 ciltlik The Life Of Mahomet isimli eserinde temel olarak İslamiyet’in orijinal bir din olmadığını, Hz. Peygamber’in çocukluğundan itibaren karşılaştığı Yahudi-Hıristiyan kişilerden ve İncil ve Tevrat’tan esinlendiğini iddia etmiştir. Hz. Peygamber’in tavırlarının hicretten sonra güçlenince menfi yönde değiştiğini belirtmiştir. Hz. Muhammed’in Medine’ye hicretten sonra Yahudi ve Hıristiyanlara düşman olduğunu, karakterinde tutarsızlıkların bulunduğunu ve kadın düşkünü birisi olduğunu iddia etmiştir. Eseri boyunca takip ettiği metot ve attığı başlıklarla fikirlerini okuyucusuna aktarmayı tarihi bir vazife olarak görmüştür. Başlık, müellifin bir konuyu nasıl gördüğünün ve nasıl göstermek istediğinin bir kanıtı olduğundan makalemizde Muir’in Hz. Muhammed’in peygamberliği hakkındaki iddiaları ortaya konarak bunları nasıl başlıklandırdığı değerlendirilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Siyer, Hz. Muhammed, Oryantalizm, William Muir, The Life Of Mahomet

Kaynakça

• Aykaç, Meryem Beyza. Sir William Muir'in Siyeri Örnekliğinde 19. Yüzyıl Oryantalizminin Hz. Muhammed'in Hayatına Bakışı. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2018.
• Bauben, Jabal Muhammad. Image of the Prophet Muhammad in the West: A Study of Muir, Margoliouth and Watt. Leichester: Islamic Foundation, 1996.
• Bulut, Yücel. “Oryantalizm”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 33/428-437. İstanbul: TDV Yayınları, 2007.
• Demiray, Belkıs Özsoy. “İngiliz Müsteşrik William Muir’in Siyer Kaynaklarına Yaklaşımı”. İstem 30 (Aralık 2017), 393-414.
• Margoliouth, David Samuel. Mohammed and The Rise of Islam. London: The Knickerbocker Press, 1905.
• Gagnier, Jean. Ismaël Abulfedae de vita et rebus gestis Mohammedis. Oxford: 1722-23.
• Gerock, Carl Friedrich. Versuch einer Darstellung der Christologie des Koran. Hamburg und Gotha: Andreas Perthes, 1839.
• Görgün, Hilal, “Muhammed”/Batı Dünyası. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 30/476-478. İstanbul: TDV Yayınları, 2005.
• Kabakcı, Yusuf. Hz. Muhammed’i Oryantalizme Karşı Savunmak Seyyid Emir Ali Örneği. Bursa: Emin Yayınları, 2018.
• Köse, Ali. “Journal of The Royal Asiatic Society”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 23/583-584. İstanbul: TDV Yayınları, 2001.
• Longman-Metro. Büyük İngilizce-Türkçe Türkçe Sözlük. İstanbul: Metro Kitap Yayın Pazarlama, 1993.
• Metin, İsmail. Fransız Oryantalistlerin Siyer Literatüründe Hz. Muhammed İmajı (Maurice Gaudefroy-Demombynes, Régis Blachère ve Maxime Rodinson Örneği). Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2015.
• Metin, İsmail. “Batı’da Hz. Muhammed’in Kişiliğine ve Evliliklerine Yaklaşımlar: Maurice Gaudefroy-Demombynes, Régis Blachère ve Maxime Rodinson Örneği”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 9/45 (Ağustos 2016), 1023-1032.
• Muir, William. Mahomet and Islam. London: Religious Tract Society, 1887.
• Muir, William. The Coran. London: Society for Promoting Christian Knowledge, 1878.
• Muir, William. The Life of Mahomet I-IV. London: Simth Elder and Co, 1861.
• Muir, William. The Rise and Decline of Islam. Piccadily: The Religious Tract Society, ts.
• Oruçoğlu, İlhami. Başlangıcından Günümüze İslâm Dünyasında Peygamber İmajı. Bursa: Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2008.
• Özdemir, Mehmet. “Siyer Yazıcılığı Üzerine”. Milel ve Nihal 4/3 (Aralık 2007), 129-162.
• Sarıçam, İbrahim vd., İngiliz ve Alman Oryantalistlerin Hz. Muhammed Tasavvuru. Ankara: Nobel Yayınları, 2011.
• Sarıçam, İbrahim. “Hz. Muhammed’in Mesajının Kaynakları ve Orijinalliği Meselesine Oryantalist Yaklaşımlar”. Çağdaş Çalışmalar ve Oryantalistlerin Siyer’e Yaklaşımı. thk. Adnan Demircan. İstanbul: Siyer Yayınları, 2014.
• Şibli Numanî, Mevlânâ. Asr-ı Saadet. Trc. Ömer Rıza Doğrul. İstanbul: Eser Kitabevi, 1973.
• Woodhead, Christine. “Muir, Sir William”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 31/94. İstanbul: TDV Yayınları, 2006.
• Yıkmaz, Yusuf. The Life Of Mahomed Adlı Eseri Çerçevesinde Sir William Muir'in Siyere Bakışı, Bursa: Bursa Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.