CELÂL NURİ’YE GÖRE MUHİT, IRK, ZAMAN TEORİSİ BAĞLAMINDA ESKİ TÜRKLER İLE OSMANLI TÜRKLERİ ARASINDAKİ MÜNASEBETLER

Yıl 2013, Cilt: 15 Sayı: 1, 279 - 296, 01.03.2013

Mehmet Kaan Çalen

Öz

Celâl Nuri (İleri), Edebiyat-ı Umûmiye Mecmuasında yayımlanan çeşitli makalelerinde, Fransız Tarihçi Hippolyte Taine’in muhit, ırk, zaman teorisine dayanarak Eski Türkler ile Osmanlı Türkleri arasındaki münasebetleri ele almıştır. Celâl Nuri, söz konusu makalelerde bilhassa muhit ve ırk üzerinde durmuştur. Osmanlı Türklerinin, Orta Asya’dan Anadolu’ya gelmek suretiyle muhit değiştirdiklerini ve değişen muhitle birlikte karakterlerinin de değiştiğini ileri sürmekte, ancak ırk teorisine dayanarak da bazı karakter özelliklerini muhafaza ettiklerini iddia etmektedir. Bu çalışmada, Celâl Nuri’nin Taine’in teorisi bağlamında, Eski Türklere ve Osmanlı Türklerine dair getirdiği yorumlar incelenmiştir

Anahtar Kelimeler

Celâl Nuri İleri, Hippolyte Taine, Muhit Irk Zaman Teorisi, Tarih Düşüncesi, Edebiyat-ı Umûmiye Mecmuası

THE RELATIONSHIPS BETWEEN ANCIENT TURKS AND OTTOMAN TURKS IN THE CONTEXT OF THEORY OF ENVIRONMENT (MILIEU), RACE, EPOCH (MOMENT) ACCORDING TO CELAL NURI

Öz

Celal Nuri (Ileri), in several articles that was published in Edebiyat-ı Umumiye Mecmuası, dealt with the relations between the ancient Turks and the Ottoman Turks, based on the environment, race, epoch theory of the French Historian Hippolyte Taine. In those articles, Celal Nuri focused particularly on environment and race. He asserted that, Ottoman Turks have changed their environment by coming from Central Asia to Anatolia and with the changed environment their characters have changed too, however, based on the race theory,
he claimed that they kept some of their characteristic traits. In this study, Celal
Nuri’s interpretations, in the context of Taine’s theory, about ancient Turks and
Ottoman Turks are investigated.

Anahtar Kelimeler

Celal Nuri Ileri, Hippolyte Taine, Theory of Environment Race Epoch, Idea of History, Edebiyat-ı Umumiye Mecmuası