Good Morals Among the Conditions of Turning to Allah in the Thought of Ibn Qayyim al-Jawzīyya

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 4, 663 - 678, 31.12.2023

Mustafa Salih Edis

https://doi.org/10.32711/tiad.1285517

Öz

Turning towards Allah plays a primary role in the servant's recognition of Allah and fulfilling his duties to Him. In this respect, there are different ways of turning towards Allah. One of these is morality. According to Ibn Qayyim, the basis and center of moral education and training in Islam is the Qur'an and the Sunnah. The aim of this study is to reveal Ibn al-Qayyim's construction of morality by using sūfī elements in turning towards Allah. Even though he is not a Sufi, he puts forward serious views on Sufism issues. In this respect, he always mentions husn al-khuluq (good moral) as a condition for turning to Allah. This study aims to present the good moral values that Ibn Qayyim considers essential to turning to Allah and the conditions necessary to perform good morals.

Anahtar Kelimeler

Sufism, Ibn Qayyim, Turning to Allah, Mean, Morals, Good Moral

İbn Kayyim el-Cevziyye Düşüncesinde Allah’a Yönelmenin Şartları Arasında Güzel Ahlak

Öz

Allah’a yöneliş, kulun Allah’ı tanımasında ve O’na olan görevlerini ifa etmede birincil rolü üstlenmektedir. Bu yönüyle Allah’a yönelmenin farklı yolları vardır. Bunlardan biri de güzel ahlaktır. İbn Kayyim’e göre İslâm’da ahlaki eğitim ve öğretimin temelinde ve merkezinde ise Kuran ve sünnet bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı İbn Kayyim'in Allah'a yönelişte tasavvufi öğeleri kullanarak güzel ahlak inşa etmesini serdetmektedir. Kendisi sûfî olmasa dahi tasavvufa dair konularda görüşler ortaya koymaktadır. Bu yönüyle Allah’a yönelmenin şartları arasında güzel ahlakı daima zikretmektedir. Bu çalışma İbn Kayyim’in Allah’a yönelmesinde şart addettiği güzel ahlakı ve bunu kazanmak için gerekli şartları sunmayı hedeflemektedir.

Anahtar Kelimeler

Tasavvuf, İbn Kayyim, Allah'a yönelmek, Kasd, Ahlak, Güzel Ahlak

Kaynakça

• Abu Dāvūd, Sulayman b. Dāvūd b. Jārūd et-Tayālisī. Musnad Abī Dāvūd at-Tayālisī. Critical ed. Muhammad b. Abdulmuhsin et-Turkī. 4 Vol. Mısır: Dāru’l-Hijr, 1419.
• Abu Dāvūd, Sulayman b. Ash’as al-Azdī as-Sicistānī. Musnad Abī Dāvūd “Kitābu’s-Salāh” 626. Critical ed. Shuayb Arnavut - Muhammed Kāmil Kurra Balilī. 7 Vol. Dāru Risāleti’l-’Ilmiyye, 1430.
• Ahmed b. Hanbal, Abu Abdullah Ahmed. al-Musned. Critical ed. Ahmed Muhammed Shākir. 8 Vol. Kahire: Dāru’l-Hadīs, 1416.
• Anjum, Ovamir. “Sufism Witout Mysticism? Ibn Qayyim al-Ğawziyyah’s Objectives in Madâriğ al-Sâlikîn”. ed.
• Caterina Bori - Livnat Holtzman. Oriente Moderno 1/XC (2010), 153-180.
• Akot, Bülent . "Bazı Mutasavvıfların Tanrı/İlâh Anlayışı ve Muhâsibî’nin “er-Riâye” Adlı Eseri Bağlamında Allah’ın Hakları". Eskiyeni / 31 (Aralık 2015): 51-73 .
• Bukhārī, Abu Abdullah Muhammed b. Ismāil b. Ibrahīm b. al-Mughīre. al-Jāmiu’s-sahīh. Critical ed. Jamā’atu mine’l-ulamā. 9 Vol. Egypt: Matbaatu’l-Kubrā al-Amīriyye, 1311.
• Çağrıcı, Mustafa. “Ahlāk”. DİA. 2/1-9. İstanbul: TDV Yayınları, 1989.
• Çağrıcı, Mustafa. İslam Ahlākı. İstanbul: Ensar Neşriyat, 1985.
• Farāhidī, Abu Abdurrahman Halil b. Ahmed b. Omer b. Tamīm. Kitabu’l-’ayn. Critical ed. Mahdī Mahzūmī - Ibrahim as-Sāmarrāī. 8 Vol. Dār va Maktabatu’l-Hilāl, n.d.
• Fuâdî, Ömer. Muslihu’n-Nefs (Nefsin Özellikleri). thk. Ahmet Cahid Haksever. İstanbul: Hoşgörü Yayınları, 2015.
• Harawī, Abu Ismāil Abdullah b. Muhammad al-Ansārī. Manāzilu’s-sāirīn ilā Hakki Azze Shae’nihi. Egypt: Shirkatu ve Maktebetu ve Matbaatu Mustafa al-Bābī al-Halabī, 1966.
• Ibn Abu Shayba, Abdullah b. Muhammed b. Ibrahim b. Osman b. al-’Absī. Musned Ibn Abī Shayba. Critical ed. Ādil b. Yusuf Azzāzī - Ahmad b. Farīd al-Mazīdī. 2 Vol. Riyadh: Dāru’l-Vatan, 1997.
• Ibn Manzūr, Muhammed b. Mukarrem b. Ali. Lisānu’l-Arab. 15 Vol. Beirut: Dāru Sādr, 1414.
• Ibn Qayyim, Muhammed b. Abī Bakr b. Ayyūb b. Sa’d Shamsuddīn al-Jawziyya. Ighāsatu’l-lahfān min masāyid’sh-shaytān. Critical ed. Muhammed Hamid al-Fakī. 2 Vol. Riyadh: Maktabetu’l-Maārif, 1431.
• Ibn Qayyim, Muhammed b. Abī Bakr b. Ayyūb b. Sa’d Shamsuddīn al-Jawziyya. Madāricu’s-Sālikīn bayna manāzil iyyaka na’budu ve iyyāka nasta’īn. Critical ed. Muhammed Mu’tasımbillah al-Baghdādī. 3 Vol. Beirut: Dāru’l-Kutubi’l-Arabī, 1996.
• Ibn Qayyim, Muhammed b. Abī Bakr b. Ayyūb b. Sa’d Shamsuddīn al-Jawziyya. Ravzatu’l-muhabbīn ve nushetu’l-mushtākīn. Critical ed. Muhammed Azīr Shams. Riyadh-Beirut: Dāru ’Ata’atu’l-Alam-Dāru Ibn Hazm, 1440.
• Ibn Qayyim, Muhammed b. Abī Bakr b. Ayyūb b. Sa’d Shamsuddīn al-Jawziyya. as-Savā’iqu’l-mursala fī raddi ala’l-Jahmiyya va’l-Mu’attıla. Critical ed. Ali b. Muhammad ad-Dahīlullah. 4 Vol. Riyadh: Dāru’l-Āsima, 1408.
• Isfahānī, Abu’l-Kāsım Huseyn b. Muhammed b. al-Mufaddal er-Rāgıb. al-Mufredāt fī garībi’l-Kur’ān. Critical ed. Safvān Adnan ad-Dāvudī. Damascus-Beirut: Dāru’l-Kalem/ad-Dāru’sh-Shāmiyye, 1412.
• İbn Kayyim el-Cevziyye. Madāricu’s-Sālikīn. trans. Ali Ataç et al. 3 Vol. İstanbul: İnsan Yayınları, 2017.
• Murtala, Ahmed. “An Appraisal of Ibn Qayyim’s Ethical Theory and its Contemporary Relevance” Academia. Access 25.04.2023. https://www.academia.edu/37644200/AN_APPRAISAL_OF_IBN_QAYYIMS_ETHICAL_THEORY_AND_ITS_CONTEMPORARY_RELEVANCE
• Muslim, Abu Huseyin Muslim b. al-Hajjāj al-Qushayrī an-Nīsābūrī. Sahīh-i Muslim. Critical ed.Muhammed Fuād Abdulbākī. 4Vol. Isā al-Bābī al-Halabī ve Shurekāuhū, 1374.
• Öğmüş, Harun. “es-Savāiku’l-Mürsele Adlı Eseri Çerçevesinde İbn Kayyim el-Cevziyye’nin Yorum Anlayışı”. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 18 (2008), 67-97.
• Peters, Francis E. Antik Yunan Felsefesi Terimleri Sözlüğü. trans. Hakkı Hünler. İstanbul: Paradigma Yayınları, 2004.
• Safer el-Muhibbi el-Cerrahi. Istılāhāt-ı sofiyye fī vatan-ı asliyye. İstanbul: Kırk Kandil, 2013.
• Saruhan, Müfit Selim. “Kur’an’da Din Ahlâkı, Kur’an’ın Öngördüğü İdeal Din ve Dindarların Özellikleri, Bir Kavram Denemesi”. Dini Araştırmalar Dergisi 3/8 (01 Haziran 2000), 189-198.
• Tek, Abdurrezzak. Tasavvufī Mertebeler - Hāce Abdullah el-Ensārī el-Harawī Örneği. Bursa: Emin Yayınları, 2008.
• Yahya ibn Adī. Tehzībü’l-Ahlāk. ed. İlhan Kutluer. trans. Harun Kuşlu. İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı, 2013.
• Yıldız, Nedim. “Etik ile Ahlak Ayrımı”. Felsefe Arkivi 35 (27 Aralık 2012), 23-36.
• Zabīdī, Muhammed Murtazā al-Husaynī. Tācu’l-’arūs min cavāhiri’l-kāmūs. Critical ed. Jamā’atu mina’l-muhtasīn. 40 Vol. Kuwait: Dāru’l-Hidāya/Dāru Ihyāi’t-Turās, 1422.