DİYARBAKIR MERMER SEKTÖRÜNÜN MEVCUT DURUMU VE SORUNLARI ÜZERİNE ALAN ARAŞTIRMASI

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 6, 29 - 49, 31.12.2022

Şeyhmus Demir Murat Pıçak Mehmet Yıldırım

https://doi.org/10.51727/tbj.1148577

Öz

Tarihin her döneminde farklı alanlarda rastladığımız mermer, uygarlık seviyesine göre kullanım alanları değişen bir çeşit kayadır. Her dönemde olduğu gibi günümüzde de önemini koruyan mermer, yapı sektöründe ve sanat eserlerinde kullanılan başlıca ve vazgeçilmez doğal kaynaktır. Diyarbakır’ın jeoekonomik potansiyeli dikkate alındığında, mermer sektörünün stratejik bir konumda olduğu ve kentin Türkiye ortalamasının üzerinde avantajlara sahip olduğu görülmektedir. Fakat bu avantajlarının yanı sıra sektörün pek çok yapısal sorunu da bulunmaktadır.
Bu çalışmada, mermer sektöründeki makro gelişmeler ile ulusal ve küresel trendler incelenmiş; sektörün kentsel değerlendirilmesi yapılmıştır. Bu kapsamda; sektörün ilgili aktörleri ve işletme temsilcileri ile yüz yüze görüşmeler yapılmıştır. Yapılan görüşmelerden anlaşıldığı üzere, Diyarbakır’daki üretici firmaların işletmecilik faaliyetleriyle ilgili ciddi eksiklikleri bulunmaktadır. Bu çerçevede, firmaların mevcut eksikliklerini giderecek yeniden yapılanma stratejilerine ihtiyaçları vardır. Ayrıca firmaların üretim performanslarına, gelişimlerine ve rekabet güçlerine katkı sağlayacak, ileriye taşıyacak güncel teşvik ve destek programlarının ve kamusal düzenlemelerin hayata geçirilmesi faydalı olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Diyarbakır, Mermer Sektörü, Alan Araştırması

Destekleyen Kurum

Dicle Üniversitesi

Proje Numarası

İİBF-21.003

Kaynakça

• Adıgüzel. M., Şengüler. M., (2019) Türkiye Mermer Sektörünün ve Rekabet Gücünün İncelenmesi, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, Cilt; 54, Sayı;3,s;1530-1546. Ankara Sanayi Odası, Madencilik Sektörü, https://www.aso.org.tr, (15.06.2020).
• Arıkan. M., (1998) Mermer ve Mermercilik, Ankara Basımevi ve Ciltevi, Ankara, s;15.
• Bilen, E., (1999) Yeni Dünya Düzeni, Türkiye’de Özelleştirme ve Madencilik Sektörü, Madencilik Bülteni, Sayı; 57, s;16-17.
• Çorlu TSO, Dünyada ve Türkiye’de Madencilik Sektörü, https://www.corlutso.org.tr,(25.08.2019).
• Çorlu TSO, Mermer Sektörü, https://www.corlutso.org.tr, (15.03.2020).
• Enerji Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve TOBB, Türkiye Madencilik Sektörü Gelişim Raporu, 2020.
• Erkek, D., Özdemir, S. (2011) Mermer ve Traverten Sektörüne Küresel ve Bölgesel Yaklaşım, Güney Ege Kalkınma Ajansı.
• Ertaş F.C., Özyer. K., Tokat İli Mermer Sektörü Rekabetçilik Analizi, Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı, 2011.
• Hazine ve Maliye Bakanlığı, Türkiye’de Madencilik Sektörünün Yapısı-Vergisel Sorunları ve Çözüm Önerileri, Vergi Konseyi Raporu, 2009.
• İstanbul Maden İhracatları Birliği, Türkiye Doğal Taşları, 2019.
• Kacır. S., (2017) Bilecik Mermer Sektörü Raporu, BEBKA.
• Kalkınma Bakanlığı, Madencilik Politikaları, KB: 3041-ÖİK: 822, 2018.
• Kırşın İ. H., (2001) Madencilik Sektörünün Sorunları ve Çözüm Önerileri, TUMAKS.
• Mengüverdi. S., (2014) Diyarbakır’da Mermer, Karacadağ Kalkınma Ajansı.
• Monnoni. T., (1998) Marble İn The World, Roma Priting Press, İtaly,s;125.
• MTA, Diyarbakır İli Maden ve Enerji Kaynakları, 2010.
• MTA, DPT ve Diyarbakır Valiliği, Türkiye Jeoloji Haritası, 2011.
• MTA, Güneydoğu Anadolu Bölgesine Ait Maden Envanteri, 2004.
• MTA, Türkiye Yer Altı Kaynakları-İllere Göre, Yer Bilimleri ve Kültür Serisi-5, 2009.
• Öygür. V., (2020) Madencilik Sektörünün Sorunları ve Maden Yasası, TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası.
• TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası, Maden Yasası: Neyi Tartışıyoruz?, https://www.jmo.org.tr.
• TMMOB, Madencilik Sektörü ve Politikaları Raporu, 2011.
• Türkiye Madenciler Derneği, Madencilik Sektörü Durum Değerlendirmesi, 2019.
• Yıldız T. D., (2020) İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatının (GSM) Mevzuat ve Madencilik Sektörü. Açısından Değerlendirilmesi, Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt;24, Sayı;2, s;145-169.