ÖZEL YETENEKLİ ÖĞRENCİLERDE HABİTAT PARÇALANMASINA YÖNELİK FARKINDALIK OLUŞTURMA: MÜZİKLİ SANDALYE OYUNU

Yıl 2020, Cilt: 22 Sayı: 1, 269 - 288, 30.06.2020

Mehmet Yılmaz Gökşen Üçüncü Selçuk Arık

https://doi.org/10.26468/trakyasobed.629414

Öz

Bu araştırmanın amacı “müzikli sandalye” isimli eğitsel oyun aracılığıyla özel yetenekli öğrencilere habitat kavramını öğretmek ve habitatlarda gerçekleşen bozulmaların canlılar üzerine etkilerine yönelik farkındalık oluşturmaktır. Araştırma nitel araştırma desenlerinden “örnek olay çalışmasına” göre yürütülürken, araştırmanın katılımcılarını 2018-2019 eğitim-öğretim yılı güz döneminde “Bilim ve Sanat Merkezleri” ne kayıtlı 10-14 yaş aralığında 25 özel yetenekli öğrenci oluşturmuştur. Araştırmanın verileri üç açık uçlu sorudan oluşan “yarı yapılandırılmış görüşme formu” (Yılmaz, Çimen, Karakaya, & Adıgüzel, 2019) aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin analizinde “içerik analizi yöntemi” kullanılmıştır. “Müzikli sandalye” etkinliği katılımcıların aktif olarak katılım sağladığı bir eğitsel oyundur. Bu oyun aracılığıyla katılımcıların habitatlardaki bozulmaların etkilerini fark etmeleri amaçlanmıştır. Araştırma sonucunda, katılımcıların oyunda yer alan materyaller ile habitat kavramı arasında ilişki kurabildikleri ve oyun sürecinde yaşanan olaylardan yola çıkarak habitat parçalanmalarının canlıların üzerine etkisini tespit edebildikleri belirlenmiştir. Katılımcılar habitat bozulmalarını önlemek için habitatların korunması veya yok edilmemesi, av - avcı ilişkisinin düzenlenmesi ve av - avcı avlanmasının yasaklanmasını önermişlerdir. 

Anahtar Kelimeler

Özel yetenekli öğrenciler, kavram öğrenme, habitat parçalanması, çevre eğitimi, eğitsel oyun

AWARENESS OF HABITAT FRAGMENTATION IN GIFTED STUDENTS: MUSICAL CHAIR GAME

Öz

 The aim of this research is to teach the concept of habitat to gifted students through the musical chair educational game and to create awareness about the effects of habitat degradation on living things. The research was designed according to the case study of qualitative research methods. Participants of the study consisted of 25 special gifted students between the ages of 10-14 registered to the Science and Art Centers in the fall semester of 2018-2019 academic year. The data of this research were collected through “a semi-structured interview form consisting of three open-ended questions” (Yilmaz, et al., 2019). “Content analysis method” was used for data analysis. "Musical chair" activity is an educational game in which participants actively participate. The aim of this game is to make participants aware of the effects of deterioration in habitats. As a result of the research, it was determined that participants could establish a relationship between the materials in the game and the concept of habitat. In addition, it was determined that the effects of habitat fragmentation on living things could be determined through the events in the game process. In order to prevent habitat fragmentation, the participants suggested that to protection or non-destruction of habitats, to regulation of prey - hunter relationship, and to prohibition of hunting prey - hunter.

Anahtar Kelimeler

Special gifted students, concept learning, environmental education, habitat fragmentation, educational game

Kaynakça

• Akdemir, H. ve Karakuş, M. (2016). Yaratıcı drama yönteminin akademik başarı üzerine etkisi: Bir meta-analiz çalışması. International Journal of Active Learning, 1(2), 55-67.
• Andrikopoulou, E., & Koutrouba, K. (2019). Promoting mindfulness about the environment through the use of drama in the primary classroom: Greek teachers’ views and attitudes. Education Sciences, 9(1), 22. Doi: https://doi.org/10.3390/educsci9010022.
• Arık, S. (2017). Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımı ve aktif öğrenmenin çevre eğitimi üzerindeki etkisinin sistematik incelenmesi ve meta-analizi. Yayımlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara, TR.
• Batdı, V. (2014). Etkinlik temelli öğrenme yaklaşımının akademik başarıya etkisi (Meta-analitik ve tematik bir çalışma). e-International Journal of Educational Research, 5 (3), 39-55.
• Batdı, V., & Batdı, H. (2015). Effect of creative drama on academic achievement: A meta- analytic and thematic analysis. Educational Sciences: Theory & Practice, 15(6), 1459 -1470.
• Baur, A., & Haase, H. M. (2015). The influence of active participation and organisation in environmental protection activities on the environmental behaviour of pupils: Study of a teaching technique. Environmental Education Research, 21(1), 92-105. Doi: https://doi.org/10.1080/13504622.2013.843645.
• Bertiz, H. (2010). Dramanın çevre bilinci oluşturmadaki rolü ve etkililiği. Yayımlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara, TR.
• Braund, M., & Ahmed, Z. (2019). Drama as physical role-play: Actions and outcomes for life science lessons in South Africa. Journal of Biological Education, 53(4), 412-421. Doi: https://doi.org/10.1080/00219266.2018.1490799.
• Boyraz, C. ve Serin, G. (2016). İlkokul düzeyinde oyun temelli fiziksel etkinlikler yoluyla kuvvet ve hareket kavramlarının öğretimi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 89-101.
• Cantürk Günhan, B. (2016). Türkiye’de uygulanan drama temelli eğitimin matematik başarısına etkisi: Bir meta-analiz çalışması. International Online Journal of Educational Sciences, 8 (2), 145-162.
• Cheng, Y. M., Lou, S. J., Kuo, S. H., & Shih, R. C. (2013). Investigating elementary school students' technology acceptance by applying digital game-based learning to environmental education. Australasian Journal of Educational Technology, 29(1), 96-110.
• Coşkun, H., Akarsu, B. Ve Karaiper, A. İ. (2012). Bilim öyküleri içeren eğitsel oyunların fen ve teknoloji dersindeki öğrencilerin akademik başarılarına etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 13(1), 93- 109.
• Demircioğlu, G., Demircioğlu, H. ve Vural, S. (2016). 5E öğretim modelinin üstün yetenekli öğrencilerin buharlaşma ve yoğuşma kavramlarını anlamaları üzerine etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(2), 821-838.
• Duin, D. V. (2019). The use of drama in secondary education to increase motivation for learning about environmental issues. Unpublished master's thesis. Utrecht University, Utrecht, NL.
• Erdoğan, M. (2011). Ekoloji temelli yaz doğa eğitimi programının ilköğretim öğrencilerinin çevreye yönelik bilgi, duyuşsal eğilimler ve sorumlu davranışlarına etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(4), 2223-2237.
• Erten, S. (2004). Çevre eğitimi ve çevre bilinci nedir, çevre eğitimi nasıl olmalıdır? Çevre ve İnsan Dergisi, 65(66), 1-13.
• Gentry, M., & Ferriss, S. (1999) StATS: A model of collaboration to develop science talent among rural students, Roeper Review, 21(4), 316-320, Doi: https://doi.org/10.1080/02783199909553984
• Gökdere, M. ve Çepni, S. (2003). Üstün yetenekli öğrencilerin fen öğretmenlerinin eğitimine yönelik bir model önerisi. The Turkish Online Journal of Educational Technology-TOJET, 2(3), 147-156.
• Haskin, J. (1999). Place-based learning: The technology frontier in environmental education. Educational Technology, 39(6), 59-63.
• Hırça, N. (2012). Bilim ve Sanat Merkezi öğretmenlerinin üstün ve özel yetenekli öğrenciler için tasarlanan doğa ve bilim kampı hakkında görüşleri. Turkish Journal of Giftedness & Education, 2(1), 60-76.
• Kalkan, Ç. ve Eroğlu, S. (2016). Destek eğitim odalarında üstün/özel yetenekli öğrenciler için STEM materyallerine dayalı örnek etkinliklerin tasarlanması. Üstün Zekâlılar Eğitimi ve Yaratıcılık Dergisi, 4(2), 36-46.
• Karakaya, F., Avgin, S. S., & Yilmaz, M. (2017). Environmental literacy dimensions of pre-service teachers. Üniversitepark Bülten, 6(1), 95-108. Doi: http://dx.doi.org/10.22521/unibulletin.2017.61.8.
• Kirk, S., Gallagher, J., & Coleman, M. R. (2014). Educating exceptional children (14th ed.). Stamford, USA: Cengage Learning.
• Kaptan, F. ve Korkmaz, H. (1999). İlköğretimde etkili öğretme ve öğrenme öğretmen el kitabı. Ankara: MEB.
• Karamustafaoğlu, O. ve Kaya, M. (2013). Eğitsel oyunlarla “yansıma ve aynalar” konusunun öğretimi: yansımalı koşu örneği. Araştırma Temelli Etkinlik Dergisi (ATED), 3(2), 41-49.
• Krebs, C.J. (2009). Ecology: The experimental analysis of distribution and abundance (6th ed.). San Francisco, CA: Pearson Benjamin Cummings.
• Lee, J. C. K., & Ma, W. H. T. (2006). Early childhood environmental education: A Hong Kong example. Applied Environmental Education and Communication, 5(2), 83-94.
• Lopes, P. R., de Souza, I. F., Leme, M., Brandão, J. A. V., Costa, R. M. G. F., & de Figueiredo, R. A. (2011). Diagnóstico socioambiental: o meio ambiente percebido por estudantes de uma escola rural de Araras (SP). Pesquisa em Educação Ambiental, 6(1), 139-155.
• Lombardi, M. M. (2007). Authentic learning for the 21st century: An overview. D. G. Oblinger (Ed). Educause learning initiative, 1, 1-12.
• Mutlu Çocuklar Güçlü Türkiye 2023 Eğitim Vizyonu (2018). Mutlu 2023 eğitim vizyonu. [Çevrim-içi: http://2023vizyonu.meb.gov.tr/doc/2023_EGITIM_VIZYONU.pdf], Erişim tarihi: 30.08.2019.
• Orwin, R. G., & Vevea, J. L. (2009). Evaluating coding decisions. In H. Cooper, L. V. Hedges, & J. C. Valentine (Eds.), The handbook of research synthesis and meta-analysis (pp. 177-203). New York, NY, US: Russell Sage Foundation.
• Özçelik, A. ve Akgündüz, D. (2018). Üstün/özel yetenekli öğrencilerle yapılan okul dışı STEM eğitiminin değerlendirilmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 334-351.
• Özdemir, O. (2010). Doğa deneyimine dayalı çevre eğitiminin ilköğretim öğrencilerinin çevrelerine yönelik algı ve davranışlarına etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 125-138.
• Özkan, N. (2009). Üstün zekalı - üstün yetenekli çocukların eğitiminde okulun, öğretmenin ve ailenin yeri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Beykent Üniversitesi, İstanbul, TR.
• Pehlivan, H. (2010). Ankara fen lisesi öğrencilerinin matematik dersine yönelik tutumları ile akademik benlik tasarımlarının bazı ailesel faktörler açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(3), 805-818.
• Reece, J. B., Urry, L. A., Cain, U. M., Wasserman, S. A., Minorsky, P. V., & Jackson, R. B. (2013). Campbell Biyoloji. (İ. Türkan ve E. Gündüz, Çev.) Ankara: Palme.
• Sadava, D., Hillis, M. D., Heller, H. C., & Berenbaum, M. R. (2014). Yaşam bilimi. (E. Gündüz ve İ. Türkan, Çev. Ed.). Ankara: Palme.
• Sak, U. (2011). Üstün zekalılar: Özellikleri tanınmaları eğitimleri. Ankara: Maya Akademi.
• Sezginsoy, B. (2007). Bilim ve Sanat Merkezi uygulamasının değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir, TR.
• Simon, E. J., Dickey, J. L., Hogan, K. A., & Reece, J. B. (2017). Campbell temel biyoloji. . (E. Gündüz ve İ. Türkan, Çev. Ed.). Ankara: Palme.
• Smith, T. M., & Smith, R. L. (2009). The nature of ecology. Elements of ecology. içinde San Francisco: Pearson International Edition.
• Smutny, J. F., & von Fremd, S. E. (2009). Differentiating for the young child: Teaching strategies across the content areas, PreK-3 (2th ed.). Thousand Oaks, CA: Corwin.
• Stagg, B. C. (2019). Meeting Linnaeus: Improving comprehension of biological classification and attitudes to plants using drama in primary science education. Research in Science & Technological Education, 1-19. Doi: https://doi.org/10.1080/02635143.2019.1605347.
• Şenol, C. (2011). Üstün yetenekliler eğitim programlarına ilişkin öğretmen görüşleri (BİLSEM Örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Fırat Üniversitesi, Elazığ, TR.
• TEDMEM. (2019). 2018 eğitim değerlendirme raporu (TEDMEM Değerlendirme Dizisi 5) (E. Karip, Ed.). Ankara: Türk Eğitim Derneği. [Çevrim-içi: https://tedmem.org/], Erişim tarihi: 30.08.2019.
• Tomlinson, C. A. (2000). Reconcilable differences? Standards-based teaching and differentiation. Educational Leadership, 58(1), 6-11.
• Türk Dil Kurumu (2019). Büyük Türkçe sözlük. [Çevrim-içi: http://sozluk.gov.tr], Erişim tarihi: 28.08.2019.
• Ulubey, Ö. ve Toraman, Ç. (2015). Yaratıcı drama yönteminin akademik başarıya etkisi: Bir meta-analiz çalışması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(32), 195-220.
• Walls, A.E.J., Alblas, A.H., & Margadant-van Arcken, M. (1999). Environmental education for human development in Walls, A.E.J. (ed.) Environmental education and biodiversity. Wageningen: National Reference Centre for Nature Management.
• Withgott, J. H., & Laposata, S. (2011). Essential environment: The science behind the stories (4th ed.). New York, NY: Pearson Benjamin Cummings.
• Yalım, N. (2003). İlköğretim dördüncü sınıf fen bilgisi dersinin yaratıcı drama yöntemi ile öğretiminin öğrencilerin akademik başarılarına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Eskişehir Anadolu Üniversitesi, Eskişehir, TR.
• Yardımcı, E. ve Bağcı Kılıç, G. (2010). Çocukların gözünden çevre ve çevre sorunları. İlköğretim Online, 9(3), 1122-1136.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. baskı). Ankara: Seçkin.
• Yıldız, K., Sipahioğlu, Ş. ve Yılmaz, M. (2011). Çevre bilimi. Ankara: Gündüz.
• Yılmaz, M., Çimen, O., Karakaya, F., & Adıgüzel, M. (2019). Helping students comprehend the needs of living things in their natural habitats through creative drama technique: A musical chair game. International Electronic Journal of Environmental Education, 9(2), 62-72.